Якуб Шчавінскі (ваявода брэсцка-куяўскі): Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
 
Радок 1:
{{асоба}}
'''Якуб Шчавінскі''' з Азаркова герба [[Праўдзіц|«Праўдзіц»]] (каля [[1577]] — [[5 лютага]] [[1637]]) — польскі дзяржаўны дзяч. Староста блонскі і гюбінскі<ref>Urzędnicy województw łęczyckiego i sieradzkiego XVI—XVIII wieku. Spisy". Oprac. Edward Opaliński i Hanka Żerek-Kleszcz. Kórnik 1993, s. 295.</ref>, маршалак двара прымаса Лаўрэнція Гембіцкага, падкаморы ленчыцкілэнчыцкі (1610—1612), староста ленчыцкілэнчыцкі (1612—1626), ваявода брэсцка-куяўскі (1620—1637). Маршалак ардынарных сеймаў (1616, 1620)<ref>Władysław Konopczyński, Chronologia sejmów polskich 1493—1793, Kraków 1948, s. 147.</ref>.
 
== Біяграфія ==
Сын Шымана з Азаркова Шчавінскага (пам. 1590), кашталяна інаўлодзскагаінаўлодзкага. Вучыўся ў [[Ягелонскі ўніверсітэт|Кракаўскай акадэміі]] ў 1593 годзе, а таксама за мяжой.
 
Пасол ЛенчыцкагаЛэнчыцкага ваяводства на сеймы 1611<ref> Janusz Byliński, Sejm z 1611 roku. W nowym opracowaniu., Wrocław 2016, s. 214.</ref> і 1613<ref>Janusz Byliński, Dwa sejmy z roku 1613, Wrocław 1984, s. 245.</ref> гадоў. Маршалак ардынарных сеймаў у 1616, 1620 гадах.
 
Быў электарам караля [[Уладзіслаў Ваза|Уладзіслава IV Вазы]] ад Брэсцка-куяўскагаКуяўскага ваяводства ў 1632 годзе<ref>Suffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych, y W. X. Litewskiego, Zgodnie ná Naiásnieyssego Władisława Zygmunta … roku 1632 … Woiewodztwo Krákowskie., [b.n.s.]</ref>, падпісаў яго ''[[pacta conventa]]''<ref>Porządek Na Seymie Walnym Elekcyey, miedzy Warszawą a Wolą, Przez opisane Artykuły, do samego tylko Aktu Elekcyey należące, vchwalony y postanowiony. Roku Pańskiego, M. DC. XXXII. Dnia 27. Września, s. 16.</ref>.
 
Пахаваны ў капліцы Шчавінскіх у касцёле св. Андрэя Апостала ў [[Лэнчыца|ЛенчыцыЛэнчыцы]], дзе ёсць надгробак ваяводы з найвялікшым у Польшчы барочным [[Трунны партрэт|трунным партрэтам]].
 
Беларускія выданні, напрыклад «Асветнікі і мысліцелі Беларусі», адзначаюць красамоўства Шчавінскага і, апроч прамоў на сеймах, прыпісваюць яму аўтарства «Прамовы на пахаванне Андрэя Баболі» (Вільня, 1629)<ref>Мысліцелі і асветнікі Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Мн.: БелЭн, 1995. — ISBN 985-11-0016-1 — С. 331.</ref>. Гэтыя звесткі перанесены са слоўніка Бракгаўза і Ефрона ў 86 тамах, дзе годам смерці пададзены 1673, магчыма, проста паблытаны парадак лічбаў або складальнікі мелі на ўвазе месіянера Андрэя Баболю (1591—1657), у «Асветніках і мысліцелях Беларусі» пададзены 1671 год. Аднак, аўтарства «Прамовы» належыць [[Якуб Сабескі (кашталян кракаўскі)|Якубу Сабескаму]] і напісана яна на пахаванне вялікага падкаморага кароннага Андрэя Баболі (1540—1616)<ref name=":0">''Barłowska, Maria''. Jakub Sobieski czy Jakub Szczawiński autorem mowy na pogrzebie Andrzeja Boboli? // Pamiętnik Literacki XCVIII, 2007, z. 4. — PL ISSN 0031-0514 — S. 155—165.</ref>.
Радок 15:
== Сям’я ==
Жанаты быў, паводле адных звестак, з Ганнай з Карнкоўскіх, паводле другіх — з Сафіяй з Сакалоўскіх. Магчыма, гэта два шлюбы. Меў сыноў:
* Якуба Ольбрахта (-1688?—1688), старосту ленчыцкагалэнчыцкага, кашталяна і ваяводу інаўроцлаўскага,
* Яна Шымана, старосту ленчыцкагалэнчыцкага, кашталяна брэсцка-куяўскага, ваяводу брэсцка-куяўскага (1643-1655),
* Паўла Людвіка, старосту брэсцка-куяўскага і ваяводу інаўроцлаўскага,
* Самуэля Канстантыя (-1693?—1693), кашталяна крушвіцкага.
 
{{зноскі}}
 
== Літаратура ==
 
* Polski Słownik Biograficzny. — Warszawa-Kraków: Instytut Historii PAN, 2010. — ISBN 978-83-88909-87-0. — S. 190—194.
 
== Спасылкі ==
 
* [http://www.sejm-wielki.pl/album.php?b=9.485.76&obrazek=3b06fc5e476272a8481b2faf7ae4f738 Epitafium w kaplicy Szczawińskich w kościele św. Andrzeja Apostoła w Łęczycy] на sejm-wielki.pl
 
{{бібліяінфармацыя}}
 
{{DEFAULTSORT:Шчавінскі Якуб}}
[[Катэгорыя:Маршалкі Сойма Рэчы Паспалітай]]
[[Катэгорыя:Ваяводы брэсцка-куяўскія]]
 
[[Катэгорыя:Старосты лэнчыцкія]]
{{бібліяінфармацыя}}
[[Катэгорыя:Падкаморыя лэнчыцкія]]