Масавы лік: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 5:
Іншыя лікі, якія характарызуюць ядро: [[атамны нумар|зарадавы лік]] Z і лік [[нейтрон]]аў N: A = Z+ N
 
Веданне масавага колькасціліку дазваляе ацаніць масу ядра і атама. Калі вядомавядомы масавае лік, то маса М атама і яго ядра ацэньваецца з наступнаганаступных суадносін М ≈ А · mN, дзе mN ≈ 1,67 · 10-27 кг – маса нуклоновнуклонаў. Напрыклад, у склад атама алюмінія-27 і яго ядра ўваходзіць 27 [нуклонаў] (13 пратонаў і 14 нейтронаў). Яго маса прыкладна роўная 27 · 1,67 · 10-27 кг ≈ 4,5 · 10-26 кг. Калі неабходнатрэба атрымаць масу ядра з большай дакладнасцю, то трэба ўлічыць, што нуклоны ў ядры звязаныя сіламі ядзернага прыцягнення, і таму ў адпаведнасці з суадносінамі E = mc2 маса ядра памяншаецца. У масу атама таксама варта дадаць сумарную масу электронаў на арбітах вакол ядра. Аднак усе гэтыя папраўкі не перавышаюць 1%.
 
Адрозненне масы аднаго грам-атама дадзенагапэўнага ізатопа ад М.масавага ч.ліку Ўяўляеўяўляе сабой дэфект масы ў адносінах да вуглярода 12С. Вуглярод 12С прыняты за стандарт вымярэння атамнай адзінкі масы (а. Аа. Мм.) У мас-спектраскапіі, яго атамная маса прымаецца за 12 адзінак. Бо дэфект мас ўсіх ядраў значна меншменшы за а. а. м., то ва ўсіх вядомых ізатопаў М.масавы ч.ліку ёсцьгэта бліжэйшы цэлы лік да атамнай масемасы элемента.
 
Ва ўсіх ядзерных рэакцыях і радыеактыўных працэсах сума М.масавага ч.ліку Зыходныхзыходных часціц роўная суме М.масавага ч.ліку Канчатковыхканечных часціц, што адлюстроўвае закон захавання барионногобарыённага зарада. Пры бэта-працэсе М.масавы ч.лік Застаеццазастаецца пастаянным, змяняецца толькі суадносіны паміж лікам нейтронаў і пратонаў у ядры. М.Масавы ч.лік павялічваецца на адзінку пры захопе нейтрона з выпусканнем фатона. У астрафізіцы такая з'ява мае месца пры адукацыі[[Паходжанне хім.хімічных элементаў|ўтварэнні хімічных элементаў]] у s- і r-працэсах нейтроннага захопу (гл. таксама Паходжанне хімічных элементаў). Ізатопы розных элементаў, якія маюць ядраядры з розным зарадам, але з аднолькавым М.масавым ч.лікам, Наз.называюць ізабарны. Элемент з найбольшым дэфектам мас пры дадзенымпэўным М.масавым ч.ліку Явл.ёсць стабільным ў адносінах даадносіна ўсіх працэсаў слабога ўзаемадзеяння.
 
Пры няцотныя М.масавым ч.ліку Залежнасцьзалежнасць поўнай энергіі ядра ад Z мае адзін мінімум. Пры A цотным са зменай Z чаргуюцца цотна-цотныя і няцотныя-няцотныя ядраядры, залежнасць поўнай энергіі ядра ад Z мае неск.некалькі мінімумаў, якія адказваюцьадпавядаюць неск.некалькім стабільным ізабарныізабарам. Адрозненне хім.хімічных св-ўуласцівасцяў розных ізатопаў вядзе ў астрафізіцы да важнага эфекту іх фракцыянавання. Пры ядзернай шчыльнасці рэчыва ў нетрах нейтроннай зоркі разам з нейтронахнейтронамі могуць прысутнічацьбыць моцна переабагащэннепераабагачаныя нейтронамі ізатопы <ref>{{Cite news|title=Астронет.Массовое число|author=|url=http://www.astronet.ru/db/msg/1188430}}</ref>.
 
== Гл. таксама ==