Беларуская дуда: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др →‎Назва і гісторыя: замяніў лепельскую на аднабурдонную. лепельская дуда недакладны тэрмін.
M.L.Bot (размовы | уклад)
др clean up, перанесена: Irdorath folk band → Irdorath з дапамогай AWB
Радок 53:
З XVIII стагоддзя вядома пакуль адна фіксацыя дудаў, якая даецца ў тэксце камедыі 1787 года пад аўтарствам ксяндза К. Марашэўскага (легенда, падобная на камедыю, была зафіксавана на [[Браслаўскі раён|Браслаўшчыне]] ў больш познія часы недалёка ад [[Касцёл Святога Юрыя і кляштар дамініканцаў (Валынцы)|кляштара ў Забелах]]<ref name="DRUVIS" />.
[[Файл:Трупа_Буйніцкага.jpg|міні|250x250пкс|Трупа Буйніцкага пасля выступлення ў Спорцінг-Палацы ў 1912 годзе.]]
У пачатку XX стагоддзя [[Ігнат Цярэнцьевіч Буйніцкі|Ігнат Буйніцкі]] з Палівачоў на Глыбоччыне ўпершыню ў гісторыі вывеў [[Беларуская дуда|беларускую дуду]] на тэатральную сцэну і зрабіў яе візітоўкай свайго тэатру. Пра скокі пад дуду пісалі на плакатах-анонсах трупы. Дудар [[Адам Шульга]] прымаў актыўны ўдзел у гастролях тэатра ў Вільні, Варшаве і Пецярбургу. Тады дуду ўпершыню пабачылі многія прадстаўнікі беларускай інтэлігенцыі. Для Буйніцкага дуда не была проста адным з трох інструментаў у традыцыйнай капэлі, але сімвалам беларускай культуры ў цэлым, сінонімам беларускай даўніны і народнасці. У публікацыі «Нашай Нівы» з 1910 года (3 снежня, № 49) чытаем, што пасля заканчэння сімфанічнага канцэрта кампазітара і дырыжора Людаміра Міхала Рагоўскага ў Вільні (12 лістапада) у знак падзякі «яму былі дадзены на ўспамін…. ад арганізатараў беларускага тэатру — беларуская дуда»<ref>https://www.svaboda.org/a/27937897.html</ref>. Па словах даследчыцы Ірыны Шумскай, калі ў 1911 годзе Міхал Рагоўскі пераяжджаў з Вільні ў Парыж, то пакінуў падораныя інструменты беларускаму музею. Ігнат Буйніцкі зрабіў важкі ўнёсак у захаванне і развіццё традыцыі беларускай дуды.
 
У 1960-я гады быў створаны беларускі сцэнічны танец «Дударыкі», пры выкананні якога праяўляліся вынаходлівасць, дасціпнасць, здольнасць абудзіць у чалавечай душы ўзнёслыя пачуцці. Раней узору «Дударыкаў» быў створаны традыцыйны танец «Дудачка».
Радок 104:
* Міхаіл Іванавіч Пугач — в. Старынкі (Ушацкі раён).
* Язэп Гвозд  — 85-гадовы Язэп Гвозд з Ушаччыны (вёска [[Турасполле]]) выступіў на рэспубліканскім аглядзе мастацкай самадзейнасці ў Мінску у 1951 годзе. Гэты выступ лічыцца апошнім вядомым выкананнем на беларускай дудзе<ref>https://www.sb.by/articles/vozvrashchenie-zabytogo-simvola.html</ref>.
*Сурма — дудар з трупы [[Уладзіслаў Галубок|Уладзіслава Галубка]], сустрэты заснавальнікам тэатра падчас гастроляў на Барысаўшчыне, хутчэй за ўсё ў 1926 годзе. Дудару на той час было 70 гадоў<ref>https://www.facebook.com/DudarskiRej/posts/2894805990804135</ref>.
 
== Прынцып і манера грання ==
Радок 127:
* [[Essa|ESSA]]
* [[Galiarda]]
* [[Irdorath folk band|Irdorath]]<ref>[http://irdorath.by/ Афіцыйная старонка гурту Irdorath].</ref>
* [[Litvintroll]]<ref>[http://litvintroll.com/index.cgi?pg=index&ln=by/ Афіцыйная старонка гурту Litvintroll].</ref>
* [[Osimira]]<ref>[https://myspace.com/osimira/ Афіцыйная старонка гурту Osimira].</ref>