Лугвен Альгердавіч: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Replacing Lob_Печать_Лугвена_Ольгердовича.svg with File:Seal_of_Lengvenis_1395.svg (by CommonsDelinker because: File renamed: Criterion 1 (original uploader’s request)).
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 22:
| месца смерці =
| род = [[Гедзімінавічы]]
| бацька = [[Альгерд Гедзімінавіч]]
| маці = [[Ульяна Цвярская]]
| муж =
Радок 29:
| аўтограф =
}}
'''Лугвен-Сымон Альгердавіч''', '''Лонгвін-Сямён''', '''Лангвен''', '''Лугвень''' (~[[1355]] — [[1431]]) — чацвёрты сын [[Альгерд]]а ад другога шлюбу з [[Ульяна Аляксандраўна Цвярская|Ульянай Цвярской]] (агульным лікам дзевятыдзявяты), князь мсціслаўскі ([[1392]]—[[1431]]).
 
У гістарычных крыніцах выступае з [[1379]], калі ў ліку іншых літоўскіх князёў падпісаў у [[Трокі|Троках]] мір з [[Тэўтонскі ордэн|Ордэнам]] ([[29 верасня|29.9]]). Разам з братам [[Ягайла]]м і трыма іншымі князямі [[14 жніўня]] [[1385]] года падпісаў [[Крэўская унія|Крэўскую унію]]. Удзельнічаў у разгроме вял. кн. смаленскага [[Святаслаў Іванавіч Смаленскі|Святаслава]], які падтрымаў выступленне [[Андрэй Полацкі|Андрэя Полацкага]] супраць Ягайлы, пад [[Мсціслаў|Мсціславам]] ([[29 красавіка|29.4]].[[1386]]).
Радок 35:
У [[1389]]-1392 — князь у [[Вялікі Ноўгарад|Вялікім Ноўгарадзе]], атрымаў у кармленне [[Ладага|Ладагу]], [[Шлісельбург|Арэшак]], [[Карэла|Карэлу]] і палову [[Капор'е|Капор’я]]. Склаў васальную прысягу Ягайлу як сюзерэну Ноўгарада (у тайне ад саміх наўгародцаў). У [[1390]] спрабаваў далучыць да Ноўгарада [[Пскоў]], у [[1391]] разбіў [[Ганза|ганзейскіх]] піратаў-вітальераў пад Арэшкам. З’ехаў з Ноўгарада пад уціскам [[Вялікае княства Маскоўскае|Масквы]], атрымаў ад Ягайлы [[Мсціслаўскае княства]], якім да яго валодаў іх брат [[Карыгайла Альгердавіч|Карыгайла]].
 
У кан. [[1396]] пасрэднічаў ва ўзнаўленні гандлёвага дагавора паміж [[Полацк]]ам і [[Рыга]]й, у тым жа годзе разбіў войска вял. кн. разанскага [[Алег Іванавіч Разанскі|Алега]], які дапамагаў вял. кн. смаленскаму [[Юрый Святаславіч Смаленскі|Юрыю Святаславічу]] ў абароне незалежнасці [[Смаленскае княства|Смаленскага княства]] ад [[ВКЛ]]. У [[1402]] пад [[Любуцк]]ам ізноў разбіў разанцаў, захапіў у палон князя [[Радаслаў Алегавіч Разанскі|Радаслава Алегавіча]]. У [[1403]] пры падтрымцы [[Вітаўт]]а захапіў [[Горад Вязьма|Вязьму]] і спрабаваў авалодаць [[Смаленск]]ам, які нарэшце захапіў і далучыў да ВКЛ у [[1404]]. У [[1407]] удала дзейнічаў у [[Вярхоўскія княствы|Вярхоўскіх княствах]], далучыў да ВКЛ [[Варатынск]]. У тым жа годзе ізноўзноў запрошаны ў Ноўгарад, дзе княжыў да [[1412]]. УдзельнічаўБраў удзел разам з наўгародскімі атрадамі ў [[Вялікая вайна, 1409-1411|Вялікай вайне]] ([[1409]]—[[1411]]), у крытычны момант [[Грунвальдская бітва, 1410|Грунвальдскай бітвы]] мужнасць смаленскіх харугваў ВКЛ на чале з Лугвенам выратавала саюзныя арміі ад разгрому. Падпісаў [[Торуньскі мір, 1411|Торуньскі мір]] (1411). Імаверна, у [[1408]]—[[1411]] быў вялікакняскім намеснікам у Смаленску. У 1411 кіраваў адбіццём шведскай агрэсіі ад Ноўгарада, знішчыў прадмесныя ўмацаванні [[Выбарг]]а ([[26 сакавіка|26.3]]). У тым жа годзе заключыў ад імя Ноўгарада дагавор з Ягайлам супраць крыжакоў, але ў 1412 з-за маскоўскіх інтрыгаў выехаў з Ноўгарада ў Мсціслаў, разам з Вітаўтам і Ягайлам накіраваў наўгародцам [[разметная грамата|разметную грамату]]. У [[1421]] прымаў у Мсціславе мітрапаліта [[Фоцій, (мітрапаліт кіеўскі і ўсея РусіКіеўскі)|Фоція]].
Заснаваў каля Мсціслава [[МсціслаўскіСвята-Ануфрыеўская Ануфрыеўскіцарква манастыр(Сялец)|манастыр св. Ануфрыя]] над [[рака Чорная Натапа|ракой Чорная Натапа]] (1407), які славіўся перапісчыкамі кніг і рукапісаў.
[[Файл:Мсціслаў. Памятны знак Сямёну Лугвену Альгердавічу.jpg|міні|злева|Памятны знак Сямёну Лугвену Альгердавічу ў Мсціславе]]
Ад першай жонкі Марыі (пам. [[1399]]), дачкі вял. кн. маскоўскага [[Дзмітрый Іванавіч МаскоўскіДанскі|Дзмітрыя Іванавіча]] (шлюб заключаны ў [[Масква|Маскве]] [[14 чэрвеня|14.6]].[[1394]]), меў сына [[Юрый Лугвенавіч|Юрыя]]. Ад другой (з восені 1406/1407, імя і паходжанне невядомыя) сына [[Яраслаў-Фёдар Лугвенавіч|Яраслава-Фёдара]].
 
Вядомая пячатка Лугвена (1389) з выявай «[[Пагоня|Пагоні]]», якая захоўваецца ў [[Львоўскі гістарычны музеі|Львоўскім гістарычным музеі]].
Радок 50:
** Экземплярский А. В. Великие и удельные князья Северной Руси в татарский период с 1238 по 1505 г. ТТ. 1—2. СПб., 1889—1891.
** Wolff J. Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku. Warszawa, 1895.
** Kuczyński S.M. Ziemie czerhihowskoczernihowsko-sewierskiesiewierskie pod rządami Litwy. Warszawa, 1936.
** Бернадский В. Н. Новгород и Новгородская земля в XV в. М., 1961.
** Цітоў А. К. Пячаткі старажытнай Беларусі. Мн., 1993. с. 36.
Радок 59:
[[Катэгорыя:Князі мсціслаўскія]]
[[Катэгорыя:Князі наўгародскія]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў XIV стагоддзі]]