Амбар: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Removing Свiран._Вёска_Чамброва_Карэлiцкага_раёна._Здымак_пач._ХХ_ст.jpg, it has been deleted from Commons by Arthur Crbz because: Media missing permission
вікіфікацыя, і лацінскае
Радок 4:
Знутры амбары падзяляліся на аддзяленні, якія зваліся засекамі ці арудамі (пасекамі).
 
Амбары прызначаліся галоўным чынам для захоўвання запасаў збожжавых і іншых культур. Невялікія па аб'ёмеаб’ёме амбары пасля пабудовы замазваліся [[гліна]]й або [[смала|смалой]], пасля чаго заліваліся [[вада|вадой]]. Калі вада не выцякала, высякалі дзверы і ставілі [[дах]], пасля чаго амбар прасушваўся.
 
Па канструкцыі амбары звычайна будаваліся як аднакамерны [[зруб]] па форме блізкі да [[квадрат]]а, які ставіўся на штандары або каменне. Перад уваходам рабіўся насціл з дошак на выпусках бярвенняў ніжніх вянкоў. Так утвараўся драўляны прыклетнік, пераклець або [[галерэя]].
Радок 10:
У летні перыяд будынак мог выконваць функцыю жытла. Бяднейшыя сяляне замянялі амбар каморай (невялікім адгароджаным памяшканнем у сенцах).
 
== Свіран ==
 
СвiранСвіран, традыцыйная гаспадарчая пабудова для хавання збожжа, прадуктаў, адзення, хатняга начыння. Ад клецяў адрознiваеццаадрозніваецца большымiбольшымі памерамiпамерамі, дыферэнцыраванасцю функцыянальнага прызначэння, дэкаратыўным аздабленнем.
 
Здаўна вядомы ў БеларусiБеларусі, у ЛiтвеЛітве, некаторых раёнах Польшчы. У БеларусiБеларусі пашыраны да сярэдзiнысярэдзіны ХХ стагоддзя, да XIX стагоддзя пераважна будавалiсябудаваліся ў гаспадарках заможнай шляхты. З XIX стагоддзя пачалiпачалі будавацца ў сялянскiхсялянскіх гаспадарках, дзе свiранысвіраны нагадвалiнагадвалі клецiклеці з засекамiзасекамі, з ганкам перад уваходам. У адрозненне ад клецяў свiранысвіраны не блакiравалiсяблакіраваліся з iншымiіншымі пабудовамiпабудовамі, іх ставiлiставілі асобна. Некаторыя cвiраныcвіраны наблiжалiсянабліжаліся сваiмсваім выглядам да лямусаў i скарбнiцскарбніц.
 
Свiраны былiбылі 1-ярусныя франтальнай кампазiцыiкампазіцыі iі 2-ярусныя франтальна-яруснай i цэнтрычна-яруснай кампазiцыiкампазіцыі. БудавалiБудавалі іх пераважна з дрэва (бярвён, брусоў, дыляў, плашак). З XVIII стагоддзя вядомы свiранысвіраны мураваныя, або ў тэхнiцытэхніцы «прускага муру». 1-павярховыя свiранысвіраны — прамавугольныя або квадратныя ў плане збудаваннiзбудаванні, накрытыя 2- цiці 4-cхiльнай страхой з дранiцыдраніцы, гонты, саломы, часам выкарыстоўвалiвыкарыстоўвалі камбiнаванаекамбінаванае пакрыццё дранiцамiдраніцамі ў нiжняйніжняй частцы страхiстрахі, саломай у верхняй. У свiранахсвіранах, што прызначалiсяпрызначаліся для хавання збожжа, рабiлiрабілі засекiзасекі з бярвён, дошак цi дыляў, перад уваходам — ганак або сенцы.
== Свiран ==
Свiран, традыцыйная гаспадарчая пабудова для хавання збожжа, прадуктаў, адзення, хатняга начыння. Ад клецяў адрознiваецца большымi памерамi, дыферэнцыраванасцю функцыянальнага прызначэння, дэкаратыўным аздабленнем.
Здаўна вядомы ў Беларусi, у Лiтве, некаторых раёнах Польшчы. У Беларусi пашыраны да сярэдзiны ХХ стагоддзя, да XIX стагоддзя пераважна будавалiся ў гаспадарках заможнай шляхты. З XIX стагоддзя пачалi будавацца ў сялянскiх гаспадарках, дзе свiраны нагадвалi клецi з засекамi, з ганкам перад уваходам. У адрозненне ад клецяў свiраны не блакiравалiся з iншымi пабудовамi, iх ставiлi асобна. Некаторыя cвiраны наблiжалiся сваiм выглядам да лямусаў i скарбнiц.
Свiраны былi 1-ярусныя франтальнай кампазiцыi i 2-ярусныя франтальна-яруснай i цэнтрычна-яруснай кампазiцыi. Будавалi iх пераважна з дрэва (бярвён, брусоў, дыляў, плашак). З XVIII стагоддзя вядомы свiраны мураваныя, або ў тэхнiцы «прускага муру». 1-павярховыя свiраны — прамавугольныя або квадратныя ў плане збудаваннi, накрытыя 2- цi 4-cхiльнай страхой з дранiцы, гонты, саломы, часам выкарыстоўвалi камбiнаванае пакрыццё дранiцамi ў нiжняй частцы страхi, саломай у верхняй. У свiранах, што прызначалiся для хавання збожжа, рабiлi засекi з бярвён, дошак цi дыляў, перад уваходам — ганак або сенцы.
 
 
== Гл. таксама ==
Радок 27 ⟶ 23:
* Свiран // Энцыклапедыя лiтаратуры i мастацтва Беларусi. Том 4. Выдавецтва «Беларуская савецкая энцыклапедыя» iмя Петруся Броўкi. Мінск. 1987
* ''Якімовіч Ю. А.'' Драўлянае дойлідства беларускага Палесся. — Мн., 1978.
* {{Крыніцы/БелЭн|14|Свіран|Якімовіч Ю. А.|260}}
* ''Якімовіч Ю. А.'' Свіран // {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.14: Рэле — Слаявіна|адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш|месца=Мн.|выдавецтва=БелЭн|год=2002|том=14|старонкі=260|старонак=512|isbn=985-11-0238-5 (Т. 14)|тыраж=10 000}}
{{Бібліяінфармацыя}}
 
[[Катэгорыя:Драўляная архітэктура]]
[[Катэгорыя:Сельская гаспадарка]]