Чатырохгадовы сойм: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Artsiom91Bot (размовы | уклад) др вікіфікацыя, перанесена: вальны сойм → Вальны сойм з дапамогай AWB |
|||
Радок 1:
[[Выява:Wojniakowski_Passing_of_the_3rd_of_May_Constitution.jpg|300px|thumb|справа|Прыняцце Канстытуцыі 3 мая]]
'''Чатырохгадовы сойм''' (іншая назва — '''Вялікі сойм''') — [[Сойм Рэчы Паспалітай|вальны сойм]] [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]], які адбываўся ў [[Варшава|Варшаве]] з [[6 кастрычніка]] [[1788]] па [[30 чэрвеня]] [[1792]] года. Сойм правёў шэраг радыкальных рэформ у эканамічнай, палітычнай і сацыяльных сферах: увядзенне рэкрутчыны ў [[1789]] г., арганізаванай па тэрытарыяльным прынцыпе, павелічэнне колькасці войска, частковае ўраўненне правоў мяшчан са шляхтай, наданне правоў яўрэям і праваслаўным. Найвышэйшым дасягненнем сойма лічыцца прыняцце [[Канстытуцыя 3 мая 1791 года|Канстытуцыі 3 мая 1791 г.]]
== Палітычная сітуацыя напярэдадні сойма ==
Радок 27:
* [[24 лістапада]] [[1789]] — створаныя [[Камісіі парадкавыя цывільна-вайсковыя|«цывільна-ваенныя парадкавыя камісіі»]], на якія былі ўскладзены шматлікія функцыі па збору і падтрыманні войска, кантролю за мясцовымі ўладамі і шмат іншых абавязкаў. Гэтыя камісіі сталі сувязным органам паміж мясцовай і вышэйшай уладамі.
* [[24 сакавіка]] [[1790]] — прыняты закон, які выключаў дробную шляхту з удзельнікаў павятовых соймікаў.
* [[16 снежня]] [[1790]] — пачатак другой кадэнцыі сойма. Пазбаўленне чыншавай шляхты выбарчых правоў.
* [[18 красавіка]] [[1791]] — закон аб гарадох. Мяшчане атрымалі права карыстацца правам Neminem captivabimus («асабістай недатыкальнасці»), атрымалі магчымасць займаць духоўныя, свецкія і ваенныя пасады, набываць зямлю, шляхце ж было дазволена займацца мяшчанскімі справамі. Каралеўскія гарады атрымалі большае самакіраванне, права дасылаць на сойм прадстаўнікоў ({{lang-pl|plenipotentow}}) да Скарбавай і Паліцэйскай камісій з правам дарадчага голаса ў пытаннях, што тычыліся гарадоў, гандлю і г.д.
Радок 63 ⟶ 62:
* ''Smolenski, W.'' Ostatni rok Sejmu Wielkiego / Reprint 1897 r. — Kraków-Poznan, 2006.
* Wielka historia Polski : w 10 t. / pod red. S. Grodziski. — Kraków : Fogla, 2001. — T. 6 : Polska w czasach przełomu (1764—1815) / S. Grodziski. — Kraków : Fogla, 2001. — 302 s.
[[Катэгорыя:Чатырохгадовы сойм]]
[[Катэгорыя:1788]]
| |||