Слюдзянка: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 87:
У пачатку каланізацыі Сібіры слюда была адным з самых каштоўных тавараў для землепраходцаў, акрамя {{нп3|пушніна|пушніны|ru|Пушнина}} і [[Галіт|солі]]. [[Казацтва|Казакі]], якія прыбылі на паўднёвы Байкал, заняліся пошукамі менавіта гэтага мінерала і знайшлі яго ў сярэднім цячэнні адной з невялікіх горных рэк, названай пасля [[Рака Слюдзянка, Слюдзянскі раён|Слюдзянкай]]. У вусце суседняй з ёй ракі знаходзілася эвенкійскае стойбішча. На яго месцы было вырашана арганізаваць невялікі {{нп3|Астрог, сібірскі|астрог|ru|Острог (сибирский)}} для таго, каб здабываць слюду і ахоўваць рудазнаўцаў і здабытчыкаў ад эвенкаў. Яго заснавальнікам стаў землепраходзец {{нп3|Іван Іванавіч Пахабаў|Іван Пахабаў|ru|Похабов, Иван Иванович}}, енісейскі казак, баярскі сын. Аб стварэнні астрога было даложана цару [[Аляксей Міхайлавіч, цар і вялікі князь усяе Русі|Аляксею Міхайлавічу]]. На гэтым месцы астрог праіснаваў нядоўга і быў праз некалькі гадоў перанесены рускімі на месца, дзе цяпер стаіць Култук<ref name=autogenerated12>{{cite web|url=http://maxknow.ru/images/upload/articles62/534.htm|title=Гольдфарб С., Кобенков А., Харитонов А. Путешествие в страну мраморных гор. Глава 2|publisher=Библиотека исторических знаний|accessdate=2012-03-07|archiveurl=http://www.webcitation.org/683szyljq|archivedate=2012-05-31}}</ref>, аднак {{нп3|Рака Пахабіха|рака|ru|Похабиха}}, у вусце якой стаяў астрог, была названая імем яго заснавальніка.
 
Пасля пераносу астрожка ніякіх населеных пунктаў на тэрыторыі Слюдзянкі не было аж да 1802 года. У 1766 і 1780-х гг. на тэрыторыі Слюдзянкі пабываў падарожнік {{нп3|[[Эрык Лаксман|Эрык Лаксман|ru|Лаксман, Эрик}}]]. Ён зацікавіўся мінераламі ў яе наваколлях і адкрыў радовішча [[Нефрыт, камень|нефрыту]], [[лазурыт|ляпіс-лазуры]] і нанова адкрыў радовішча слюды, да таго часу забытыя і не асвойваемыя<ref>{{cite web|url=http://www.vsp.ru/social/2007/10/16/414334/comments|title=Притяжение байкальских минералов|publisher=ВСП.RU|accessdate=2012-03-07|archiveurl=http://www.webcitation.org/683t0OUlN|archivedate=2012-05-31}}</ref>.
 
Пасля з’яўлення ўказу Паўла I «Аб насельніцтве Сібірскага края…»<ref name=autogenerated12/> перасяленцы з цэнтральных губерняў [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]] ў 1802 годзе паставілі на месцы сучаснай Слюдзянкі Слюдзянскае зімоўе і адрадзілі здабычу слюды<ref>{{cite web|url=http://sozvezdie-tour.ru/city/slyudyanka|title=Слюдянка|publisher= Туристическая фирма «Созвездие»|accessdate=2012-03-07|lang=|archiveurl=http://www.webcitation.org/683t3n08e|archivedate=2012-05-31}}</ref>. Наступным важным для развіцця Паўднёвага Прыбайкалля крокам паслужыла рашэнне будаваць колавую дарогу ад [[Горад Іркуцк|Іркуцка]] да [[Горад Кяхта|Кяхты]]. Пры Слюдзянскім зімоўі была арганізавана паштовая станцыя. У 50-х гг. XIX стагоддзя {{нп3|Мікалай Мікалаевіч Мураўёў-Амурскі|Мураўёва-Амурскага|ru|Муравьёв-Амурский, Николай Николаевич}} была ўхваленая ідэя будаўніцтва Кругабайкальскага тракту ўздоўж берага Байкала. Да таго часу Кяхта пачала страчваць сваё былое значэнне. Яе канкурэнтам станавіўся [[Горад Улан-Удэ|Верхнеўдзінск]], і было вырашана правесці дарогу па самым беразе Байкала, спачатку да {{нп3|Пасёлак гарадскога тыпу Пасольскае|Пасольскага|ru|Посольское}}, а затым да Верхнеўдзінска. Будаўніцтва вялося намаганнямі ссыльных палякаў, якія паднялі {{нп3|Кругабайкальскае паўстанне 1866|паўстанне|ru|Кругобайкальское восстание 1866 года}} ў [[1866]] годзе. Колавае і паштовае паведамленне па дарозе было адкрыта ў 1864 годзе<ref>{{cite web|url=http://www.maxknow.ru/images/upload/articles62/537.htm|title=Гольдфарб С., Кобенков А., Харитонов А. Путешествие в страну мраморных гор. Глава 5|publisher=Библиотека исторических знаний|accessdate=2012-03-07|lang=|archiveurl=http://www.webcitation.org/683t5K7Ay|archivedate=2012-05-31}}</ref>.