Кілаўэа: Розніца паміж версіямі

115 байтаў выдалена ,  1 год таму
няма тлумачэння праўкі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
др (аўтаматычнае выдаленне шаблонаў стабаў)
Няма тлумачэння праўкі
{{Вулкан
{{Гара
|Тып = Вулкан
|Назва = Кілаўэа
|Нацыянальная назва =
|Выява = Kilauea-falsecolor.jpg
|Подпіс = Мадэль Кілаўэа ў штучных колерах.
|Шырыня выявы =
|Каардынаты =
|Подпіс = Мадэль Кілаўэа ў штучных колерах.
|Краіна |lat_dir = N |lat_deg = 19 |lat_min = 25 |lat_sec = ЗША
|lon_dirРэгіён = W |lon_deg = 155 |lon_min = 17 |lon_sec = Гаваі
|region Раён =
|Востраў |CoordScale =
|Нябеснае цела =
|Размяшчэнне = [[Гаваі]], [[ЗША]]
|Горная сістэма = [[Гавайскія астравы]]
|Хрыбет ці масіў =
|Форма вулкана = [[Шчытападобнышчытападобны вулкан]]
|Дыяметр кратара =
|Глыбіня кратара =
|Перыяд утварэння = Менш 25да25 000 гадоў
|Апошняе вывяржэнне = Пачалосяз ў20 [[2011]]снежня годзе2020
|Тып вывяржэння =
|Вышыня = 1247
|КрыніцаСклад вышыні =
|Тып Вышыня = Вулкан1247
|Адносная вышыня =
|Крыніца вышыні =
|Першае ўзыходжанне =
|Адносная вышыня = <!-- у м -->
|Пазіцыйная карта 1 = ЗША Гаваі
|Першае ўзыходжанне =
|crosses180 =
|Пазіцыйная карта 2 = 0
|Пазіцыйная карта 1 = ЗША Гаваі
|Катэгорыя на Вікісховішчы =
}}
'''Кілаўэа''' (у перакладзе з гавайскай — «вырыгае, моцна распаўсюджваецца») — актыўны шчытавы [[вулкан]] на востраве [[Гаваі (востраў)|Гаваі]] ([[Гавайскія астравы]], [[ЗША]]).
Кілаўэа лічыцца месцам пражывання Пеле — гавайскай багіні вулканаў. Паводле яе імя названыя некаторыя лававыя ўтварэнні — напрыклад, «слёзы Пеле» (маленькія кроплі лавы, якія астуджаюцца на паветры і прымаюць форму слёзы і «валасы Пеле» (тонкія ніткі вулканічнага шкла — [[абсідыян]]у, якія ўтвараюцца ў выніку хуткага астуджэння лавы пры сцяканні ў акіян).
 
Кілаўэа бесперапынна вывяргаецца пачынаючы з 1983 года. У фазу інтэнсіўнай актыўнасці вулкан ўступіў [[6 сакавіка]] [[2011]]  г.
 
[[Файл:USGS Kīlauea multimediaFile-1955.jpg|thumb|left|Вулканічная лава цячэ па вуліцы населенага пункта Леілані-Эстэйтс, 5 мая 2018]]
З 2 мая 2018 года вывяржэнне вулкана пачалося пасля некалькіх землетрасенняў да 6,9 бала па шкале Рыхтара. У выніку адкрыліся трэшчыны і каля 10 жорлаў на ўсходніх збоччах вулкана. Лава знішчыла некалькі жылых будынкаў. 4 мая ўлады Гавайскіх астравоў аб'явіліаб’явілі эвакуацыю насельніцтва ў раёне вывяржэння вулкана Кілаўэа<ref>[http://blr.belta.by/world/view/na-gavajah-abjaulena-evakuatsyja-u-raene-vyvjarzhennja-vulkana-kilauea-68601-2018/ blr.belta.by]</ref>. Улады штата эвакуявалі 1800 мясцовых жыхароў, што пражывалі ў мясцовасці Леілані на збоччы вулкана, на тэрыторыі якой адбыліся масавыя выкіды лавы.
 
10 мая 2018 на Гаваях у раёне Пуна аб'яўленааб’яўлена стыхійнае бедства, прычынай стала актыўнасць вулкана Кілаўэа. Мясцовыя ўлады скарэкціравалі рух транспарту і арганізавалі пункты часовага размяшчэння для людзей, якім давялося пакінуць сваё жыллё. Экстранныя службы пацвердзілі інфармацыю аб 14 вулканічных трэшчынах. Тэрмінова эвакуіравацца былі вымушаны жыхары населенага пункта Ланіпуна<ref>[http://blr.belta.by/world/view/na-gavajah-abjaulena-styhijnae-bedstva-68733-2018/ blr.belta.by]</ref>.
 
16 мая ўлады штата Гаваі аддалі распараджэнне прыступіць да поўнай эвакуацыі ўсходняга ўзбярэжжа самага буйнога з гавайскіх астравоў; размешчаныя там прамысловыя прадпрыемствы і заводы зліваюць паліва і гаручыя вадкасці, каб не дапусціць пажараў. На астравах абвешчаны найвышэйшы, «чырвоны» ўзровень небяспекі<ref>[http://zviazda.by/be/news/20180525/1527261153-shto-budze-z-gavayami zviazda.by]</ref>.
 
== Літаратура ==
* Кілаўэа // {{Крыніцы/БЭ|8|Кілаўэа||257}} С.257
 
== Спасылкі ==
* [http://volcanoes.usgs.gov/hvo/cams/KIcam/ Выява вулкана ў рэжыме On-line]
 
[[Катэгорыя:ГавайскіяГеаграфія вулканыГаваяў]]
[[Катэгорыя:Актыўныя вулканы]]
[[Катэгорыя:Шчытавыя вулканы]]
[[Катэгорыя:Вулканы Акіяніі]]
[[Катэгорыя:Вулканы ЗША]]