|
| колькасць чытачоў =
| бюджэт =
| дырэктар = [[РаманАксана Матульскі]]Юр'еўна Кніжнікава
| колькасць супрацоўнікаў =
| вэб-сайт = http://www.nlb.by/
| ролік на YouTube =
}}
'''Нацыянальная бібліятэка Беларусі''' '''(НББ)''' ''(поўная назва — дзяржаўная ўстанова «Нацыянальная бібліятэка Беларусі») '' — галоўная ўніверсальная навуковая [[бібліятэка]] [[Беларусь|Беларусі]]. Дырэктарам Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі з'яўляеццаз’яўляецца прафесар, доктар педагагічных навук [[Р. С. Матульскі]].
== Гісторыя бібліятэкі ==
=== Заснаванне ===
Нацыянальная бібліятэка Беларусі (НББ) заснавана Пастановайзгодна з пастановай Савета Народных Камісараў [[БССР]] ад 15 верасня [[1922]] г.года як Беларуская дзяржаўная і [[БДУ|ўніверсітэцкая]] бібліятэка. На працягу амаль 40 гадоў яе ўзначальваў [[Іосіф Бенцыянавіч Сіманоўскі]].
Фонды бібліятэкі на момант адкрыцця налічвалі ўсяго 60 тыс.тысяч экзэмпляраў, якімі карысталіся 1,1 тыс.тысяч чалавек. Але ўжо ў [[1926]] г.годзе ёняны павялічыўсяпавялічыліся да 300 тысяч, якімі карысталіся 5,5 тыс.тысяч чытачоў, стаўшы такім чынам найбуйнейшым універсальным бібліятэчным зборам па ўсіх галінах ведаў, і ў першую чаргу па беларусазнаўчай тэматыцы. Бібліятэка актыўна ўдзельнічаеўдзельнічала ў культурна-нацыянальным будаўніцтве, працэсах [[Беларусізацыя|беларусізацыі]], развіцці дзяржаўнай структуры. Рост фондаў і павелічэнне актыўнасці чытачоў прывялі да вываду яе са складу [[БДУ]] і рэарганізацыі ў Беларускую дзяржаўную бібліятэку Пастановайпастановай СНК БССР ад 14 мая [[1926]] ггода.
У [[1932]] г.годзе Беларуская дзяржаўная бібліятэка пераехала з [[Юбілейны дом|Юбілейнага дому]] ў новы [[Будынак Беларускай дзяржаўнай бібліятэкі імя У. І. Леніна|будынак]] у модным тады [[Канструктывізм, мастацтва|канструктывісцкім стылі]] (арх. [[Г. Лаўроў]]).
=== Другая сусветная вайна ===
На пачатаку [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] фонды бібліятэкі налічвалі больш за 2 млн тамоў, якімі карысталіся 15 тыс.тысяч чалавек. За тры гады акупацыі фонды бібліятэкі была фактычна цалкам разрабаваны, багатае спецыяльнае абсталяванне знішчана, моцна пашкоджаны і сам будынак.
Яшчэ ў [[1943]] г.годзе пры эвакуяванай у Маскву [[Акадэмія навук БССР|Акадэміі навук БССР]] была створанаястворана рабочая група па фармаванні кніжнага фонду. Рашэнне аб узнаўленні працы бібліятэкі было прынята адразу пасля вызвалення Мінска, у ліпені 1944 г.года, а ўжо ў кастрычніку таго ж года адкрыліся яе чытальныя залы. Велізарная дапамога ва ўзнаўленні фонду, як і ў першапачатковай яго арганізацыі, была аказаная шматлікімі бібліятэкамі саюзных рэспублік.
=== Пасля Другой сусветнай вайны ===
Сістэматычны пошук вывезеных кніг у [[Германія|Германіі]], [[Польшча|Польшчы]], [[Чэхаславакія|Чэхаславакіі]], [[Венгрыя|Венгрыі]] распачаўся ў [[1945]] ггодзе. У [[1947]] г.годзе фонды бібліятэкі дасягнулі даваеннага ўзроўню.
[[Выява:1997. Stamp of Belarus 0241.jpg|250px|thumb|Уваход у [[Стары будынак Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі|стары будынак бібліятэкі]] на паштовай марцы Беларусі]]
У [[1962]] г.годзе бібліятэка атрымала [[Стары будынак Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі|новы корпус]] на [[Вуліца Кірава, Мінск|вуліцы Кірава]], які дазволіў на час вырашыць праблему з недахопам працоўных плошчаў для работы чытачоў і захоўвання фондаў. У [[1972]] г.годзе бібліятэка ў сувязі з 50-гадовым юбілеем была ўзнагароджана вышэйшайнайвышэйшай грамадскай і дзяржаўнай узнагародай [[СССР]] — [[ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга|ордэнам Працоўнага Чырвонага Сцяга]].
=== Бібліятэка ў незалежнай Беларусі ===
19 мая [[1992]] г.года, пасля набыцця Рэспублікай Беларусь дзяржаўнай незалежнасці і суверэнітэту, Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна была пераназванаперайменавана ў Нацыянальную бібліятэку Беларусі. Да таго часу яна ўжо мела вострую неабходнасць у будаўніцтве новага комплексу, з прычыны таго, што стары комплекс будынкаў быў не ў стане задаволіць запатрабаванні грамадства ў галіне бібліятэчна-інфармацыйнага абслугоўвання. Але на працягу 1990-х гадоў бібліятэка была вымушана весці працу на фоне абмежаваных магчымасцей старых будынкаў для захоўвання фондаў, абслугоўвання чытачоў, службовых памяшканняў.
7 сакавіка [[2002]] г.года [[прэзідэнт Беларусі]] [[А. Р. Лукашэнка]] падпісаў загад «Аб будаўніцтве будынка дзяржаўнай установы „Нацыянальная бібліятэка Беларусі“». 1 лістапада 2002 г.года адбылася закладка падмурка новага будынка бібліятэкі, паводле праекта творчага калектыву [[М. К. Вінаградаў|М. К. Вінаградава]] і [[В. У. Крамарэнка|В. У. Крамарэнкі]], які яшчэ ў [[1989]] г.годзе перамог на міжнародным конкурсконкурсе на найлепшае архітэктурнае рашэнне. [[Новы будынак Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі]],. «Беларускі дыямент», чыё архітэктурнае рашэнне сваёй формай нагадвае агранены [[дыямент]], які сімвалізуе каштоўнасць ведаў, прыгажосць і разнастайнасць свету, адкрыўся для карыстальнікаў 16 чэрвеня 2006 ггода.
Нацыянальная бібліятэка з’яўляецца найбуйнейшым рэспубліканскім інфармацыйным цэнтрам. Яе карыстачам даступны звыш за 9,5 млн кніг, перыядычных друкаваных выданняў і іншых інфармацыйных рэсурсаў. У ёй засяроджаны 15,2 % усяго бібліятэчнага фонду Беларусі. На аднаго чытача Нацыянальнай бібліятэкі даводзяцца ў сярэднім 105 асобнікаў бібліятэчнага фонду<ref>{{артыкул|аўтар= |загаловак=Все идём в библиотеку |спасылка=http://www.aif.by/questions/item/41027-v-biblioteky.html |выданне=Аргументы и факты в Белоруссии |тып= газета|месца=Мн. |выдавецтва= |год=20 кастрычнніка 2015 |нумар= 43|старонкі= 15 |выпуск= 407|archiveurl=http://www.peeep.us/4eb30f71 |archivedate=31 мая 2016}}</ref>.
* Агульная плошча будынка — 113 669 кв. м;
* Плошча фондасховішча — 54 960 кв. м;
* Будаўнічы аб'ёмаб’ём будынка — 420 558 куб. м;
* Аб'ёмАб’ём фондасховішча — 200 580 куб. м;
* Вышыня будынка — 73,67067 м;
* Умяшчальнасць фондасховішча — 14 млн адзінак захоўвання;
* Колькасць чытацкіх месцаў — 2000;
== Вядомыя супрацоўнікі ==
* Бібіла Юлія Бібіла
* [[Ніна Барысаўна Ватацы|Ватацы Ніна Ватацы]]
* Малініна Вольга Малініна
* МасенжнікМар’я Мар'яМасенжнік
* Матульскі [[Раман Матульскі]]
* Мерына Фаіна Мерына
* Сіманоўскі Іосіф Сіманоўскі
* [[Мікола Улашчык|Улашчык Мікалай]]
{{зноскі}}
== Спасылкі ==
{{Commons|Category:}}
{{Commonscat|National Library of Belarus}}
* [http://www.nlb.by/by/ Інтэрнэт-партал Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі]
| 