|
| Апісанне выявы = Амерыканскі фізік, {{nobr|лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы}}
| Месца нараджэння =
| Навуковая сфера = [[фізіка]]
| Альма-матэр =
| Навуковы кіраўнік =
| Месца працы = [[Bell Labs]]
| Знакамітыя вучні =
| Вядомы як = першаадкрывальнік [[рэліктавае выпраменьванне|касмічнага мікрахвалевага фонавага выпраменьвання]]
| Узнагароды і прэміі = [[Выява:Nobel prize medal.svg|20px]] [[Нобелеўская прэмія па фізіцы]] ([[1978]])
}}
{{цёзкі2|Пензіяс}}
'''Арно Алан Пензіяс''' ({{lang-en|Arno Allan Penzias}}; нар. {{ДН|26|4|1933}}, [[Мюнхен]], [[Германія]]) — амерыканскі астрафізік, [[прафесар]], лаўрэат [[Нобелеўская прэмія па фізіцы|Нобелеўскай прэміі па фізіцы]] (1978) за адкрыццё касмічнага мікрахвалевага фонавага выпраменьвання.
== Біяграфія ==
Нарадзіўся ў яўрэйскай сям'ісям’і, у Германіі. Ва ўзросце шасці гадоў праз праграму «Кіндэртранспарт» быў эвакуіраваны ў Вялікабрытанію. Праз некалькі тыдняў з нацысцкай Германіі беглі і яго бацькі, і ў 1940 годзе сям'ясям’я пасялілася ў ЗША. Скончыў Нью-Ёркскі Сіці-каледж (1954), Калумбійскі ўніверсітэт, дзе атрымаў ступень магістра (1958) і ступень доктара (1962). З 1963 - — навуковы супрацоўнік кампаніі «Bell Telephone Laboratories». У 1976-19791976—1979 ўзначальвае даследаванні ў галіне фізікі радыёхваль, якія праводзяцца кампаніяй. З 1979 - — дырэктар-распарадчык ўсёй праграмы даследаванняў кампаніі «Bell Telephone Laboratories».
== Навуковыя дасягненні ==
Выкарыстаўшы мазер ў якасці ўзмацняльніка ў мікрахвалевым прыёмніку, Арно Пензіяс вырашыў задачу павелічэння дакладнасці налады антэны, змясціўшы ўнутры антэны другі прыёмнік, нацэлены на зададзеную крыніцу выпраменьвання. З дапамогай гэтай антэны ён выявіў у міжзоркавай прасторы малекулу гідраксіла. З 1963, аб'яднаўшысяаб’яднаўшыся з фізікам [[Роберт Вудра Вільсан|Робертам Вільсанам]], пачаў прыстасоўваць рупарную антэну для выкарыстання ў радыёастраноміі. Дакладная налада і звышвысокая адчувальнасць яе ўзмацняльніка дазволілі навукоўцам вымераць інтэнсіўнасць пазаземных радыёкрыніц. Дапоўніўшы ўстаноўку фільтрам ад радыёперашкод, навукоўцы атрымалі магчымасць вымяраць інтэнсіўнасць фонавага выпраменьвання любога ўчастка неба паблізу вывучаемай крыніцы. У 1964 навукоўцы, выкарыстаўшы сваю сістэму для вымярэння радыёсігналаў Касіяпеі А, выявілі рэліктавае выпраменьванне, што паставіла кропку ў спрэчцы паміж прыхільнікамі гарачым і халодным Сусветам у рамках тэорыі Вялікага выбуху на карысць першы. Пабудаваўшы прыёмнік, здольны дэтэктаваць выпраменьванне з даўжынёй хвалі парадку міліметра і далучыўшы яго да 36-футавага радыётэлескопу, навукоўцы выявілі аксід вугляроду і яшчэ шэсць міжзоркавых малекул. За адкрыццё рэліктавага выпраменьвання Пензіяс (сумесна з Вільсанам) атрымаў Нобелеўскую прэмію па фізіцы (чвэрць прэміі за 1978, палову прэміі за гэты год атрымаў [[Пётр Капіца]], а астатнюю чвэрць Вільсан).
{{зноскі}}
| 