Сікхізм: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1:
[[Выява:Khanda.svg|thumb|right|[[Кханда]] — найбольш значны сімвал сікхізму]]
[[Выява:Golden Temple...Faith....JPG|thumb|Паломнік-сікх на фоне Залатога храма]]
'''Сікхізм''' (ад пендж. ਸਿੱਖੀ, «сікхӣ», «паслядоўнік, вучань»), — манатэістычнаямонатэістычная [[рэлігія]], заснаваная ў 16 стагоддзі ў паўночна-заходняй частцы [[Паўвостраў Індастан|Індастана]] гуру (духоўным настаўнікам) [[Нанак]]ам, які жыў з [[1469]] па [[1539]] гады. Галоўным святы пісаннем сікхаў з'яўляеццаз’яўляецца [[Гуру Грантх Сахіб]].
 
'''Сікхізм''' (ад пендж. ਸਿੱਖੀ, «сікхӣ», «паслядоўнік, вучань»), манатэістычная [[рэлігія]], заснаваная ў 16 стагоддзі ў паўночна-заходняй частцы [[Паўвостраў Індастан|Індастана]] гуру (духоўным настаўнікам) [[Нанак]]ам, які жыў з [[1469]] па [[1539]] гады. Галоўным святы пісаннем сікхаў з'яўляецца [[Гуру Грантх Сахіб]].
Сікхізм узнік на сутыку [[іслам]]у і [[індуізм]]у, але з'яўляеццаз’яўляецца самастойнай рэлігійна-філасофскай канструкцыяй. Гэтай рэлігіяй успрымаюцца індуісцкія канцэпцыі [[карма|кармы]] і перараджэння, але адпрэчваецца [[каставая сістэма]]. Сыкхі вераць, што [[Бог]] з'яўляеццаз’яўляецца адзінай рэальнасцю і духоўнае вызваленне можа дасягацца шляхам здаволення яго праз сардэчны спеў, паўтор святога імені, [[медытацыя|медытацыю]] і служэнне. Цэнтральнай з'яўляеццаз’яўляецца канцэпцыя Халса, абранай расы святых воінаў, як і гэтак званае пяць «К»: [[канга]] (грэбень), [[какч]] (кароткія шырокія штаны), [[кірпань]] ([[меч]]), [[кара]] (стальны бранзалет), [[кес]] (неабрэзаныя валасы і барада).
 
На сёння сікхізм налічвае каля 30  млн. паслядоўнікаў<ref>[http://adherents.com/misc/rel_by_adh_CSM.html «Religions by adherents»]. Adherents.com</ref>, з якіх 83 % пражывае ў [[Індыя|Індыі]], 76 % індыйскіх сікхаў жывуць у [[Пенджаб (штат)|Пенджабе]]е, таксама вернікі пражываюць у [[Пакістан]]е<ref>Axel, Brian Keith (2001). The Nation'sNation’s Tortured Body: Violence, Representation, and the Formation. Duke University Press. p. 88. ISBN 978-0-8223-2615-1.</ref>. Колькасць вернікаў штогод павялічваецца<ref>[http://archive.is/20120526191903/http://www.foreignpolicy.com/articles/2007/05/13/the_list_the_worlds_fastest_growing_religions «The List: The World'sWorld’s -Growing Religions»]. Foreign Policy.</ref>. Шырока прадстаўлены ў дзяржаўным апараце і ўзброеных сілах Індыі (наступствы адпаведнай палітыкі брытанскай каланіяльнай адміністрацыі).
 
{{зноскі}}
Радок 12 ⟶ 11:
== Літаратура ==
* Dilgeer, Dr Harjinder Singh (2008), ''Sikh Twareekh'', publisher Sikh University Press & Singh Brothers Amritsar, 2008.
* Dilgeer, Dr Harjinder Singh (2012), ''Sikh History'' (in 10 volumes), publisher Sikh University Press & Singh Brothers Amritsar, 2010–122010-12.
* {{Citation|surname1=Duggal|given1=Kartar Singh|year=1988|title=Philosophy and Faith of Sikhism |publisher=Himalayan Institute Press|ISBN=978-0-89389-109-1}}
* Kaur, Surjit, Amongst the Sikhs: Reaching for the Stars, New Delhi, Roli Books, 2003 ISBN 81-7436-267-3
* Khalsa, Guru Fatha Singh, ''Five Paragons of Peace: Magic and Magnificence in the Guru'sGuru’s Way'', Toronto, Monkey Minds Press, 2010, ISBN 978968265819{{Please checkнекарэктны ISBN|reason=Invalid length.978968265819}}, [http://www.gurufathasingh.com/five-paragons-of-peace.html gurufathasingh.com]
* Khalsa, Shanti Kaur, The History of Sikh Dharma of the Western Hemisphere, Sikh Dharma, Espanola, NM, 1995 ISBN 0-9639847-4-8
* {{Citation|surname1=Singh|given1=Khushwant|year=2006|title=The Illustrated History of the Sikhs|publisher=Oxford University Press, India|3rewrISBNisbn=978-0-19-567747-8}}
* {{Citation|surname1=Singh|given1=Patwant|year=1999|title=The Sikhs|publisher=Random House, India|ISBN=978-0-385-50206-1}}
* Takhar, Opinderjit Kaur, Sikh Identity: An Exploration of Groups Among Sikhs, Ashgate Publishing Company, Burlington, VT, 2005 ISBN 0-7546-5202-5
Радок 23 ⟶ 22:
* Dilgeer, Dr Harjinder Singh (1997), ''The Sikh Reference Book'', publisher Sikh University Press & Singh Brothers Amritsar, 1997.
* Dilgeer, Dr Harjinder Singh (2005), ''Dictionary of Sikh Philosophy'', publisher Sikh University Press & Singh Brothers Amritsar, 2005.
* Chopra, R. M. (2001), ''Glory of Sikhism'', publisher Sanbun, New Delhi, ISBN 783473471195{{Please checkнекарэктны ISBN|reason=Invalid length.783473471195}}
 
== Літаратура ==
Радок 30 ⟶ 29:
== Спасылкі ==
{{Commons|Category:Sikhism}}
 
{{Бібліяінфармацыя}}
 
[[Катэгорыя:Сікхізм|* ]]
[[Катэгорыя:Монатэізм]]
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]]