Амар Хаям: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→Беларускія пераклады твораў Хаяма: дапаўненне |
Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.6 |
||
Радок 46:
Як і іншыя буйныя навукоўцы таго часу, Амар не затрымліваўся доўга ў нейкум адном горадзе. Усяго праз чатыры гады ён пакінуў Самарканд і пераехаў у [[Бухара|Бухару]], дзе пачаў працаваць у кнігасховішчах. За дзесяць гадоў, якія вучоны пражыў у Бухары, ён напісаў чатыры фундаментальныя трактаты па математыцы.
У 1074 годзе яго запрасілі ў прігласілі ў [[Ісфахан]], цэнтр дзяржавы Санджараў, да двара сельджукскага султана [[Мелік-шах I|Мелік-шаха I]]. Па ініціатыве і пры заступніцтве галоўнага шахскага візіра [[Нізам аль-Мульк]]а Амар становіцца духоўным настаўнікам султана. Праз два года Малік-шах прызначіў яго кіраўніком палацавай абсерваторыі, адной з буйнейшых у свеце{{sfn|Глезер|1982|с=121}}. Працуючы на гэтуй пасадзе, Амар Хаям не толькі працягваў заняткі матэматыкай, але і стаў вядомым астраномам. З групай навукоўцаў ён распрацаваў і ўвёў у 1079 г. сонечны каляндар, дакладнейшы за [[Грыгарыянскі каляндар|грыгарыянскі]]. Склаў «Малікшахскія астранамічныя табліцы», якія ўключалі невялікі зорны каталог<ref>{{cite web|url=http://naturalhistory.narod.ru/Hronolog/IAI/IAI_8/Iai_8_Ogl.htm|title=Звездный каталог ал-Бируни с приложением каталогов Хайама и ат-Туси|archiveurl=
Аб апошніх гадзінах жыцця Хаяма вядома са слоў яго малодшага сучасніка — Бехакі, які спасылаецца на словы зяця паэта.
Радок 73:
=== Пра Хаяма і яго жыццё ===
* {{cite web|url=http://www.math.ru/history/people/Ushkevich|title=История математики|archiveurl=
* {{кніга|аўтар=Боголюбов А. Н. |загаловак=Математики. Механики. Биографический справочник|месца=Киев|выдавецтва=Наукова думка|год=1983|старонак=639|ref=Боголюбов}}
* {{кніга|аўтар=Глезер Г. И. |загаловак=История математики в школе. VII – VIII классы|месца=М.|выдавецтва=Просвещение|год=1982|старонак=240|ref=Глезер}}
Радок 81:
* Хайям Омар. Комментарии к трудным постулатам книги ЕВКЛида. Историко-математические исследования, 6, 1953, с. 67-107.
* Хайям Омар. Об искусстве определения золота и серебра в состоящем из них теле. Историко-математические исследования, 6, 1953, с. 108—112.
* Хайям Омар. {{cite web|url=http://www.math.ru/lib/book/djvu/klassik/khayyam.djvu|title=Трактаты.|archiveurl=
* <!-- НЕ ПРАВИТЬ — В ОРИГИНАЛЕ ИМЕННО ХАЙЙАМ!!! -->Хаййам<!-- НЕ ПРАВИТЬ — В ОРИГИНАЛЕ ИМЕННО ХАЙЙАМ!!! --> Омар. Трактаты. Перевод Б. А. Розенфельда. Редакция В. С. Сегаля и А. П. Юшкевича. Статья и комментарии Б. А. Розенфельда и А. П. Юшкевича. М., 1962.
* Хайям Омар. Первый алгебраический трактат. [[Историко-математические исследования]], 15, 1963, с. 445—472.
|