Базальтавэ: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 1:
{{НП-Украіна}}
'''Базальтавэ'''<ref name="ТКП">{{ТКП-Украіна}}</ref> ({{lang-uk|База́льтове}}, [[Польская мова|польск]].: ''Bazaltowe'';), да 1945 '''ЯноваЯнава ДолінаДаліна''', ([[Польская мова|польск]].: ''Janowa Dolina'') — вёска ў [[Кастопільскі раён|Кастопільскім раёне]] [[Ровенская вобласць|Ровенскай вобласці]] [[Украіна|Украіны]]. Уваходзіць у склад [[Дэражнэнская вясковая абшчына|Дэражнэнскай вясковай абшчыны]]. Вёска знаходзіццагістарычнага нарэгіёну [[Валынь|Валыні]].
 
== Гісторыя ==
Паселішча заснавана ў пачатку 1920-х гадоў як пасёлак для рабочых на здабычы [[базальт|базальта]], здзяйснянага ў ваколіцах з 1860 года. Да 1939 года ў складзе [[Другая Польская Рэспубліка|Польшчы]], [[Валынскае ваяводства (1919-1939)|Валынскае ваяводства]]. З 1939 года ў складзе СССР, у 1941-1944 гадах пад нямецкай акупацыяй.
{{нейтральнасць}}
Паселішча было створана ў пачатку 1920-х гадоў у [[Другая Польская Рэспубліка|Другой Польскай Рэспубліцы]], але [[базальт]] у вёсцы здабывалі пасля 1860 года, першапачаткова на тэрыторыі [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]]. Да 1939 г. вёска належала [[Другая Польская Рэспубліка|Польшчы]] і знаходзіліся ў [[Валынскае ваяводзтва|Валынскім ваяводстве]]. 97% жыхароў вёскі ў той час складалі [[палякі]]{{крыніца?}}, большасць з якіх здабывалі базальт і працавалі ў полі.
 
У 1943 годзе фарміраванні [[Украінская паўстанчая армія|УПА]] здзейснілі некалькі нападаў на прадпрыемства па здабычы базальта і нямецкі гарнізон у вёсцы, паселішча было спалена, загінула каля 600 чалавек. Пра колькасць, прыналежнасць і этнічнасць загінулых і акалічнасці іх гібелі няма адзінай думкі, меркаванні вагаюцца ад забойства 600 цывільных палякаў да гібелі ў баі з байцамі УПА 600 нямецкіх салдатаў і афіцэраў.
Пасля нападу СССР на Польшчу Янава Доліна знаходзілася пад савецкай акупацыяй (1939-1941), а ў 1941-1944 гадах пасля нападу [[Трэці рэйх|нацысцкай Германіі]] на СССР пад нямецкай акупацыяй.
 
У 1944 годзе вёска занята [[Чырвоная Армія|Чырвонай Арміяй]]. Пасля вайны перайменавана Базальтавэ. У савецкі час адноўлена некалькі будынкаў.
У 1943 годзе злачынцы і забойцы, украінскія нацыяналісты і падкупленыя ўкраінскія сяляне напалі на вёску і забілі каля 600 яе польскіх жыхароў. Палякаў часта забівалі зверскімі спосабамі, прычым не толькі расстрэлам, але і складаннем, спальваннем жыўцом і многае іншае{{крыніца?}}. Падчас другога нападу на вёску ўкраінскія нацыяналісты ([[УПА]]) спалілі некалькі частак вёскі{{крыніца?}}, але ніхто не загінуў. Пасля нападу, аднак, астатнія польскія мірныя жыхары былі дэпартаваныя ў буйнейшыя гарады Валыні ([[Кастопіль]], [[Роўна]], [[Луцк]] і іншыя). Пасля 1945 г. палякаў перавозілі да новых польскіх межаў, часта ў т.зв [[Вернутыя тэрыторыі|Вернутыя тэрыторыі (Адноўленыя)]], якія [[Польская Народная Рэспубліка|Польшча]] набыла пасля 1945 года{{крыніца?}}.
 
З 1991 года ў складзе незалежнай [[Украіна|Украіны]]. У 2015 годзе большасць жыхароў ужо складалі [[украінцы]], а базальт у вёсцываколіцах усё яшчэ здабываюць.{{зноскі}}
[[Чырвоная Армія]] зноў заняла вёску ў 1944 годзе.
 
Пасля Другой сусветнай вайны вёска ўвайшла ў склад [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|Савецкага Саюза]]. Назва была зменена на Базальтавэ. У савецкі час было адноўлена некалькі будынкаў, якія былі разбураныя ўкраінскімі нацыяналістамі пры спробе знішчыць вёску і забіць палякаў.
 
З 1991 года ў складзе незалежнай [[Украіна|Украіны]]. У 2015 годзе большасць жыхароў ужо складалі [[украінцы]], а базальт у вёсцы яшчэ здабываюць.{{зноскі}}
 
{{Населеныя пункты Кастопільскага раёна}}