Сцяг Беларусі: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Rescuing 4 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.6
Радок 94:
 
=== Крымінальная адказнасць за здзек са сцяга ===
Крымінальнай адказнасці за здзек з дзяржаўных сімвалаў Рэспублікі Беларусь (у прыватнасці, са сцяга) прысвечаны артыкул 370 [[Крымінальны кодэкс Рэспублікі Беларусь|Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь]]. У ім гаворыцца, што здзек са сцяга цягне за сабой грамадскія работы, або штрафы, або папраўчыя работы на тэрмін да двух гадоў, або арышт на тэрмін да трох месяцаў, або абмежаванне волі на тэрмін да аднаго года<ref>{{cite web|author=|date=|url=http://www.pravo.by/webnpa/text.asp?RN=HK9900275|title=Уголовный кодекс Республики Беларусь от 9 июня 1999 года № 275-З|publisher=Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь|accessdate=2010-08-08|lang=ru|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110907091126/http://www.webcitationpravo.orgby/611OBkHqSWEBNPA/text.asp?RN=hk9900275|archivedate=7 верасня 2011-08-18|deadurl=yes}}</ref>.
 
Першы выпадак здзеку з дзяржаўнага сцяга Беларусі, які меў шырокі грамадскі рэзананс, быў выкананы тагачасным кіраўніком справамі прэзідэнта Рэспублікі Беларусь [[Іван Іванавіч Ціцянкоў|Іванам Іванавічам Ціцянковым]]: [[16 мая]] [[1995]] г. (праз 2 дні пасля [[Рэферэндум у Беларусі, 1995|рэферэндуму 1995 г., на які выносілася пытанне аб замене дзяржаўных сімвалаў]]) Ціцянкоў зняў з [[Рэзідэнцыя Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь|будынка Рэзідэнцыі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь]] [[бела-чырвона-белы сцяг]] (на той момант вынікі рэферэндуму яшчэ не набылі законную моц, таму сцяг працягваў заставацца дзяржаўным), парваў яго на кавалкі, паставіўшы на кожным свой аўтограф і час з датай, пасля чаго ўзняў па-над Рэзідэнцыяй чырвона-зялёны сцяг, які з’яўляецца дзяржаўным на сённяшні дзень<ref>[http://nashaniva.by/?c=ar&i=73316 Ціцянкоў рве бел-чырвона-белы сцяг — архіўнае відэа.] Артыкул на сайце газеты [[Наша Ніва (1991)|«Наша Ніва»]].</ref><ref name="nv-online.info">[http://www.nv-online.info/by/224/printed/38374/Аляксандр-Малчанаў-і-Андрэй-Мікалаеўскі-—-за-кратамі.htm?tpl=127 «Чаму мяне адносяць да ворагаў народа, а Ціцянкова — не?»] Артыкул на сайце газеты [[Народная Воля (1995)|«Народная Воля»]].</ref>. Падчас крымінальнай справы Ціцянкоў абараняўся, сцвярджаючы, што рабіў гэта без злых намераў, але «каб былі сувеніры на памяць», у выніку чаго быў апраўданы<ref>[http://www.svaboda.org/content/article/795541.html Іван Ціцянкоў мяркуе, што рэфэрэндум 1995 году пра мову і сымболіку быў «правільны».] Артыкул на сайце [[Радыё Свабодная Еўропа|радыё «Свабода»]].</ref>.
Радок 163:
{{main|Бела-чырвона-белы сцяг}}
[[File:Flag_of_Belarus_(1918,_1991-1995).svg|thumb|[[File:FIAV 111000.svg|20px]] Былы сцяг выкарыстоўваўся ў [[1918]] годзе, неафіцыйна ў [[Заходняя Беларусь|Заходняй Беларусі]] да [[1939]] года, а таксама ў перыяд з [[19 верасня]] [[1991]] г. па [[5 чэрвеня]] [[1995]] г.]]
Сцяг, які быў афіцыйным ў перыяд з 19 верасня 1991 года па 5 чэрвеня 1995 года, першапачаткова выкарыстоўваўся [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікай]] (сакавік—снежань 1918 г.)<ref>{{cite web|url=http://books.google.com/books?id=00B6wxgftH8C&pg=PA264&lpg=PA264&dq=Belarus+flag+1991&source=bl&ots=R9nm7a0hjS&sig=nLYa_a_SwtFmMrUc2nwf-BcmdTs&hl=en&sa=X&ei=6YA5UJzuMOa42wX4yoBY&ved=0CDoQ6AEwAg#v=onepage&q=Belarus%20flag%201991&f=false |title=Understanding Belarus and How Western Foreign Policy Misses the Mark&nbsp;— Grigoriĭ Viktorovich Ioffe&nbsp;— Google Books |publisher=Books.google.com |date= |accessdate=2012-08-26}}</ref>. Аўтарам сцяга лічыцца [[Клаўдзій Сцяпанавіч Дуж-Душэўскі]], пры гэтым выкарыстанне сцяга бела-чырвона-белых колераў беларусамі вядомае і раней<ref>{{cite web |url=http://www.nashaniva.by/1998/06/14.htm |title=Наша Ніва |publisher=nashaniva.by |date= |accessdate=2012-08-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120226180506/http://www.nashaniva.by/1998/06/14.htm |archivedate=26 лютага 2012 |deadurl=yes }}</ref>. Чырвоны і белы колеры традыцыйна выкарыстоўваліся ў дзяржаўнай геральдыцы [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]] і [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]]. Такія ж колеры на традыцыйным для беларускіх земляў гербе «[[Пагоня]]», белы вершнік на чырвоным фоне<ref>{{cite book
|last= Wilson
|first= Andrew
Радок 185:
Пасля [[1995]] года [[бела-чырвона-белы сцяг]] выкарыстоўваецца як сімвал апазіцыі да рэжыму [[Аляксандр Рыгоравіч Лукашэнка|Аляксандра Лукашэнкі]], найперш у акцыях пратэсту пасля [[Прэзідэнцкія выбары ў Беларусі (2006)|прэзідэнцкіх выбараў 2006]] і [[Прэзідэнцкія выбары ў Беларусі (2010)|2010]] гадоў, у масавых акцыях на святкаванні [[Дзень Волі|Дня Волі]], а таксама падчас мемарыяльных шэсцяў «[[Дзяды]]» і «[[Чарнобыльскі шлях]]». Сцяг афіцыйна не забаранілі для агульнага карыстання, але ён разглядаецца ўладамі як «незарэгістраваны сімвал». Гэта азначае, што дэманстрацыя яго палітычнымі актывістамі або аматарамі [[спорт]]у можа прывесці да арышту і канфіскацыі сцягоў<ref>{{cite web|url=http://www2.polskieradio.pl/eo/dokument.aspx?iid=38706 |title=Polskie Radio Esperanto&nbsp;— Затрыманьні на рыцарскім фэсьце |publisher=.polskieradio.pl |date= |accessdate=2012-06-28}}</ref><ref>{{cite web|url=http://books.google.com/books?id=X5he5x2382IC&pg=PA2773&lpg=PA2773&dq=Belarusian+flag&source=bl&ots=M6OIC33STx&sig=vDTHMf3flUNC1yYvaUwv7LsImEk&hl=en&sa=X&ei=VYI5UJX3F8GzyQGC4oCIBA&sqi=2&ved=0CEYQ6AEwBA#v=onepage&q=Belarusian%20flag&f=false |title=Congressional Record&nbsp;— Google Books |publisher=Books.google.com |date= |accessdate=2012-08-26}}</ref>. У пачатку [[2010]] года [[палітыка|палітычны]] актывіст [[Сяргей Аляксандравіч Каваленка|Сяргей Каваленка]] быў затрыманы за размяшчэнне бела-чырвона-белага сцяга на вяршыні [[Ёлка|ёлкі]] на цэнтральнай плошчы [[Віцебск]]а. Суд даў Каваленку тры гады пазбаўлення волі ўмоўна<ref>{{cite web|url=http://books.google.com/books?id=Rn8f02dV8_AC&pg=PA407&lpg=PA407&dq=Belarusian+flag&source=bl&ots=toG4tx4HMc&sig=nDjUKv_bGPVUJeI3PYYRZpbbYrk&hl=en&sa=X&ei=p4I5UO7kMcmA2wX0rYGgCw&ved=0CEIQ6AEwAzgK#v=onepage&q=Belarusian%20flag&f=false |title=World Report 2011 - Human Rights Watch&nbsp;— Google Books |publisher=Books.google.com |date= |accessdate=2012-08-26}}</ref>.
 
[[Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь]] адмовілася прызнаць сцяг гісторыка-культурнай каштоўнасцю, у адрозненні ад [[Герб «Пагоня»|герба «Пагоня»]]<ref>{{cite web|author=|date=|url=http://news.open.by/country/20039|title=Минкульт отказался признать бело-красно-белый флаг историко-культурной ценностью|publisher=Интернет-портал Open.by|accessdate=2010-08-08|lang=ru|archiveurl=httphttps://wwwweb.webcitationarchive.org/61DQs7LLfweb/20100211175051/http://news.open.by/country/20039|archivedate=2011-08-2611 лютага 2010|deadurl=yes}}</ref>.
</ref>.
 
=== Першыя савецкія сцягі ===
Радок 207 ⟶ 206:
[[Выява:Lukashenko flag idea 1995.svg|thumb|Праект сцяга, прапанаваны [[Аляксандр Рыгоравіч Лукашэнка|Аляксандрам Лукашэнкам]] [[21 сакавіка]] [[1995]] года.]]
 
Пасля атрымання [[Беларусь|Беларуссю]] незалежнасці ад [[СССР]] у [[1991]] г. дзяржаўным сцягам быў абвешчаны гістарычны нацыянальны [[бела-чырвона-белы сцяг]]. Рэферэндум, дзе прапанавалася прыняць новыя дзяржаўныя сімвалы, адбыўся [[14 мая]] [[1995]] года. [[Яўка выбаршчыкаў]] склала 64,7 %. Новы сцяг быў ухвалены большасцю ў суадносінах 3:1 (75,1 % да 24,9 %). Астатнія тры пытанні таксама былі падтрыманыя выбаршчыкамі<ref>{{cite web |url=http://www.rec.gov.by/refer/ref1995resdoc.html |archiveurl=httphttps://web.archive.org/web/20110720220048/http://www.rec.gov.by/refer/ref1995resdoc.html |archivedate=20 ліпеня 2011-07-20 |title=ЦИК РБ::Республиканский референдум 14 мая 1995 года |publisher=Web.archive.org |date=2011-07-20 |accessdate=2012-08-15 |deadurl=yes }}</ref>. Спосаб правядзення рэферэндуму, а таксама законнасць апытання па нацыянальных сімвалах на рэферэндуме раз'юшана крытыкаваліся апазіцыяй і [[нацыяналізм|нацыянальна]] скіраванай часткай беларускага грамадства<ref>{{cite web|author=United Nations High Commissioner for Refugees |url=http://www.unhcr.org/refworld/country,,,CHRON,BLR,,469f38691e,0.html |title=Refworld &#124; Chronology for Poles in Belarus |publisher=UNHCR |date= |accessdate=2012-08-15}}</ref><ref>{{cite web|url=http://books.google.com/books?id=NwvoM-ZFoAgC&pg=PA117&lpg=PA117&dq=Belarus+flag+1995+opposition&source=bl&ots=8bMiJ8N4tq&sig=m7HAwniZ5xIEC3objnCRYWW2-ao&hl=en&sa=X&ei=PwMsUKCNK8bc2AXwyoDAAw&ved=0CDkQ6AEwAQ#v=onepage&q=Belarus%20flag%201995%20opposition&f=false |title=One Europe, Many Nations: A Historical Dictionary of European National Groups&nbsp;— James Minahan&nbsp;— Google Books |publisher=Books.google.com |date= |accessdate=2012-08-15}}</ref>. Калі ўлічыць яўку ў 64 %, то ў параўнанні з агульнай колькасцю выбаршчыкаў (насельніцтва з правам голасу) толькі 48,7 % выказаліся за прыняцце мадыфікаванай савецкай сімволікі<ref>{{cite web|url=http://books.google.com/books?id=EMCYfOSaLSgC&pg=PA75&lpg=PA75&dq=Belarus+flag+1995+opposition&source=bl&ots=DobPIdSU9R&sig=9B4wVKTsKshi78pRR3kDq592OgI&hl=en&sa=X&ei=PwMsUKCNK8bc2AXwyoDAAw&ved=0CGsQ6AEwCQ#v=onepage&q=Belarus%20flag%201995%20opposition&f=false |title=Belarus: A Denationalized Nation&nbsp;— David Marples&nbsp;— Google Books |publisher=Books.google.com |date= |accessdate=2012-08-15}}</ref>. Апазіцыйныя партыі, а таксама шэраг грамадскіх арганізацый лічаць, што рэферэндум праваліўся і прызнанне яго вынікаў супярэчыць закону, але паводле беларускага заканадаўства для прызнання вынікаў рэферэндуму дастаткова простая большасць галасоў<ref>{{cite web|url=http://pravo.by/world_of_law/text.asp?RN=hk0000370#&Article=121 |title=Выбарчы кодэкс Рэспублікі Беларусь. Раздзел 24, артыкул 121 |publisher=pravo.by |date= |accessdate=2014-06-07}}</ref>. Гаворачы пра ўдалыя для яго вынікі рэферэндуму, прэзідэнт [[Аляксандр Рыгоравіч Лукашэнка|Лукашэнка]] сказаў, што вяртанне сцяга ў савецкім стылі прынесла нацыі пачуццё маладосці і прыемных успамінаў<ref>{{cite web|url=http://books.google.com/books?id=r_0rT6V_OV4C&pg=PA222&lpg=PA222&dq=Belarusian+flag&source=bl&ots=ldXsDVr7jT&sig=90vnMZgZODpl-tgyHpUHafeOEXs&hl=en&sa=X&ei=VYI5UJX3F8GzyQGC4oCIBA&sqi=2&ved=0CFgQ6AEwBw#v=onepage&q=Belarusian%20flag&f=false |title=Nationalisms Today&nbsp;— Tomasz Kamusella, Krzysztof Jaskułowski&nbsp;— Google Books |publisher=Books.google.com |date=2009-06-15 |accessdate=2012-08-26}}</ref>.
 
Прэзідэнт Лукашэнка спрабаваў правесці аналагічны рэферэндум раней, у [[1993]] годзе, але не змог атрымаць падтрымку ў парламенце. [[21 сакавіка]] [[1995]] года, за два месяцы да майскага рэферэндуму [[1995]] года, Лукашэнка прапанаваў сцяг, які складаўся з двух невялікіх прамавугольнікаў зялёнага і аднаго шырокага прамавугольніка чырвонага колеру. Лёс прапановы на дадзены момант застаецца невядомым. Праз некалькі дзён былі прапанаваныя новыя праекты, якія потым і былі вынесеныя на галасаванне рэферэндуму<ref>{{ru icon}} [http://www.vexillographia.ru/belarus/index.htm «Государственный флаг Республики Беларусь»] на сайце Vexillographia.ru.</ref>.