|
'''Лё́зненскі раён''' — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе [[Віцебская вобласць|Віцебскай вобласці]] [[Беларусь|Беларусі]]. Размешчаны на ўсходзе Віцебскай вобласці, ля дзяржаўнай мяжы з [[Расія]]й. Раён мяжуе: з поўначы і захаду з [[Віцебскі раён|Віцебскім раёнам]]; на паўднёвым усходзе з [[Сенненскі раён|Сенненскім раёнам]]; на поўдні з [[Аршанскі раён|Аршанскім]] і [[Дубровенскі раён|Дубровенскім]] раёнамі; на ўсходзе з [[Руднянскі раён (Смаленская вобласць)|Руднянскім раёнам]] [[Смаленская вобласць|Смаленскай вобласці]].
Па тэрыторыі раёна праходзіць [[чыгунка]] па лініі Віцебск—Смаленск. [[Аўтамабільныя дарогі Беларусі|Аўтадарогамі]] звязаны з [[Віцебск]]ам, [[Смаленск]]ам, [[Орша]]й, [[Янавічы|Янавічамі]], [[Арэхаўск]]ам. Цэнтр раёна — гарадскі пасёлак [[Гарадскі пасёлак Лёзна|Лёзна]] — размешчаны на левым беразе ракі [[Мошна (рака)|Мошна]] і за 40 км ад Віцебска, за 270 км ад [[Мінск]]а і за 12 км ад мяжы з Руднянскім раёнам. Падзяляецца на 6 [[Сельскі савет|сельскіх саветаў]]: [[Бабінавіцкі сельсавет|Бабінавіцкі]], [[Веляшковіцкі сельсавет|Веляшковіцкі]], [[ДабрамыслянскіДабрамыслінскі сельсавет|ДабрамыслянскіДабрамыслінскі]], [[Крынкаўскі сельсавет (Лёзненскі раён)|Крынкаўскі]], [[Лёзненскі сельсавет|Лёзненскі]], [[Яськаўшчынскі сельсавет|Яськаўшчынскі]].
== Геаграфія ==
== Гісторыя ==
Раён утвораны 17 ліпеня 1924 года ў складзе [[Віцебская акруга|Віцебскай акругі]] [[БССР]]. Цэнтр — мястэчка [[Лёзна]]. 20 жніўня 1924 года падзелены на 10 сельсаветаў: [[Барсееўскі сельсавет|Барсееўскі]], [[Веляшковіцкі сельсавет|Веляшковіцкі]], [[ДабрамыслянскіДабрамысленскі сельсавет (Лёзненскі раён)|ДабрамыслянскіДабрамысленскі]], [[Емельяноўскі сельсавет|Емельяноўскі]], [[Замшынскі сельсавет|Замшынскі]], [[Калышкаўскі сельсавет|Калышкаўскі (Калышанскі)]], [[Лёзненскі сельсавет|Лёзненскі]], [[Сутоцкі сельсавет|Сутоцкі]], [[Унаўскі сельсавет|Унаўскі]], [[Чарніцкі сельсавет|Чарніцкі]]. 29 кастрычніка 1924 года Барсееўскі сельсавет перайменаваны ў [[Горбаўскі сельсавет|Горбаўскі]], Емельяноўскі — у [[Глоданскі сельсавет|Глоданскі]]. У 1926 годзе ўтвораны [[Унаўскі нацыянальны латышскі сельсавет|Унаўскі нацыянальны латышскі]] і [[Калышкаўскі нацыянальны яўрэйскі сельсавет|Калышкаўскі нацыянальны яўрэйскі]] сельсаветы. Пасля скасавання акруговага падзелу 26 ліпеня 1930 года раён у прамым падпарадкаванні БССР. 8 ліпеня 1931 года да раёна далучаны 10 сельсаветаў скасаванага [[Высачанскі раён|Высачанскага раёна]]: [[Асінаўскі сельсавет (Лёзненскі раён)|Асінаўскі]], [[Бабінавіцкі сельсавет|Бабінавіцкі]], [[Выдрэйскі сельсавет|Выдрэйскі]], [[Высачанскі сельсавет|Высачанскі]], [[Кабыльнікаўскі сельсавет|Кабыльнікаўскі (Кабыльніцкі)]], [[Каралёўскі сельсавет|Каралёўскі]], [[Касцяёўскі сельсавет|Касцяёўскі]], [[Крынкаўскі сельсавет (Лёзненскі раён)|Крынкаўскі]], [[Старабабыльскі сельсавет|Старабабыльскі]], [[Стасеўскі сельсавет (Лёзненскі раён)|Стасеўскі]]. 21 лістапада 1934 года скасаваны Унаўскі нацыянальны латышскі сельсавет. У 1935 годзе скасаваны Калышкаўскі нацыянальны яўрэйскі сельсавет. 12 лютага 1935 года Асінаўскі, Бабінавіцкі, Старабабыльскі сельсаветы перададзены адноўленаму [[Багушэўскі раён|Багушэўскаму раёну]]. 12 сакавіка 1935 года Бабінавіцкі сельсавет вернуты ў склад Лёзненскага раёна. 15 ліпеня 1935 года вёска [[Высачаны (Лёзненскі раён)|Высачаны]] аднесена да катэгорыі рабочых пасёлкаў. З 20 лютага 1938 года раён у складзе [[Віцебская вобласць|Віцебскай вобласці]]. 27 верасня 1938 года Лёзна атрымала статус гарадскога пасёлка. 20 лістапада 1938 года Кабыльнікаўскі (Кабыльніцкі) сельсавет перайменаваны ў [[Акцябрскі сельсавет (Лёзненскі раён)|Акцябрскі]].
== Насельніцтва ==
На долю працаздольнага насельніцтва прыпадае 55,6 % ад агульнай колькасці жыхароў раёна, пенсіянераў — 29,3 %, маладзейшых за 16 гадоў — 15,1 %.
Буйныя населеныя пункты раёна: [[Аграгарадок Бабінавічы (Лёзненскі раён)|Бабінавічы]], [[Веляшковічы]], [[Высачаны (Лёзненскі раён)|Высачаны]], Горбава, Дабрамыслі, Кавалі, Крынкі, Перамонт, Стасева, Яськаўшчына і інш.
== Сацыяльная сфера ==
|
