Велікамучанік: Розніца паміж версіямі

Вылучэнне падчас фарміравання агульнацаркоўнага шанавання мучанікаў асобнай катэгорыі велікамучанікаў адбылося ў выніку ўсталявання ім як асобам знатнага паходжання асабліва ўрачыстых [[Служба, царкоўная|службаў]]<ref>[http://slovari.yandex.ru/великомученик/Гуманитарный%20словарь/Великомученик/ Великомученик]{{Недаступная спасылка}}</ref>. Культ асаблівага шанавання велікамучанікаў спарадзіў узнікненне звязаных з імі народных павер'яў і шматлікіх легенд, якія ўвайшлі ў іх [[Агіяграфія|агіяграфію]]. Так, напрыклад, існуюць шматлікія версіі жыція і цудаў [[Георгій Пераможац|Георгія Пераможца]]<ref>{{ВТ-ЭСБЕ|Георгий, святой}}</ref>, што ўжо ў канцы [[V]] стагоддзя прывяло да таго, што Рымскі Папа [[Геласій I, Папа Рымскі|Геласій]] у сваім дэкрэце забараняе апакрыфічныя «Акты мучаніцтва святога Георгія» як [[Ерась|ератычную]] фальсіфікацыю і адносіць Георгія да святых, якія больш вядомыя [[Бог]]у, чым людзям.

Канчаткова падзел святых па [[лік святасці|ліках святасці]] сфарміраваўся толькі ў VII—VIII стст. К таму часу разуменне эпітэта «велікамучанік» на праваслаўным Усходзе трансфарміравалася: ён стаў успрымацца як знак асабліва цяжкіх мук (напр., Іаан Сачаўскі, які пацярпеў у XIV стагоддзі<ref>[http://calendar.rop.ru/svyat1/jun02-ioann-novyj.html Официальный календарь Русской Православной Церкви. Святой великомученик Иоанн Новый, Сочавский] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20160304131557/http://calendar.rop.ru/svyat1/jun02-ioann-novyj.html |date=4 сакавіка 2016 }}</ref>.). Аднак некаторыя [[Памесная царква|памесныя цэрквы]] (у прыватнасці, [[Грузінская праваслаўная царква|Грузінская]], [[Сербская праваслаўная царква|Сербская]]) захавалі эпітэт «велікамучанікі» менавіта за знатнымі асобамі.

«Рудыменты» першапачатковага разумення тэрміна захаваліся ў раннехрысціянскай літаратуры (напрыклад, свяціцель [[Іаан Залатавуст]] у пахвальным слове называе велікамучаніцай антыяхійскую святую [[Драсіда Антыяхійская|Драсіду]], дачку імператара [[Траян]]а<ref name="ПЭ"/>), якая ў сучасным праваслаўным царкоўным календары называецца мучаніцай<ref>[http://calendar.rop.ru/svyat1/mar22-drosida.html Официальный календарь Русской Православной Церкви. Святая мученица Дросида] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20160304135727/http://calendar.rop.ru/svyat1/mar22-drosida.html |date=4 сакавіка 2016 }}</ref>.