|
'''Лу́дчыцы'''<ref>{{Крыніцы/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Магілёўская вобласць|}}</ref> ({{lang-be-trans|Ludčycy}}, {{lang-ru|Лудчицы}}) — [[аграгарадок]] у [[Быхаўскі раён|Быхаўскім раёне]] [[Магілёўская вобласць|Магілёўскай вобласці]]. Уваходзіць у склад [[Лудчыцкі сельсавет|Лудчыцкага сельсавета]].
Знаходзіцца за 10 км у напрамку на поўдзень ад горада [[Горад Быхаў|Быхаў]], за 54 км ад [[Горад Магілёў|Магілёва]]<ref name="bel9">{{кнігаsfn|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта|адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.|месца=Мн.|выдавецтва=БелЭн|год=1999|том=9|старонкі=358|старонак=560|isbn=985-11-0155-9|тыраж=10 000}}</ref>, каля аўтамабільнай дарогі {{таблічка-by|Р|97}}<ref name="atl">{{кніга|загаловак=Республика Беларусь. Атлас охотника и рыболова: Могилёвская область|адказны=Редактор Г. Г. Науменко|месца=Мн.|выдавецтва=РУП «Белкартография»|год=2012|старонкі=|старонак=64|isbn=978-985-508-173-0|тыраж=10 000}}{{ref-ru}}</ref>.
== Гісторыя ==
Тэрыторыя каля вёскі была заселена 13—12,7 тысяч гадоў таму назад, аб чым сведчаць [[Лудчыцы (археалагічныя помнікі)|стаянкі]] [[Грэнская культура|грэнскай культуры]]<ref>{{Крыніцы/Археалогія Беларусі|2|Лудчыцы|Капыцін, В. Ф.|25—26}}</ref>.
Вядомы з сярэдзіны [[XVI]] ст.стагоддзя як сяло Лугчычы ў [[Віцебскае ваяводства|Віцебскім ваяводстве]] [[ВКЛ|Вялікага Княства Літоўскага]]. З канца [[XVI]] ст.стагоддзя ў складзе маёнтка [[Новы Быхаў]]. Пасля [[Першы падзел Рэчы Паспалітай|1-га падзелу Рэчы Паспалітай]] у [[1772]] годзе ўвайшла ў склад [[Старабыхаўскі павет|Старабыхаўскага павета]] [[Магілёўская губерня|Магілёўскай губерні]].
У [[1897]] годзе ў сяле працавала школа, 2 ветраныя млыны, хлебазапасны магазін, карчма, царква. Пры вёсцы існаваў фальварак (49 жыхароў). НаУ пачатку [[XX]] ст.стагоддзя працавалі вінакурны завод, царкоўна-прыходская школа (з [[1900]] года).
З [[20 жніўня]] [[1924]] года цэнтр [[Лудчыцкі сельсавет|Лудчыцкага сельсавета]]. У [[1925]] годзе створана працоўная школа 1-й ступені. У [[1933]] годзе створаны калгас «Іскра».
Падчас [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] ў верасні [[1943]] годзе савецкія партызаны [[Быхаўская ваенна-аператыўная група|Быхаўскай ваенна-аператыўнай групы]] разграмілі ў Лудчыцах нямецкі гарнізон. У чэрвені [[1944]] года нямецкія акупацыйныя ўлады спалілі 213 двароў, знішчылі 40 жыхароў.
== Насельніцтва ==
* 1780-я гады — 96 двароў, 644 жыхароў<ref name="ЭГБ">жыхары{{Крыніцы/sfn|ЭГБ|4|Лудчыцы||3961997}}</ref>
* [[1897]] год — 147 двароў, 986 жыхароў<ref name="ЭГБ">{{Крыніцы/sfn|ЭГБ|4|Лудчыцы||3961997}}</ref>
* [[1926]] год—год — 247 гаспадарак, 1460 жыхароў<ref name="ЭГБ">{{Крыніцы/sfn|ЭГБ|4|Лудчыцы||3961997}}</ref>
* [[1999]] год — 240 двароў, 626 жыхароў<ref name="bel9" />{{sfn|БелЭн|1999}}
== Славутасці ==
* [[Мемарыял Воінскай Славы (Лудчыцы)|Мемарыял воінскай славы]] (1984 год) — {{ГККРБ 4|513Д000250}}
* [[Лудчыцы (археалагічныя помнікі)|Курганны могільнік (X–XII стагоддзе)]] — {{ГККРБ 4|513В000249}}<ref name="bel9" />{{sfn|БелЭн|1999}}.
* Помнік землякам, загінуўшым у [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікую Айчынную вайну]].
== Літаратура ==
* {{Крыніцы/БелЭн|9|||358}}
* {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта|адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.|месца=Мн.|выдавецтва=БелЭн|год=1999|том=9|старонкі=358|старонак=560|isbn=985-11-0155-9|тыраж=10 000}}
* {{Крыніцы/ЭГБ|4|Лудчыцы||396}}
== Спасылкі ==
{{Лудчыцкі сельсавет}}
{{Быхаўскі раён}}
{{Заліўка НП-Беларусь}}
[[Катэгорыя:Лудчыцкі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Быхаўскага раёна]]
[[Катэгорыя:Лудчыцы| ]]
| 