Казімір Сваяк: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 1:
[[Image:Казімір Сваяк.jpg|thumb|Казімір Сваяк]]
{{вызнч|1=Казімір (Казімер)}} {{вызн|1=СваякСВАЯК}}, сапр.: {{вызн2|1=Канстанцін СТАПОВІЧ}} ({{вызн2|1=СТЭПОВІЧ)}}) ([[19 лютага]] [[1890]], [[вёска Барані|в. Барані]] Свянцянскага пав. Віленскай губ. (цяпер [[Астравецкі раён]] [[Гродзенская вобласць|Гродзенскай вобл.]]) — [[6 мая]] [[1926]], [[Вільня]]), беларускі каталіцкі святар, грамадска-нацыянальны дзеяч, паэт.
 
Нарадзіўся ў сям’і селяніна–поўвалочніка Мацея Стаповіча, у сям’і было шасцёра дзяцей (у т.л. браты Альбін<ref>Нар. 1894, Барані. (польск.: ''Albin Stapowicz''). Брат К. Сваяка. Беларускі грамадска-палітычны і хадэцкі дзеяч, кіраваў віленскай суполкай хадэкаў, уваходзіў у адміністрацыйна-кіраўнічыя органы партыі. У 1928–1930 пасол польскага сойму, член Беларускага пасольскага клуба. Аўтар некалькіх беларускіх песень, у тым ліку гімна Беларускага інстытута гаспадаркі і культуры «Дзе чутны мовы нашай гукі». Пам. 1934.</ref> і Бернард<ref>Нар. 30.8.1907 у вёсцы Барані на Віленшчыне. Вучыўся ў [[Віленская беларуская гімназія|Віленскай беларускай гімназіі]]. У 1939 скончыў агранамічны факультэт Віленскага універсітэту. У 1945 прыехаў у Сопат, да 1952 працаваў у Аддзеле сельскай гаспадаркі ваяводзкай ўправы ў Гданьску, пасля ў Міністэрстве сельскай гаспадаркі ў Варшаве. У 1972 выйшаў на пенсію, пісаў артыкулы па аграноміі ў часопіс "Gromada Rolnik Polski". Пакінуў успаміны, у т.л. пра свайго брата Казіміра Сваяка. Пам. 9.8.1982.</ref> Стаповічы) і яна месціліся ў невялікай хатцы пакуль мясцовы пан Сволькен, у якога Мацей служыў лесніком, не выдзеліў участак зямлі і драўніну на будаўніцтва новага дома. Новы вялікі (па тагачасных мерках) – "на два канцы" – дом стаіць (часткова) у Баранях і сёння (адзін "канец" перавезены).
Радок 18:
У Засвір К. Стаповіча прыяджаў мастак Ракіцкі, сябра «Хаўрусу Сваякоў», які намаляваў абраз св. Язафата Кунцэвіча для галоўнага алтара. У гонар св. Язафата К. Стаповіч устанавіў у парафіі 16 лістапада фестываль. Таксама прыяджаў кс. [[В. Гадлеўскі]] з Жодзішак, які рабіў казанні па-беларуску. Бываў мастак і пісьменнік [[Язэп Драздовіч]], яны з К. Стаповічам абмяркоўвалі тэмы беларускага мастацтва, літаратуры, гісторыі, беларускага адраджэння, Драздовіч падарыў Стаповічу некалькі абразоў. Заяджаў [[Людовік Хамінскі]].
 
Восенню 1922 стан здароўсяздароўя К. Стаповіча пагаршаецца. Восень 1923 – вясну 1924 зноў правёў у Закапанэ. Вяртаецца ў Засвір, але хварэе. У 1924 у Вільні выходзіць зборнік паэзіі Казіміра Сваяка «Мая Ліра»<ref>Новае выданне: ''Сваяк К. Мая ліра. Мн., 1992. —39 с.''</ref>, зборнік аб’яднаўаб'яднаў самыя розныя творы Сваяка: вершы-медытацыі, і вершы–звароты да Бога, вершы–імпрэсіі і вершы ў прозе, балады і жартаўлівыя прыпеўкі, вершы на евангельскія сюжэты. Зіма 1924-1925 – зноў Закапанэ, але стан здароўя пагаршаецца, зімой 1926 К. Стаповіч нават думае што памрэ на чужыне, некалькі разоў просіць брата Альбіна і кс. [[Адам Станкевіч|Адама Станкевіча]] забраць яго з Закапанэ. Урэшце кс. А. Станкевіч паехаў за ім, у К. Стаповіча нават з’явілася надзея што на радзіме ў Клюшчанах ён выздаравее, але з цягніка ў Вільні яго давялося выносіць ужо на руках.
 
Паміраў ён у Вільні, у шпіталі, пры смерці быў пры ім ксёндз Адам Станкевіч. Памёр 6 мая, 7 мая цела перавезлі ў касцёл святога Мікалая. Там сабралася ўсё віленскае беларускае грамадства. Прамову меў ксёндз Адам Станкевіч.
Радок 30:
{{зноскі}}
 
== Літаратура ==
{{літ|1=
|* [http://www.westki.info/artykuly/1188/z-uspamіnau-pra-kazіmіra-svaiaka З успамінаў пра Казіміра Сваяка: (з успамінаў Бернарда Стаповіча, брата К. Сваяка)] // WESTKI.info – інтэрнэт-газэта Паазер'я і Віленшчыны: Нашы карані] — Эл.рэсурс westki.info
|* Сваяк К. [http://kamunikat.org/2943knihi.html Сваяк К.?pubid=2943 Дзея маей мысьлі, сэрца і волі: (з аўтабіяграфіяй).] (10,7 MB) 4-е выд., — Мн.: 1992.] (pdf; 10,7 MB) — Эл.рэсурс kamunikat.org
|* {{крыніцы/БП 1917-90|Сваяк Казімір}}
|* Чакур Г. [http://astraviec.org/people/people23.php Чакур Г. Да 115-й гадавіны са дня нараджэння Канстанціна Стаповіча] // Астравеччына: Выдатныя людзі Астравеччыны] — Эл.рэсурс astraviec.org – неафіцыйны сайт Астравеччыны
|Від=Б}}
 
{{DEFAULTSORT:Сваяк Казімір}}