Руска-шведская вайна (1788—1790): Розніца паміж версіямі

clean up, using AWB
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
(clean up, using AWB)
{{вызнч|1=Руска-шведская вайна 1788—1790}}, вайна паміж [[Расія]]й і [[Швецыя]]й развязаная Швецыяй, падтрыманай [[Англія]]й, [[Галандыя]]й і [[Прусія]]й, з мэтай вяртання тэрыторый, згубленых падчас папярэдніх войнаў з Расіяй. Скарыстаўшыся тым, што галоўныя рускія сілы былі адцягненыя на вайну з [[Турцыя]]й, шведская армія ў колькасці 38 тысяч чалавек пад камандаваннем караля Густава III уварвалася [[21 чэрвеня]] [[1788]] на тэрыторыю Расіі, але была спыненая рускімі войскамі ў колькасці каля 19 тыс. чал. пад камандаваннем генерал-аншефа В. П. Мусіна-Пушкіна. Асноўныя падзеі вайны праходзілі на моры.
 
== Марскія бітвы ==
 
=== Гогландская бітва ===
 
=== Эландскі бой ===
 
Адбыўся [[26 ліпеня|15 (26) ліпеня]] [[1789]] ля вострава Эланд. 36 шведскіх караблёў (у тым ліку 22 лінейных) пад камандаваннем герцага [[Карл XIII|Карла Седэрманландскага]] пацярпелі паразу ад эскадры пад камандаваннем адмірала [[ВасилийВасiлiй ЯкащлевичЯкаўлевiч Чычагаў|В. Я. Чычагава]] (25 караблёў, у тым ліку 20 лінейных) і, страціўшы некалькі караблёў, адступілі.
 
=== 1-я Рачансальмская бітва ===
[[24 жніўня|13 (24) жніўня]] [[1789]]. Шведскі флот агульным лікам 49 караблёў пад кіраўніцтвам адмірала К. Эрэнсверда атуліўся на Рачансальмскім рэйдзе сярод астравоў ля сучаснага г. [[Котка]]. Шведы перагарадзілі адзіны даступны для буйных судоў праліў Рачансальм, затапіўшы там тры судны. 13 жніўня 86 рускіх караблёў пад камандаваннем віцэ-адмірала К. Насаў-Зігена пачалі атаку з двух бакоў. Паўднёвы атрад пад камандаваннем генерал-маёра І. П. Бале на працягу некалькіх гадзін адцягваў на сябе асноўныя сілы шведаў, у той час як з поўначы прабіваліся асноўныя сілы рускага флота пад камандаваннем контр-адмірала [[Юлій Пампеевіч ЛитаЛiта|Ю.П.Літта]]. Караблі вялі агонь, а спецыяльныя каманды матросаў і афіцэраў прасякалі праход. Праз пяць гадзін Рочансальм быў расчышчаны, і рускія ўварваліся на рэйд. Шведы пацярпелі паразу, страціўшы 39 караблёў (у тым ліку адміральскі, захоплены ў палон). Страты рускіх — 2 караблі. У бітве адрозніўся камандуючы правым авангардам [[Антоніа Каранелі]].
 
=== Краснагорская бітва ===
12 764

праўкі