Алена Іванаўна (вялікая княгіня літоўская): Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 66:
=== Рэлігійны ўціск ===
[[Выява:Elena Ivanovna of Lithuania's dowry inventory (January 15, 1495, RGADA).jpg|thumb|Роспіс пасагу ад 15 студзеня 1495, які захоўваецца ў Расійскім дзяржаўным архіве старадаўніх актаў<ref>Каталог выставки «Великий князь и государь всея Руси Иван III», Музеи Московского Кремля, 2013</ref>]]
Паколькі ў ВКЛ прадпрымаліся спробы зрэалізаваць [[Фларэнтыйская унія|унію]] паміж каталікамі і праваслаўнымі, каталіцкі клір хацеў заручыцца падтрымкі ў гэтым Алены, што павысіла б прэстыж уніі ў вачоз насельніцтва. Аднак Алена адхіляла спробы пераканаць яе адысці ад праваслаўя, спасылаючыся на тое, што не можа зрабіць гэтага бяз згоды бацькі<ref name="Рудскі">''Рудскі Э.'' [httphttps://pawet.net/library/history/bel_history/_books/rudzki/Рудскі_Э%D1%80%D1%83%D0%B4%D0%B7%D0%BA%D1%96_%D1%8D._Польскія_каралевы__%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B2%D1%8B.html#3 Польскія каралевы] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20160304194144/http://pawet.net/library/history/bel_history/_books/rudzki/%D0%A0%D1%83%D0%B4%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%AD._%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B2%D1%8B_.html#3 |date=4 сакавіка 2016 }} / Част. пер. з польск. // Спадчына. — 1993. — № 6.</ref>. Асабліва моцны ціск аказваў [[папа]] [[Аляксандр VI]], які патрабаваў ад вялікага князя літоўскага, каб той у выпадку адмовы жонкі адрынуў яе<ref name="ЭСБЕ">[http://www.rulex.ru/01060104.htm Биография Елены Иоанновны на Rulex.Ru]</ref> і нават перадаў царкоўнаму суду<ref name="Florya">Флоря, Б. Н. [http://www.sedmitza.ru/text/682256.html Великая княгиня Елена Иоанновна] «Православная энциклопедия». Москва, 2008 г.</ref>. Аляксандр гэтыя патрабаванні не выканаў<ref name="Florya"/>.
 
На думку расійскага гісторыка [[Якаў Лур'е|Якава Лур’е]], ціск на Алену Іванаўну, а таксама пераход праваслаўных феадалаў на маскоўскую службу сталі нагодай да пачатку [[Літоўска-маскоўская вайна 1500—1503 гадоў|вайны 1500—1503 гадоў]]. Пераход праваслаўных князёў быў абумоўлены іхнім нізкім юрыдычным статусам у Літоўскай дзяржаве.