Вікіпедыя

Картаграфічная праекцыя: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўка
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Функцыя прапаноў спасылак: дададзены 2 спасылкі.
Няма тлумачэння праўкі
 
Радок 1:
{{арфаграфія}}
 
[[Выява:Usgs map mercator.svg|thumb|350px|Прыклад картаграфічнай праекцыі — праекцыя Меркатара]]
'''Картаграфічная праекцыя''' — матэматычна вызначаны спосаб адлюстравання паверхні [[эліпсоід]]а на [[Плоскасць|плоскасці]].
 
Сутнасць праекцый звязана з тым, што фігуру Землі — эліпсоід, не разгортваемы уў плоскасць, замяняюць на іншую фігуру, разгортваемую на плоскасць. Пры гэтым з эліпсоіда на іншую фігуру пераносяць [[Гаўсаўская сетка|сетку]] паралеляў і мерыдыянаў. Від гэтай сеткі бывае розны ў залежнасці ад таго, якой фігурай замяняецца эліпсоід.
 
== Скажэнні ==
Радок 23 ⟶ 25:
* Прыватны маштаб — іх бясконца шмат на карце, ён змяняецца ад кропкі да кропкі і нават у межах адной кропкі.
 
Для навочнага малюнка прыватных маштабаў ўводзяцьуводзяць [[эліпс скажэння]].
 
=== Скажэнні плошчаў ===
Радок 48 ⟶ 50:
 
=== Адвольныя праекцыі ===
У '''адвольных праекцыях''' маюцца скажэнні і кутоў, і плошчаў, але ў значна меншай ступені, чым у роўнавялікіх і равноугольныхравноўгольных праекцыях, таму яны найбольш ўжывальныяужывальныя.
 
Прыватным выпадкам адвольных праекцый з'яўляюцца ''роўнапрамежкавыя праекцыі'' у якіх захоўваюцца адлегласці па некаторых абраных напрамках: напрыклад, прамая азімутальная праекцыя, у якой правільна адлюстроўваюцца адлегласці ад полюса.
Радок 61 ⟶ 63:
Па ўласцівасцях малюнка праекцыі могуць быць роўнакутнымі, роўнавялікімі і адвольнымі. Ужываюцца прамыя, касыя і папярочныя цыліндрычныя праекцыі ў залежнасці ад размяшчэння адлюстраванай вобласці. У касых і папярочных праекцыях мерыдыяны і паралелі адлюстроўваюцца рознымі крывымі, але сярэдні [[мерыдыян]] праекцыі, на якім размяшчаецца полюс касой сістэмы, заўсёды прамы.
 
Існуюць розныя спосабы ўтварэння цыліндрычных праекцый. Наглядным ўяўляеццауяўляецца праектаванне зямной паверхні на бакавую паверхню цыліндру, якая затым разгортваецца на плоскасці. [[Цыліндр]] можа быць датычным да зямнога шару ці перасякаць яго. У першым выпадку даўжыні захоўваюцца па экватары, у другім - па двух стандартным паралелям, сіметрычным адносна экватара.
 
Цыліндрычныя праекцыі прымяняюцца пры складанні карт дробных і буйных маштабаў - ад агульнагеаграфічных да адмысловых. Так, напрыклад, аэранавігацыйныя маршрутныя палётныя карты часцей за ўсё складаюцца ў касых і папярочных цыліндрычных роўнакутных праекцыях (на шары).
Радок 68 ⟶ 70:
 
Касыя цыліндрычныя праекцыі пры шыраце полюса касой сістэмы, блізкай да палярных шырот, маюць геаграфічную сетку, якая дае ўяўленне пра сферычнасць зямнога шара. З памяншэннем шыраты полюса крывізна паралеляў павялічваецца, а іх працяг памяншаецца, таму памяншаюцца і скажэнні (эфект сферычнасці).
У прамых праекцыях полюс паказваецца прамой лініяй, па даўжыні, роўнай экватару, але ў некаторых з іх ([[Праекцыя Меркатара|праекцыі Меркатара]], Уэтча) полюс адлюстраваць немагчыма. Полюс ўяўляеццауяўляецца кропкай у касых і папярочных праекцыях. Пры шырыні паласы да 4,5° можна выкарыстоўваць датычны цыліндр, пры павелічэнні шырыні паласы варта ўжываць цыліндр, які сячэ зямную паверхню, то ёсць ўводзіцьуводзіць рэдукцыйны каэфіцыент
 
=== Канічныя праекцыі ===
Радок 80 ⟶ 82:
== Спасылкі ==
{{вікісховішча-кат|Map projections}}
* [http://erg.usgs.gov/isb/pubs/MapProjections/projections.html Картаграфічныя праекцыі (USGS Map Projections Poster)] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20060602123207/http://erg.usgs.gov/isb/pubs/MapProjections/projections.html |date=2 чэрвеня 2006 }}
 
 
{{Бібліяінфармацыя}}
 
[[Катэгорыя:Картаграфічныя праекцыі|*]]
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Картаграфічная_праекцыя"