Абстрэл калоны расійскіх дыпламатаў у Іраку: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.2
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1:
{{Main|Іракская вайна}}
[[File:Marineswithm16.jpg|300px|thumb|Амерыканскіх вайскоўцы ў Іраку з аўтаматычнамі вінтоўкамі М16. З падобных вёўся агонь па картэжы.]]
[[6 красавіка]] [[2003]] года калона аўтамабіляў з супрацоўнікамі пасольства [[Расія|Расіі]] ў [[Ірак]]у, уключаючы пасла і групы журналістаў, пры выездзе з [[Багдад]]у, ахопленага [[Бітва за Багдад (2003)|баявымі дзеяннямі]], выехала ў бок мяжы з [[Сірыя]]й, але па шляху падвергнулася ўзброенаму нападу. У выніку інцыдэнту, было паранена пяць чалавек.
 
Нягледзячы на матэрыяльныя доказы ў выглядзе куль ад вінтовак [[M16]] і сведчанні атакаваных, [[ЗША]] адмаўляюць сваю віну ў здарэнні, сцвярджаючы аб датычнасці «іракскіх ірэгулярных падраздзяленняў». Тым не менш ніякага расследавання інцыдэнту не праведзена, а сама падзея не паўплывала на [[Расійска-амерыканскія адносіны|амерыкана-расійскія адносіны]].
 
== Атака ==
У расійскім пасольстве ў іракскай сталіцы была сфарміравана калона,. уУ ёй ехалі 25 чалавек, куды ўвайшлі: дыпламаты, члены іх сем’яў і журналісты<ref name="rol">[http://www.rol.ru/news/misc/news/03/06/12_015.htm Путин наградил обстрелянных в Ираке дипломатов орденами и медалями]</ref>, у тым ліку пасол [[Уладзімір Яфімавіч Цітарэнка]]. Яшчэ адзінаццаць чалавек заставаліся ў прадстаўніцтве, працягваючы сваю працуработу. У 11:30, прымацаваўшы расійскія сцягі, калона, узгадніўшы і абгаварыўшы свае маршрут з сіламі [[Міжнародныя кааліцыйныя сілы ў Іраку|міжнароднай кааліцыі]]<ref name="minakov">[http://www.newsru.com/world/06apr2003/minakov.html Колонну с дипломатами обстреляли американцы, утверждает российский журналист]</ref>, выехала з горада ў бок сірыйскага Дамаска<ref name="news">[https://www.newsru.com/world/06apr2003/oskd.html Под Багдадом обстреляна колонна с российскими дипломатами. Есть раненые] // News.ru, 6 апреля 2003</ref><ref name="РИА">[https://ria.ru/20030406/362717.html Сотрудники посольства РФ в Ираке подверглись нападению] // РИА Новости, 6 апреля 2003</ref>.
 
На выездзе з сталіцы на на блокпасту дарожнай паліцыі калона спынілася, бо наперадзе дарогу перарэзала калона амерыканскай бронетэхнікібранятэхнікі, якая расстрэльвала ўсе аўтамабілі, што выязджалі з Багдаду. Было прынята рашэнне аб’ехаць небяспечную зону па паралельнай дарозе ў 5 км ад галоўнай трасы, аднак у 8 км ад Багдаду аўтакалона падвергнулася прыцэльнаму абстрэлу той самай амерыканскай бронекалоны, якая да гэтага расстрэльвала аўтамабілі на трасе Багдад—Аман, падчас чаго паранена пяць чалавек. Агонь вёўся з аўтаматычнай зброі на працягу каля 45 хвілін. Таксама былі цалкам выведзеныявыведзены з ладу і кінутыякінуты 2 з пасольскіхпасольскія машынмашыны. Параненыя былі перавязаныяперавязаны на месцы, і, па сведчанні карэспандэнта [[Расія-1|РТР]] [[Аляксандр Васільевіч Мінакоў|Аляксандра Мінакова]], прыкладна праз гадзіну хвілін калона змагла аднавіць рух<ref name="minakov"/>.
 
У [[Эль-Фалуджа|Фалуджы]] іракскія лекары правялі хірургічную аперацыю цяжка параненага ў жывот кіроўцу пасла Уладзіміра Архіпава. Былі вынятыявыняты дзве кулі ад амерыканскай вінтоўкі М16<ref name="rol" /><ref name="minakov" />. Уладзімір Цітарэнка прыняў рашэнне застацца на ноч у Фалуджы, а журналісты самастойна рушылі да мяжы з [[Іарданія]]й<ref name="minakov" />. На наступны дзень картэж з дыпламатамі рушыў у Дамаск. У фалуджскім шпіталі застаўся толькі Архіпаў, за якім пазней вярнуўся Цітарэнка<ref name="rol" />. Па шляху руху ў Дамаск на адзнацы 256 км амерыкана-аўстралійскі атрад спыніў калону і спрабаваў выцягнуць параненых з машын. Толькі званок пасла па спадарожнікавым тэлефоне міністру замежных спраў Іванову і камандуючаму амерыканскімі войскамі ў [[Катар]]ы дазволілі спыніць грубаегрубыя паводзіны аўстралійскіх салдат у дачыненні да супрацоўнікаў пасольства, з якімі звярталіся «як з палоннымі». З Сірыі дыпламаты былі эвакуяваныяэвакуяваны спецыяльным бортам МНС<ref>[http://www.newsru.com/russia/08apr2003/land.html Новости NEWSru.com :: Самолет с российскими дипломатами и журналистами приземлился на аэродроме в Раменском]</ref>.
 
== Версіі ==
Радок 16:
Як заявіў сам пасол Расіі ў Іраку Уладзімір Цітарэнка, амерыканцы ажыцявілі наўмысную атаку. Аднак прычын магчымай агрэсіі ён не назваў<ref name="halaf">[http://www.newsru.com/world/08Apr2003/abbas_tit.html Посол Ирака заверил, что на месте обстрела российских дипломатов иракских солдат не было]</ref><ref name="gazeta">[http://www.gazeta.ru/2003/04/07/posolrossiio.shtml Газета. Ру: Американцы прицельно стреляли по россиянам] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20130510034047/http://www.gazeta.ru/2003/04/07/posolrossiio.shtml |date=10 мая 2013 }}</ref>.
 
Паводле сведчання Аляксандра Мінакова, на момант выезду з Багдаду ўжо вёўся абстрэл бліжэйшых пазіцый іракскіх войскаўвойск. У момант інцыдэнту расійскі картэж як раз знаходзіўся побач з размяшчэннем іракцаў, якія абаранялі сталіцу, і ўслед за артылерыйскай атакай з боку сіл кааліцыі рушыў услед шквальны агонь з аўтаматычнай зброі, на які абаранялісяабаронцы горада далі агонь у адказ<ref name="minakov" />. Аднак у інтэрв’ю, дадзеным па прыбыцці ў [[Масква|Маскву]], ён сцвярджаесцвярджаў, што амерыканскія войскі вялі менавіта прыцэльны агонь па ўсіх васьмі аўтамабілях канвою<ref>[http://www.gazeta.ru/2003/04/07/posolbylvesj.shtml Газета.ру: «Посол был весь в крови»]</ref>. Па словах аднаго з кіроўцаў, іарданца Мухамеда аз-Зубейдзі, салдаты, не спрабуючы разабрацца, хто едзе ў калоне, наўмысна спынілі яе, прымусілі ўсіх легчы на зямлю і адкрывалі агонь па кожным, хто спрабаваў устаць<ref name="zub">[http://www.newsru.com/world/08apr2003/voditel.html Очевидец обстрела российской колонны сказал, что американцы даже не пытались разобраться, по кому они стреляют]</ref>.
 
=== Амерыканскае камандаванне ===
Амерыканская бок першапачаткова адмаўлялаадмаўляў нават саму магчымасць знаходжання уў раёне інцыдэнту кааліцыйных войскаўвойск. Генерал Вінцэнт Брукс заявіў таксама, што маршрут руху дыпламатычнай калоны быў загадзя ўзгоднены з амерыканскім камандаваннем, і кааліцыйныя сілы былі гатовыягатовы забяспечыць бяспеку яе праходжання, аднак абстрэл адбыўся ў зоне, кантраляванай іракцамі<ref name="minakov" />. Пазней амерыканскае камандаванне заявіла, што да моманту нападу расійская калона ўжо абмінула пазіцыі кааліцыйных войскаўвойск. ВаенныВаенная крыніца тэлеканала [[CNN]] усклаўусклала адказнасць за інцыдэнт на «іракскія ірэгулярные падраздзялення», што абстрэльвалі дарогу<ref name="zub" />, аднак іншымі крыніцамі гэтая версія не пацвярджаецца.
 
=== Іншыя ===
[[Газета.ру]] вылучыла версію аб тым, што такім чынам амерыканцы, якія не мелі права даглядаць машыны дыпламатаў, хацелі праверыць, хто ў рэчаіснасці едзе ў калоне: супрацоўнікаў пасольства маглі падазраваць у спробе прыкрыцця эвакуацыі каго-небудзь з іракскіх лідараў або членаў іх сем’яў<ref name="gazeta" />. Таксама была агучана магчымасць вывазу архіваў [[Садам Хусейн|Садама Хусейна]] ці нават самога прэзідэнта<ref name="rol" />, якую, аднак Уладзімір Цітарэнка абверг, паказаўшы толькі, што на амерыканскіх блокпастах сапраўды неаднаразова прадпрымаліся спробы надгляду<ref name="gazeta" />. Старшыня камітэта [[Дзяржаўная Дума Расійскай Федэрацыі|Дзярждумы]] па міжнародных справах [[Дзмітрый Алегавіч Рагозін|Дзмітрый Рагозін]] у сваімсваёй заяве радыёстанцыі «[[Эхо Москвы]]» таксама не выключыў магчымасць правакацыі з мэтай уцягвання Расіі ва ўзброены канфлікт<ref name="minakov" />. Палітык [[Уладзімір Жырыноўскі]] казаў, што калона адхілілася ад першапачаткова абранага шляху і магла апынуцца ў той зоне, дзе ні кааліцыйныя сілы, ні іракскія войскі ўжо не маглі гарантаваць яе бяспеку. Ён прама абвінаваціў супрацоўнікаў дыпмісіі ў безадказнасці<ref name="minakov" />.
 
== Наступствы і рэакцыя ==
;{{Сцяг|Расія}} [[Расія]]
У дзве гадзіны ў таго ж дня шэраг расійскіх навінавых выданняў ужо паведамілі пра інцыдэнт. Прэзідэнт краіны [[Уладзімір Пуцін]] быў неадкладна праінфармаваны аб абстрэле калоны. Расійскі лідар даў указанні [[Міністэрства замежных спраў Расійскай Федэрацыі|МЗС РФ]] распачаць усе неабходныя меры для аказання дапамогі пацярпелым і эвакуацыі дыпламатычнай калоны за межы Ірака. У МЗС тэрмінова выклікалі паслоў ЗША і Ірака. Ад іх, як пісала «РИА Новости», у жорсткай форме запатрабавалі ''«прыняць меры для забеспячэння бяспекі расейскіхрасійскіх грамадзян, а таксама для расследавання інцыдэнту і пакарання вінаватых»''<ref name="РИА"/>.
;{{Сцяг|Ірак|1991}} [[Ірак]]
Багдад адмовіўся даваць якія-небудзь тлумачэнні з нагоды інцыдэнту, спаслаўшыся на заяву Уладзіміра Цітарэнкі, які абвінаваціў амерыканскія войскі ў наўмысным нападзе на картэж. Менавіта гэта заяву, зробленае на іракска-сірыйскай мяжы, пасол Іраку ў Расіі [[Абас Халаф]] назваў «афіцыйнай рэакцыяй Ірака» на тое, што адбылося<ref name="halaf" />.
;{{Сцяг|ЗША}} [[ЗША]]
АмерыканскаяАмерыканскі бок адразу ж знялазняў з сябе адказнасць за інцыдэнт. З гэтай нагоды ў Катары на спецыяльна скліканым брыфінгу зрабіў заяву генерал Вінцэнт Брукс.
 
Дзяржсакратар ЗША [[Колін Паўэл]] выказаў сваё шкадаванне аб тым, што здарыласяздарэнні ў тэлефоннай размове з міністрам замежных спраў Расіі [[Ігар Сяргеевіч Іваноў|Ігарам Івановым]]<ref name="minakov" />.
 
Нягледзячы на тое, што амерыканскі бок абавязаўся правесці расследаванне інцыдэнту, ніякіх праверак па факце нападу на канвой праведзена не было.