Арцём Ігнацьевіч Вярыга-Дарэўскі: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Artsiom91Bot (размовы | уклад) выпраўленне перасылак |
|||
Радок 18:
| Вікітэка =
}}
'''Арцём Вяры́га-Дарэ́ўскі''' ({{ДН|23|11|1816|4}}, в. [[
|аўтар =
|частка = Верига-Даревский Артём Игнатьевич
Радок 41:
Належаў да старадаўняга, але збяднелага дваранскага роду. Быў хрышчоны ў каталіцтва.
Бацька яго быў дазорцам мер і вагаў у Кублічах. Маці памерла пасля родаў. Дзяцінства Арцёма Вярыгі-Дарэўскага прайшло ў фальварку Людвінава непадалёк ад [[
У 1861—1862 гг. браў удзел у патрыятычных дэманстрацыях у Віцебску, за што стаў аб'ектам пільнага нагляду жандараў. У [[1863]] г. адзін з кіраўнікоў узброенага выступлення на Віцебшчыне. Арыштаваны 6 мая 1863 г., амаль два гады правёў пад следствам у віцебскай турме. Першапачаткова асуджаны на пажыццёвую катаргу, замененую 8 гадамі катаржных работ. У 1865 г. сасланы ва [[Усходняя Сібір|Усходнюю Сібір]] (саляварны завод ва [[
== Культурная дзейнасць ==
[[Выява:А. Вярыга-Дарэўскі.jpg|250px|thumb|злева|Арцём Вярыга-Дарэўскі]]
Арцём Вярыга-Дарэўскі шмат сіл і часу аддаваў культурна-асветніцкай дзейнасці, імкнучыся арганізаваць на Віцебшчыне народныя школы, тэатр, бібліятэкі і чытальні. У 1850-я гг. арганізаваў у Віцебску публічную бібліятэку. Збіраў беларускі фальклор. Пасылаў допісы ў газету [[Kurier Wileński (1840)|«Kurier Wileński» («Виленский вестник»)]] ([[
Стаў вядомы як аўтар паэм, гутарак і драматычных твораў, якія разыходзіліся ў рукапісах: паэмы «Ахульго» (тэматычна звязаная з барацьбой горцаў-чачэнцаў пад кіраўніцтвам Шаміля), драмы «Гордасць», камедый «Хцівасць» і «Грэх 4-ы — гнеў». Першым пераклаў на беларускую мову паэму [[Адам Міцкевіч|Адама Міцкевіча]] «[[Конрад Валенрод
Тады ж быў запачаткаваны знакаміты «Альбом Вярыгі-Дарэўскага» (1858—1863), які стаў своеасаблівым літаратурна-грамадскім альманахам, дзе між іншымі свае запісы пакінулі [[Уладзіслаў Сыракомля]], [[Вінцэсь Каратынскі]], [[Адам Ганоры Кіркор]], [[Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч]], [[Аляксандр Феліксавіч Рыпінскі]], [[Ялегі Пранціш Вуль]]<ref name="БС"/>. Арцём Вярыга-Дарэўскі стаў аўтарам вершаванай імправізацыі «Літоўцам, якія запісаліся ў мой Альбом на памяць» (дайшла копія)<ref name="БС"/>.
|