Сямейства (біялогія): Розніца паміж версіямі

'''Сямейства''' ({{Lang-la|familia}}, мн. ч. ''familiae'')  — адзін з асноўных рангаў іерархічнай [[Біялагічная сістэматыка|класіфікацыі]] ў [[Біялогія|біялагічнай]] [[Біялагічная сістэматыка|сістэматыцы]].

[[Файл:Pierre-Magnol-1638-1715.jpg|злева|міні|Партрэт П'ераП’ера Маньоля, упершыню ўвёў ва ўжытак катэгорыю сямейства]]

Назвы сямействаў утвараюцца па правілах, якія рэгулююцца міжнароднымі кодэксам заалагічнай і [[Міжнародны кодэкс батанічнай наменклатуры|батанічнай]] наменклатуры. У заалогіі назва сямейства ўтвараецца ад назвы тыпавога роду, на аснове якога дадаецца стандартнаестандартны канчатак ''-idae'', у батаніцы да аснове назвы тыпавога роду дадаецца стандартнаестандартны канчатак ''-aceae''.

Сучаснае разуменне сям'ісям’і як рангу, размешчанага паміж атрадам (парадкам) і родам, датуецца пачаткам XX стагоддзя.

Упершыню катэгорыя сямейства была ўведзена ва ўжытак французскім батанікам П'ерамП’ерам Маньолем у працы ''Prodromus historiae generalis plantarum, in quo familiae plantarum per tabulas disponuntur'' ([[1689]]). Пасля гэтага слова сямейства ({{Lang-la|familia}}<nowiki/>familia або {{Lang-fr|famille}}<nowiki/>famille) выкарыстоўвалася рознымі аўтарамі для абазначэння груп самага рознага характару. [[Карл Ліней]] у ''Philosophia botanica'' ([[1751]]) называў сямействамі буйныя групы ([[Пальмавыя|пальмы]], [[Папарацепадобныя|папараць]]), на якія ён дзяліў расліны толькі для выгоды апісання іх будынка, не выкарыстоўваючы іх у сваіх класіфікацыях. У некаторых працах па заалогіі сямействамі называлі падраздзялення родаў. Нарэшце, з сярэдзіны XVIII ст. ва франкамоўнай батанічнай літаратуры сямейства ({{Lang-fr|famille}}<nowiki/>famille) разглядалі як эквівалент лацінскага слова ''ordo'' (парадак). Гэтая практыка была спынена толькі ў [[1906]]  г., калі былі прынятыя міжнародныя правілы батанічнай наменклатуры. Згодна з гэтым правілам, сям'ясям’я (familia) і [[Парадак (біялогія)|парадак]] (ordo) сталі разглядацца як розныя катэгорыі. Сямействамі сталі называць тое, што раней называлі сямействамі па-французску і парадкамі па-лацінску, а парадкамі  — тое, што ў канцы XIX стагоддзя нярэдка называлі ''кагортамі'' (''cohors'' pl. ''cohortes'').

У заалагічнай літаратуры сямейства як катэгорыя рангу, прамежкавага паміж атрадам і родам, упершыню была ўведзена [[П’ер Андрэ Латрэйль|П'ерамП’ерам Андрэ Латрэйлем]] у яго працы ''Précis des caractères génériques des канфігурацыі, disposés dans un ordre naturel'' ([[1796]]). Ён выкарыстаў ''сямейства'' (некаторыя з гэтых груп атрымалі імя, некаторыя былі проста пранумараваны) у некаторых з атрадаў сваёй класіфікацыі «насякомых» (у той час казуркамі называлі ўсіх [[Членістаногія|членістаногіх]]). Прапанова Латрейля замацавалася ў заалагічнай літаратуры ўжо ў пачатку [[19 стагоддзе|XIX стагоддзя]].