Кліпер: Розніца паміж версіямі

Першыя кліперакліперы з'явіліся ў [[ЗША]].; Уу пачатку [[XIX ст.]] так зваліназывалі тую разнавіднасць [[Шхуна|шхун]] і [[Брыганціна|брыганцін]], што будавалася ў горадзе [[Горад Балтымор|Балтыморы]]. Вострыя абводы корпуса, павялічаная астойлівасць, нахіленыя да кармы мачты, і вялікая плошча ветразяў дазволілідазвалялі кліперам развіваць выдатную хуткасць, цудоўнаі ўтрымлівацьдобра трымаць курс, але за гэта прыйшлосядавялося заплаціць памяншэннемпаменшанай аб'ёму грузавыхёмістасцю трумаў і павелічэннемпавялічанай асадкіасадкай. ВысокаяВысокай хуткасцьхуткасці таксама дасягаласяспрыялі за кошт павялічаных адносінсуадносіны даўжыні да шырыні корпуса, якія сягалі 7:1, у то часпараўнанні якса назвычайнымі звычайных ветразевых суднах гэты паказчык вар'іраваўсязначэннямі ад 3:1 да 4:1. Балтыморскія кліперы актыўна ўжываліся ў якасці камерцыйных рэйдэраў, для кантрабанды і прарыву блакады, для перавозкі афрыканскіх рабоў; у 1840–1850-я – для перавозу пасажыраў у Каліфорнію вакол мысу Горн у час "залатой ліхаманкі".

У [[1833]] годзе на ваду быў спушчаны буйнывялікі трохмачтавы балтыморскі кліпер «Эн Мак-Кім». Ён і стаў непасрэдным папярэднікам класічных кліпераў. У [[1835]] годзе быў пабудаваны кліпер «Рэйнбоу», які паказаў нябачануюнечуваную хуткасць, яго звычайна і завуць першым сапраўдным кліперам.

Асноўным таварам, які абяцаў купцам немалыя прыбыткі, быў кітайскі [[чай]]. Ён перавозіўсяВожаны на старых суднах, іён часам нахадзіўсябываў ўу шляху падарозе 12 месяцаў, адсырэваўрабіўся іволглы, насычаўсянабіраў пахаміпахаў труму.турум «Ганчакі акіяна» — такую мянушку атрымалі на({{таксама}} [[Вялікабрытанія|Брытанскіх астравахчай-бергамот]]). кліперыКліперы, якія дастаўлялі грузы з [[Кітай|Кітая]] за тры–чатыры месяцы, былі названыя на [[Вялікабрытанія|Брытанскіх астравах]] «ганчакамі акіяну».

Пачынаючы з [[1859]] году рэгулярна праводзіліся гонкі чайных кліпераў. Самая яркаяславутая з іх прайшлаадбылася ў [[1866]] годзе. [[28 траўня]] 1866 года з рэйду горада [[Фучжоу]] ([[Кітай]]) стартавалі 16 кліпераў. Пасля доўгага шляху, [[5 верасня]] кліперы «Тайпінг» і «Арыэль» з розніцай у 20 хвілін адшвартаваліся ля прычальнай сценкі ў [[Горад Лондан|лонданскім порце]]. НаГэта гэтывыклікала контдужы былашум вялікая шуміха ўу прэсе, і ўладальнікі «Тайпінга», атрымаўшы прэмію, падзялілі яе з уладальнікамі «Арыэля». А капітан «Тайпінга», падзяліў сваю прэмію падзяліў з капітанам «Арыэля».

Але самыСамы вядомы ў свеце кліпер — [[Каці Сарк]]. «Каці Сарк» — адзіны, які захаваўся, прадстаўнік вялікай плеяды «ганчакоў акіяна». Па прапорцыях, канструкцыі і памерах судна амаль у дакладнасці адпавядае найдасканалейшаму кліперу «Фермапілы». Кліпер «Каці Сарк» пабудавалі ў [[1869]] годзе на шатландскай верфі «Лінтан энд Скот» па замове суднаўладальніка Джона Віліса.

З [[1870]] году «Каці Сарк» эксплуатавалася на чайнай лініі, але паказаныя вынікі ацэньваліся як сярэднія. Найвышэйшым дасягненнем стала трэцяе месца ў гонцы [[1871]] году, калі «Каці Сарк» прапусціла наперад толькі легендарных «ганчакоў» — «Тытанію» і «Фермапілы». Аднак, на ваўнянай лініі, канчатковай кропкай якой з'яўляліся парты Аўстраліі, «Каці Сарк» неаднаразова атрымлівала перамогі за кошт шырэйшых абводаў у кармавой частцы і скарочанайменшай, даяк тагона часутой ветразевасцічас, плошчы ветразяў, якія забяспечвалі перавага ў штармавых плаваннях наўколнаўкола мысамысу Горн. Шлях "ваўняных кліпераў" быў паўтораны яхтсменам [[Ф. Чычэстар]]ам на яхце "Джыпсі Мот IV" ([[1966]]—[[1967]]).