Вікіпедыя

Аляксандр Яраславіч Неўскі: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Xqbot (размовы | уклад)
Боты
183 862 праўкі
др робат Мяняем: vi:Aleksandr Yaroslavich Nevsky
др перапісаў, +літаратура
Радок 1:
{{вызнч|1='''Аляксандр Яраславіч}}, {{вызн2|1=Аляксандр Неўскі}}''' ([[30 мая]] [[1220]], [[ПераслаўльПераяслаў-Залескі]] — [[14 лістапада]] [[1263]], Гарадзец) — князь наўгародскі ([[1236]]—[[1240]]1236—1240, [[1241]]—[[1252]]1241—1251), іцверскі [[1257]]—[[1263]](1247-1252), вяліківял.кн. князькіеўскі (1249-1252), уладзімірскі ([[1252]]—[[1263]]1252—1263), праваслаўныпрылічаны святыда святых. З роду Рурыкавічаў (11-е калена).
 
Сын пераяслаўскага кн. Яраслава Усеваладавіча. Паводле Жыція, разбіў шведскі атрад у [[Неўская бітва, 1240|бітве на Няве]] (15.7.1240), але заходнія крыніцы гэта не пацвярджаюць. Вясною 1241 г. узяў штурмам і разбурыў крэпасць Капор'е, выгнаў немцаў са Пскова. У 1242 г. разбіў немцаў на льдзе Чуцкага возера (г.зв. "Лядовае пабоішча", 5.4.1242). У 1245 г. адбіў некалікі [[Літоўскія паходы да 1270 году|літоўскіх набегаў]] на паўночна-заходнюю Русь, у 1253 г. адбіў папад немцаў на Пскоў, заключыў дагавор з Лівонскім ордэнам, у 1256 г. здзейсніў паспяховы паход у Фінляндыю. Вёў перапіску з Папам рымскі, яе мэты, вынікі і ацэнкі спрэчныя ў гістарыяграфіі. Імкнуўся да захавання міру з ардынскімі ханамі, 5 разоў ездзіў да Каракарума і Сарая. Пахаваны ў саборы Раждзественскага манастыра ва Уладзіміры.
[[15 ліпеня]] [[1240]] разграміў шведскае войска ў [[Неўская бітва, 1240|Неўскай бітве]], вясной 1241 года выбіў лівонскіх рыцараў з шэрагу рускіх гарадоў. [[5 красавіка]] [[1242]] на льду Чудскога возера перамог войска Лівонскага ордэна. Перамога ў гэтай бітве паставіла Аляксандра Неўскага ў лік буйнейшых палкаводцаў свайго часу.
 
У 15 ст. ад наўгародцаў празваны "Храбрым", у 16 ст. — "Неўскім". Пры мітрапаліце Макарыі, на Маскоўскім саборы 1547 г., кананізаваны [[РПЦ|Рускай праваслаўнай царкой]] ў ліке дабраверных. У агіяграфічнай літаратуры выведзены ідэальным князем-воінам.
Кананізаваны Рускай праваслаўнай царквой у ліке благаверных пры мітрапаліце Макарыі на Маскоўскім Саборы 1547 года.
 
Паводле загаду імп. [[Пётр I|Пятра I]], у 1724 г. рэшткі Аляксандра Яраславіча перенесеныя з Уладзіміра ў Санкт-Пецярбург у Аляксандра-Неўскі манастыр (пазней лаўра), дзе захоўваюцца дасюль.
 
== Літаратура ==
* Князь Александр Невский и его эпоха: Исслед. и материалы. СПб., 1995;
* Пашуто В. Т. Александр Невский. М.; Екатеринбург, 1995.
* Раздорский А. И. Александр Невский, кн. (1220 или 1221-1263) // Санкт-Петербург: Энциклопедия. 2-е изд., испр. и доп. СПб: ООО «Бизнес-пресса»; М.: Российская политическая энциклопедия (РОССПЭН), 2006. 1024 с.: ил. ISBN 5-8110-0107-X
 
[[Катэгорыя:Асобы]]
[[Катэгорыя:Праваслаўныя святыя]]
[[Катэгорыя:Рускія ваеначальнікі]]
 
[[bg:Александър Невски]]
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Аляксандр_Яраславіч_Неўскі"