Ян Пётр Сапега: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др робат Дадаем: es:Jan Piotr Sapieha
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 1:
[[Выява:Jan sapeha.jpg|thumb|200px|[[Ян Пётр Сапега]]. Гравюра [[В. Гандзіус]]а. 17 ст.]]
'''Ян Пётр Сапега''' ([[1569]] - 15.10.[[1611]]), прадстаўнік роду [[сапегі|Сапегаў]], сын [[Павел Сапега|Паўла Сапегі]]. Вучыўся ў Віленскай акадэміі, Падуанскім універсітэцеце. Удзельнічаў у баях з крымскімі [[татары|татарамі]]. У час вайны са Швецыяй [[1600]]-29 камандаваў гусарскай і казацкай харугвамі, 7.1.[[1601]] удзельнічаў у пераможнай бітве пад [[Вендэн]]ам (Цэсісам), 29.6.1601, пад [[Кокенгаўзен]]ам (Кокнесе), 5.3.1603 пад [[Ракверэ]], 13.4.[[1603]] ва ўзяцці [[Дэрпт]]а (Тарту); у Кірхгольмскай бітве 1605 камандаваў правым крылом. У час рокашу М. Зэбжыдоўскага прывёў да караля перад бітвай пад [[Гузаў|Гузавам]] 6.7.[[1607]] гусарскую і казацкую харугвы. У жніўні 1607 са згоды канцлера [[Л. І. Сапега|Л. І. Сапегі]] прапанаваў Ілжэдзмітрыю II сваю дапамогу ў авалоданні маскоўскім тронам. У ліпені 1608 з войскам у [[1720]] жаўнераў перайшоў маскоўскую мяжу. 25.8.[[1608]] заняў Вязьму, потым спаткаў Марыну Мнішак з яе бацькам (гл. арт. [[Мнішкі]]) і прывёз іх у Тушына да Лжэдзмітрыя II. 2.10.[[1608]] разбіў войска І. Шуйскага пад Рахманавам, аблажыў Троіца-Сергіеў манастыр, падпарадкаваў Замаскварэцкі край. У лютым 1610 заняў Дзмітраў. 1.3.1610 пацярпеў паражэнне ад М. В. Скопіна-Шуйскага, у чэрвені 1610 далучыўся да [[Лжэдзмітрый II|Лжэдзмітрыя II]] у Калузе. 25.6.1610 абвешчаны сваімі жаўнерамі гетманам. У ліпені 1610 рушыў на [[Масква|Маскву]]. 27.7.[[1610]], калі быў скінуты з трона цар Васіль Шуйскі і ўстанавілася сямібаяршчына, прыехаў у Маскву і вёў перагаворы пра перадачу ўлады Лжэдзмітрыю II (у войску Яна Пятра былі настроі абвясціць царом свайго [[гетман]]а). У ліпені [[1611]] заняў [[Аляксандрава Слабада|Аляксандраву Слабаду]], аблажыў Пераяслаў-Залескі, 15.8.1611 штурмам узяў Белы Горад у Маскве. Памёр ад хваробы ў Крамлі, пахаваны ў Лепунах (Гродзенскі павет). Валодаў [[Вайсеі|Вяйсеямі]] ў Гродзенскім павеце, з [[1600]] трымаў Усвяцкае стараства.
 
{{літ|1={{крыніцы/ЭГБ|6-1}} С.222-228|Від=Б}}