Артыкуляцыя (фанетыка)

Артыкуляцыя (ад лац.: articulo - "расчляняю") - у фанетыцы, сукупнасць прац асобных вымаўленчых органаў пры ўтварэнні гукаў мовы. Пры вымаўленні любога гуку мовы прымаюць, у той ці іншай ступені, ўсе актыўныя вымаўленчыя органы. Становішча гэтых органаў, неабходнае для ўтварэння дадзенага гуку, стварае яго артыкуляцыю, аддзельнасць гукаў, выразнасць іх гучання.

Артыкуляцыя гуку складаецца з 3 этапаў:

1. Экскурсія - падрыхтоўка маўленчага апарата да вымаўлення гуку, або пачатак артыкуляцыі;
2. Вытрымка - само вымаўленне з захаваннем становішча органаў, неабходнага для вымаўлення;
3. Рэкурсія - заканчэнне артыкуляцыі, якое ўяўляе сабой завяршэнне гуку, пры якім органы мовы змяняюць сваё становішча для вымаўлення наступнага гуку або пераходзяць у стан супакою.

У рэальных умовах звычайна прамаўляюцца не асобныя гукі, а маўленчы ланцужок, тады экскурсія наступнага гуку накладваецца на рэкурсію, а часам і на вытрымку папярэдняга гуку.

Крыніцы

• Шаблон:Transwiki