БелКА: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎У Сеціве: + {{ізаляваны артыкул}}, пробны запуск праекта Звязнасць using AWB
др вікіфікацыя
Радок 7:
| арганізацыя = [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі]]
| краіна = {{Сцяг Беларусі}} [[Беларусь]]
| распрацоўшчык = НВА «Энергія»
| мэта = Назіранне зямной паверхні
| спадарожнік = [[Зямля|Зямлі]]
| касмічная праграма =
| папярэдні =
| наступны =
| абарачэнняў =
| час запуску = 20:43 [[26 ліпеня]] [[2006]]
| касмадром = {{Сцяг Расіі}} [[Касмадром Байканур|Байканур]]
| ракета-носьбіт = {{Сцяг Расіі}} {{Сцяг Украіны}} [[Днепр-1]]
| тэрмін працы = 0 дзён
| канец працы =
| NSSDC_ID =
| сайт =
| маса = 750
| арбіта =
| вялікая паўвось =
| эксцэнтрысітэт =
| нахіленне =
| перыяд абарачэння =
| апагей =
| перыгей =
}}
 
''' БелКА ''' (абрэвіятура ад '''''Бел'''арускі '''к'''асмічны '''а'''парат'') - — першы [[Беларусь|беларускі]] [[штучны спадарожнік Зямлі]].
 
{{змест злева}}
Радок 37:
== Гісторыя ==
 
Праект першага [[Беларусь|беларускага]] [[штучны спадарожнік Зямлі|спадарожніка]] з'явіўсяз’явіўся у [[2003|2003 годзе]]. «БелКА» плануецца зрабіць элементам [[Беларусь|беларуска]]-[[Расія|расійскай]] групоўкі спадарожнікаў дыстанцыйнага зандавання [[Планета Зямля|Зямлі]]. З [[Расія|расійскага]] боку групоўку складаюць спадарожнікі «[[Манітор, спадарожнік|Манітор]]» і «[[Баўманец, спадарожнік|Баўманец]]».
 
Мэты апарата:
Радок 48:
* абнаўленне тапаграфічных карт
 
Арбіта спадарожніка масай 750  кг кругавая, сонечна-сінхронная, вышыня 506  км, нахіленне  — 97.,6°. «БелКА» павінен аблятаць за суткі ўсю паверхню [[планета Зямля|Землі]], у тым ліку [[Беларусь]]. Здымкі, атрыманыя з борта касмічнага апарата, дадуць магчымасць разгледзець аб'ектыаб’екты на зямной паверхні ў аднаканальным рэжыме з дазволам 2—2,5 метра і ў шматканальным рэжыме (4 канала) з дазволам 10 метраў. Оптыкаэлектронную апаратуру касмічнага апарата агульнай вагай 150—200  кг вырабілі беларускія прадпрыемствы  — «Пеленг», Інстытут кібернетыкі, шэраг іншых калектываў.
 
Першапачаткова запуск спадарожніка планаваўся [[5 снежня]] [[2005|2005 года]], пасля ён быў перанесены на [[26 ліпеня]] [[2006]]. У [[красавік|красавіку]]у [[2005]] спадарожнік быў перавезены з [[Мінск]]а ў [[Масква|Маскву]] ў навукова-вытворчае аб'яднаннеаб’яднанне «Энергія». Наземны пункт прыёму інфармацыі з БелКА быў створаны ў [[Мінск]]у (прадугледжваліся запасныя пункты ў [[Масква|Маскве]] і [[Ханты-Мансійск|Ханты-Мансійску]]у), для гэтага ў [[Мінск]]у на адным з будынкаў [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|НАН Беларусі]] была ўсталявана радыёлюстэрка дыяметрам 9 метраў і масай 15 тон.<ref>[http://www.embassybel.ru/news/social/2005/10/26/5578/ Унікальная антэна для прыёму спадарожнікавай інфармацыі ўсталявана на даху будынка інстытута НАН 26 кастрычніка 2005 {{ref-ru}}]</ref> Антэна дазваляе аператыўна атрымліваць дадзеныя дыстанцыйнага зандавання зямлі, якія будуць дастаўляцца з хуткасцю 245—300 мегабіт у секунду. Мяркуецца, што 10-15 хвілінныя сеансы сувязі са спадарожнікам будуць ажыццяўляцца 4 раз ў суткі.
 
[[10 траўня]] [[2006]] было прынята рашэнне пра вываз «БелКА» на [[касмадром Байканур]]. Спадарожнік быў дастаўлены туды [[11 мая]]. Першапачаткова кластарны запуск (сумесна з апаратамі [[Баўманец]], [[UniSat 4]] і інш.) з дапамогай ракеты-носьбіта «[[Днепр-1]]» было запланавана вырабіць [[28 чэрвеня]], аднак [[13 чэрвеня]] было абвешчана, што ў сувязі з няспраўнасцю ў бартавым лічбавым вылічальным комплексе ракеты-носьбіта прынята рашэнне пра яе замену. Аперацыя па замене РН у шахтавай пускавой усталёўцы зойме да шасці дзён, пасля чаго будзе зноў праведзены поўны цыкл праверак. Новай датай запуску было названа [[26 ліпеня]]. Да гэтай даты на Байканур прыбыў [[Прэзідэнт Беларусі]]  — [[Аляксандр Лукашэнка]]. Запуск адбыўся ў 20:43 ([[UTC]]), аднак на 73-й секундзе адбылося аварыйнае адключэнне рухавікоў ракеты-носьбіта. Для выяўлення прычын аварыі была сфармавана аварыйная камісія, якая правяла расследаванне.
 
== Вынікі работы камісіі ==
Радок 58:
<blockquote>Як заявіў … журналістам кіраўнік камісіі, Мікалай Анфімаў, камісія выявіла, што «непасрэднай прычынай аварыі стала парушэнне працы гідрапрывада чацвёртага рухавіка першай ступені».</blockquote>
 
<blockquote>М. Анфімаў нагадаў, што кіраванне вектарам цягі першай ступені ажыццяўляецца пампаваннем соплаў рухавікоў. «На працягу 0,27 секунды не працаваў гідрапрывад аднаго з рухавікоў. Паўстала вялікае абурэнне па кручэнні. І хоць праз 0,27 праца гідрапрывада аднавілася, працэс разгойдвання ракеты пайшоў, і праз 2 секунды гіраскоп сеў на ўпоры і выдаў каманду на аварыйнае выключэнне рухавіка. Гэта адбылося на 73 секундзе палёту»,  — сказаў ён.</blockquote>
 
<blockquote>…Вынік камісіі такі: адключэнне гідрапрывада адбылося з-за падвышэнні тэмпературы працоўнага цела, якім з'яўляеццаз’яўляецца адзін з кампанентаў ракетнага паліва  — гептыл.</blockquote>
 
<blockquote>Па словах М.Анфімава, выяўленая і прычына перагрэву гептыла: пры ўздыме ракеты адбываецца скрыжаванне рэактыўных бруй чатырох рухавікоў, у выніку чаго ўзнікае ўзыходны струмень прадуктаў гарэння. Гэты струмень павінна стрымліваць ізаляцыя. «Мяркуючы па ўсім, у ракеты нявыяўлены дэфект пры нанясенні ізаляцыі. Таму рэкамендацыя міжведамаснай камісіі  — пры выкарыстанні балістычных ракет РС-20 у якасці ракет-носьбітаў яны павінны праходзіць дадатковую праверку»,  — сказаў М.Анфімаў.</blockquote>
 
== У Сеціве ==