Мехмед-Гірэй I: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
др афармленне
Радок 2:
'''Мехмед-Гірэй''' (крым. ''I Mehmed Geray, ۱محمد كراى‎''; 1465—1523) — крымскі хан у 1515—1523 гадах.
 
Заняў сталец пасля смерці бацькі [[Менглі-Гірэй|Менглі-Гірэя]] ў 1515 г., прыняўся за ажыццяўленне шырокай замежнапалітычнайзнешнепалітычнай праграмы. Да гэтага часу былаяколішняя [[Залатая Арда]] распалася на [[Казанскае ханства|Казанскае]], [[Хаджы-Тарханскае ханства|Хаджы-Тарханскае (Астраханскае)]] ханствы і некалькі незалежных орд (сярод іх [[Нагайская арда]]), якія Мехмед-Гірэй вырашыў аб'яднаць пад кіраўніцтвам [[Крымскае ханства|Крыма]] і тым самым успадкаваць вяршэнства ардынскіх ханаў.
 
Задача ўскладнялася тым, што [[Маскоўскае княстваВКМ|Масква]] ўступіла ў спрэчку з Крымам за ўплыў у Паволжы, паспяхова замацаваўшы свае пазіцыі ў Казанскім ханстве. Пасля перамогі Менглі-Гірэя над Ардой адбылося астуджэнне крымска-маскоўскіх адносін, паколькі з гэтага часу агульных інтарэсаў у Масквы і Крыма не было. Пры гэтым аднавіліся саюзныя адносіны з [[Каралеўства Польскае|Польшчай]].
 
Мехмед-Гірэй спрабаваў заваяваць Хаджы-Тарханское ханства, але безпаспяхова. Далей развіваліся падзеі на казанскім кірунку. У [[Казань|Казані]] ў 1521 г. быў зрынутыскінуты зса стальца маскоўскі стаўленік [[Шах-Алі]] і пасаджаны брат Мехмеда, [[СахібСагіб-Гірэй]]. Тады ж два браты здзейснілі паспяховы паход на Маскву, разрабаваўшы яе наваколлі.
 
Пасля гэтага Мехмед-Гірэй у 1523 г. зноў выступіў паходам на [[Хаджы-Тархан]] і здолеў авалодаць горадам. Аднак быў выманены нагайскімі мурзамі з Хаджы-Тархана і забіты ва ўласным шатры. Пахаваны ў Хаджы-Тархане.
Радок 12:
==Літаратура==
* Гайворонский О (А. Е.). [http://cidct.org.ua/ru/publications/Giray/index.html Созвездие Гераев]. Краткие биографии крымских ханов. — Симферополь: «Доля», 2003.
 
[[Катэгорыя:Асобы]]
[[Катэгорыя:Ханы крымскія]]