Тадэвуш Валянскі: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Крыніцы: + {{ізаляваны артыкул}}
др вікіфікацыя
Радок 1:
{{вікіфікацыя}}
'''Тадэвуш ВАЛЯНСКІ''' ({{lang-pl|Tadeusz Wolański}}; [[17 кастрычніка]] [[1785]], [[Горад Шаўляй|Шаўлі]]  — [[16 лютага]] [[1865]], [[Рыньск]]), польскi [[гісторык]] і [[археалогія|археолаг]], калекцыянер.
 
Афіцэр напалеонаўскай арміі, удзельнічаў у кампаніі 1812 году, кавалер Ганаровага Легіёну. Пазней жыў у Рыбітвах пад Пакосцяй (Вялікая Польшча).
 
== У навуцы ==
Займаўся гісторыяй, археалогіяй; быў вядомым калекцыянерам твораў мастацтва, асабліва манет і медалёў, асабліва грэчаскіх і рымскіх, збіраў г.зв. "«старажытнасці"» тутэйшыя<ref>{{lang-pl|krajowe}}.</ref> і іншаземныя, мінералы, ракавіны, насякомых (абшырная калекцыя матылёў), птушак. Вядомая была яго вялікая бібліятэка.
 
Прапагандыст усебаковай падтрымкі для ўсіх польскіх археалагічных збораў.
 
Пасля яго смерці частку збораў атрымала Кракаўскае навуковае таварыства, а яго "«егіпецкія фігуркі"» (быццам з па-над Балтыкі), трапілі ў зборы Кракаўскага універсітэта.
 
Аўтар гіпотэзы пра старажытнае [[славяне|славянславянскае]]скае засяленне земляў ад Балтыйскага да Чорнага мораў, ад Палярнага кругу да Карпатаў, пра славянскае паходжанне помнікаў культуры Персіі, Этрускіі, Егіпту (лучна з клінапісам і тэкстамі зараастрызму), пра славянскае паходжанне [[Этрускі|этрускаў]], пра замацаванне гэтай старажытнай цывілізацыі ў тэкстах, пісаных г.зв. славянскімі рунамі.
 
== Ацэнкі ==
Частка навуковых поглядаў Валянскага ацэньвалася яшчэ пры яго жыцці як фантастычная, а сам Валянскі  — як алхімік, масон, славянафіл, шукальнік філасофскага каменю і эліксіру вечнай маладосці. Разам з тым ужо сучаснікамі адзначаліся шматбаковасць яго навуковых заняткаў, яго шчырая захопленасць археалогіяй.
 
== Сям'я ==
Сын Яна Валянскага, раднага пры двары Станіслава Аўгуста, вядомага даследніка прыроды і алхіміка, і Яны дэ Бух. Хроснік [[Т. Касцюшка|Т. Касцюшкі]]. Жанаты з Вільгельмінай Шрэтар.
 
== Працы ==
* ''Wolański Tadeusz''. Wyjaśnienie znaczenia napisów na etruskich pomnikach, [[1846]].
{{зноскі}}
 
== Крыніцы ==
* [http://www3.uj.edu.pl/alma/alma/46/01/07.html Joachim Śliwa, Tadeusz Wolański (1785-18651785—1865) i zabytki egipskie „znalezione«znalezione nad Bałtykiem”Bałtykiem» // Alma Mater. Miesiecznik Uniwersytetu Jagiellonskiego w Krakowie].
* [[Глеб Насоўскі|Носовский Г. В.]], [[Анатолій Фаменка|Фоменко А. Т.]] ''«Империя. (Русь, Турция, Китай, Европа, Египет. Новая математическая хронология древности)»'',— М.: Факториал, [[1996]], [[1997]], [[1998]], [[1999]], [[2000]], [[2003]] (часть&nbsp;4, глава&nbsp;15 [http://chronologia.org/xpon5/15.html «Исчезновение загадки этруссков»])
 
[[Катэгорыя:Асобы|Валянскі Тадэвуш]]