Свіслацкая гімназія: Розніца паміж версіямі

'''Свіслацкая гімназія''' – — адна з 8 сярэдніх навучальных устаноў адкрытых на тэрыторыі Беларусі і Літвы згодна з планам утварэння Віленскай навучальнай акругі, распрацаваным кіраўніцтвам [[Віленскі універсітэт|Віленскага універсітэта]] на чале з рэктарам [[Ян Снядэцкі|Янам Снядэцкім]]. Гімназія адкрыта ў [[1805]] на правах губернскай і была галоўным асяродкам навучання і выхавання дзяцей мясцовай шляхты.

Навучанне разлічвалася на 7 год. Вучэбны план гімназіі быў падобны да планаў павятовых вучылішчаў, але быў больш шырокі і разнастойны. Асноўнай мовай навучання была польская. Гімназіі і павятовыя вучылішчы аб’яўлялісяаб'яўляліся ўсесаслоўнымі. Аднак на самой справе яны былі даступнымі толькі багатым, пансіены пры вучылішчах прымаліся толькі дзеці шляхты.

У 1820-я гады гімназіяй кіраваў А. Сухадольскі, а ў часы пераўладкавання яе ў вучылішча – — Грацэрт. Тут вывучаліся матэматычныя навукі, гісторыя, мовы, у тым ліку польская, руская, французская, маляванне (з 1820-х – — тапаграфічны малюнак, чарчэнне), геаграфія, прыродазнаўчыя навукі, літаратура.

Гімназія ў Свіслачы была базавай школай Віленскага універсітэта, у параграфе 1 Устава Віленскай навучальнай акругі гаворыцца: “«''Свислочская гимназия передается в непосредственное ведение и университета''”». Універсітэт падбіраў кадры для гімназіі, даваў вучэбныя пасобія, папаўняў бібліятэку. Таму гімназія ў Свіслачы адрознівалася высокім узроўнем навучання і мела вялікую вядомасць. Атрымала афіцыйную назву Гродзенская губернская гімназія ў Свіслачы.

Гімназія мела моцны прафесарска-настаўніцкі склад. Тут працавалі Леон Бароўскі – — настаўнік мовы і літаратуры; Іван Вольскі – — настаўнік фізікі, аўтар шматлікіх навуковых артыкулаў; Максіміліан Якубовіч – — настаўнік лацінскай і грэчаскай моў, аўтар граматыкі лацінскай мовы і навуковай працы “Философия«Философия христианства”христианства»; Шыдлоўскі – — настаўнік рыторыкі, вядомы пісьменнік, працаваў прафесарам Віленскага ўніверсітэта.

Насельніцтва Свіслачы было 614 чалавек (1816), выкладчыкі і вучні – — 328 (1818).

Заняткі ў гімназіі праходзілі па распарадку дня. Навучэнцы уставалі ў 6 гадзін раніцы, клаліся спаць у 10 гадзін вечара. Выконваць урокі гімназісты павінны былі з паловы семага і да часу, калі трэба было ісці на заняткі. Пасля заняткаў давалася дзве гадзіны, каб вярнуцца дадому і пагуляць. Потым быў час на выконванне ўрокаў і асабліва такіх пісьмовых работ, якія не патрабавалі вялікага разумовага напружання. Пасля гэтага адводзіліся яшчэ 2 гадзіны на абед, прагулку, а затым зноў 2 гадзіны на выконванне ўрокаў. Забаранялася піць моцныя напіткі і курыць табак, а таксама спрэчкі. Навучэнцы не павінны былі ілгаць і ліцемерыць. Гімназісты павінны былі імкнуцца да самаўдасканалення.

Наступны ўдар па гімназіі быў нанесены ў 1830-я гады пасля паўстання 1830-18311830—1831. Парадзелі шэрагі таленавітых выкладчыкаў, зменшыўся прыток здольных вучняў. Сярод прычын гэтага было закрыцце Віленскага універсітэта (1832) і адкрыцце ў красавіку 1834 гімназіі ў Гродна. Свіслацкая гімназія пераўтварылася ў арднарную павятовую. У 1835 гімназія была рэарганізавана ў павятовае вучылішча, а праз 16 гадоў – — у пяцікласнае дваранскае вучылішча. Канчаткова Свіслацкая гімназія была закрытая ў 1851, калі яе перавялі ў Шаўлі.