Вікіпедыя

Чэслаў Янкоўскі: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Няма тлумачэння праўкі
др афармленне
Радок 1:
{{вызнч|1='''Чэслаў (Часлаў)}} {{вызн|1=Янкоўскі}}ЯНКОЎСКІ''' ({{lang-pl|Czesław Jankowski}}; [[9 снежня]] [[1857]], на [[Ашмянскі раён|Ашмяншчыне]]  — [[6 кастрычніка]] [[1929]]; Псеўданімы: ''Чэслаў''; ''Літвін'';), — польскі паэт, крытык, публіцыст, гісторык-краязнавец.
 
Жыў у [[Горад Вільня|Вільні]], некаторы час у [[Горад Варшава|Варшаве]]. У [[1906]] годзе быў выбраны дэпутатам [[I Дзяржаўная дума|I Дзяржаўнай думы]]. Трымаўся кансерватыўна-ліберальнага кірунку [[краёўства]]<ref>Смалянчук. Палякі...Палякі…, С.87.</ref>, актыўна падтрымліваў [[Кансерватыўна-каталіцкая партыя Літвы і Беларусі|Кансерватыўна-каталіцкую партыю Літвы і Беларусі]]. На выбарах у 1-ю Думу заклікаў галасаваць толькі за дэпутатаў-палякаў<ref>Смалянчук. Палякі...Палякі…, С.125.</ref>. Уваходзіў у фракцыю дэпутатаў "«Тэрытарыяльнае кола"» ("«Група дэпутатаў ад заходніх губерняў"»). У аграрным пытанні выступаў супраць адчужэння нават часткі памешчыцкіх земляў. У 2-й Думе ўваходзіў у фракцыю "«Кола канстытуцыяналістаў"». Крытыкаваў польскіх нацыянал-дэмакратаў, чым выклікаў абурэнне вярхоў польскага грамадства Беларусі і Літвы і што спрычынілася, у ліку іншага, да яго адстаўкі з пасады рэдактара "«Кур'ера літэўскага"». Удзельнічаў у віленскім З'ездзе землеўласнікаў (1907).
 
Аддаваў перавагу ажыццяўленню "«польскай краёвай ідэі"» перад уласна польскай нацыянальнай ідэяй на землях Літвы і Беларусі (1909), што мелася б вырашыць на карысць тутэйшай польскай грамадскасці польска-літоўскі канфлікт і забяспечыць польскай грамадскасці становішча карэннага этнасу краю.<ref>Смалянчук. Паміж краёвасцю...краёвасцю… С.171.</ref> Прытым Янкоўскі не лічыў Літву і Беларусь этнічна польскімі землямі.<ref>Смалянчук. Паміж краёвасцю...краёвасцю… С.223.</ref> Выступіў з ідэяй "«этнічнай Польшчы"» (1914). Пад нямецкай акупацыяй у час 1-й сусв. вайны выступаў за стварэнне асобнага польскага кіраўнічага органу — -- "«Нацыянальнага польскага сената для Літвы і Беларусі"».
 
Адмаўляў існаванне беларускай культуры, а беларускую інтэлігенцыю не лічыў часткай народу. У адрозненне ад большасці краёўцаў, варожа ставіўся да развіцця беларускай мовы і культуры, і нават іх адкрыта зневажаў, а свабоду выбару культуры для беларускага народу бачыў як свабоду далучэння да культуры польскай<ref>Смалянчук. Палякі...Палякі…, С.121, 150.</ref>.
 
Рэдактар газеты "«Кур'ер літэўскі"Літэўскі» (1.12.1905--11905—1.4.1907), з [[1907]] рэдактар газеты "«[[Глос польскі]]"». Пісаў лірычныя вершы, літаратурныя нарысы, займаўся перакладамі. Пахаваны на [[могілкі Роса|могілках Роса]] ў Вільні.▼
 
Сярод ягоных найбольш вядомых твораў: "«Постаці паэтаў"» (''Postaci poetów'', [[1891]]), "«З нататак турыста"» ([[1892]]), "«Па Еўропе. Карткі з падарожжа"» (''Po Europie. Kartki z podróży'', [[1893]]), "«Арабескі"» (''Arabeski'', [[1894]]), "«На ўзбочыне літаратуры"» ([[1906]]), "«З дня ў дзень"» (''Z dnia na dzień. 1914 Warszawa 1914 -- 19151914—1915 Wilno''; Вільня, [[1923]]), "«З чачоткавай шкатулкі"» ([[1926]]). Таксама аўтар 4-томавага даследавання "«Ашмянскі павет"» (''Powiat Oszmiański'', [[1896]]–—[[1900]]); "«Польскі народ і яго Бацькаўшчына"» (''Narod polski i jego Ojczyzna''; Варшава, 1914), "«Этнаграфічная Польшча"» (''Polska etnograficzna''; Варшава, 1914); мемуараў «На працягу двух гадоў...гадоў…» (''W ciagu dwoch lat...lat…'', Варшава, 1908), "«На вастрыі справядлівасці"» (''Na ostrzu sprawiedliwosci''; Варшава, 1918).{{крыніца?}}▼
▲Рэдактар газеты "Кур'ер літэўскі" (1.12.1905--1.4.1907), з [[1907]] рэдактар газеты "[[Глос польскі]]". Пісаў лірычныя вершы, літаратурныя нарысы, займаўся перакладамі. Пахаваны на [[могілкі Роса|могілках Роса]] ў Вільні.
 
▲Сярод ягоных найбольш вядомых твораў: "Постаці паэтаў" (''Postaci poetów'', [[1891]]), "З нататак турыста" ([[1892]]), "Па Еўропе. Карткі з падарожжа" (''Po Europie. Kartki z podróży'', [[1893]]), "Арабескі" (''Arabeski'', [[1894]]), "На ўзбочыне літаратуры" ([[1906]]), "З дня ў дзень" (''Z dnia na dzień. 1914 Warszawa 1914 -- 1915 Wilno''; Вільня, [[1923]]), "З чачоткавай шкатулкі" ([[1926]]). Таксама аўтар 4-томавага даследавання "Ашмянскі павет" (''Powiat Oszmiański'', [[1896]]–[[1900]]); "Польскі народ і яго Бацькаўшчына" (''Narod polski i jego Ojczyzna''; Варшава, 1914), "Этнаграфічная Польшча" (''Polska etnograficzna''; Варшава, 1914); мемуараў «На працягу двух гадоў...» (''W ciagu dwoch lat...'', Варшава, 1908), "На вастрыі справядлівасці" (''Na ostrzu sprawiedliwosci''; Варшава, 1918).{{крыніца?}}
{{зноскі}}
 
{{літ
== Літаратура ==
|???
*
|{{крыніцы/Смалянчук Палякі}}▼
|* {{крыніцы/Смалянчук КраёвасцьПалякі}}
▲|* {{крыніцы/Смалянчук ПалякіКраёвасць}}
}}
 
{{DEFAULTSORT:Янкоўскі Чэслаў}}
[[Катэгорыя:Постаці польскай літаратуры]]
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Чэслаў_Янкоўскі"