Эржэбет Батары: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 1:
{{вікіфікацыя}}
'''Елізавета ці Э́ржэбет Ба́торы''' (венг. ''Báthory Erzsébet'', славацк. ''Alžbeta Bátoriová''; 7 жніўня 1560 года, Н’ірбатар, Венгрыя — 21 жніўня 1614 Чахціцэ, Славакія), называемая таксама ''Чахціцкая пані'' ці ''Крывавая Графіня'' — венгерская графіня, пляменніца Стэфана Баторыя, сумна вядомая масавымі забойствамі маладых дзяўчын. З’яўляецца, згодна Кнізе Гінэса, самым масавым серыйным забойцам.
 
=== Біяграфія ===
Яе бацькамі былі ''Д'ьёрдзь Баторы'' і ''Ганна Баторы'' (сястра будучага караля Польшчы Стэфана Баторы і дачка палаціна Венгрыі Іштвана IV),якія паходзяць з дзьвух галін той жа самай сямьі — Баторы.
 
Лізавета правяла сваё дзяцінтсва ў замку Эчэд. Ў 11 годет яна была заручана з дваранінам Ферэнцам Надашдзі і перасялілася ў яго замак у Шарвара. Ў 1575 Лізавета выйшла замуж за Феранца Надашдзі (наглядчыка імператарскіх стайняў і венгерскага генерала) у Вранаве. У 1578 годзе яе муж былў прызначаны камандуючым венгерскімі вайскамі ў вайне супраць турак. За яго маниякальную жорсткасць у адносінах да палонных туркаў празвалі яго «Чорны бей» («Чорны віцязь»). У якасці шлюбнага падарунка Надашдзі падараваў Лізавеце Чахціцкі замак у славацкіх Малых Карпатах, які ў той час быў маёмасцю імператара.
У 1602 годзе Надашдзі выкупіў замак у Рудольфа ІІ. Надашдзі ўвесь час праводзіў у ваенных паходах. Такім чынам, Лізавета ўзяла на сябе абавязкі па кіраванню гаспадаркай. У іх было 5 дзяцей: Ганна, Кацярына, Міклаш, Урсула і Павел.
 
Неўзабаве пасля набыцця замка, у 1604 годзе, Ферэнц памер, і Лізавета засталася ўдавой.
У 1602 годзе Надашдзі выкупіў замак у Рудольфа ІІ. Надашдзі ўвесь час праводзіў у ваенных паходах. Такім чынам, Лізавета ўзяла на сябе абавязкі па кіраванню гаспадаркай. У іх было 5 дзяцей: Ганна, Кацярына, Міклаш, Урсула і Павел.
Дакладны час, калі Лізавета пачала забіваць дзяўчын, невядомы. Прынята лічыць, што гэта адбылося паміж 1585 і 1610 гадамі. Верагодна, што муж і сваякі ведалі аб гэтым і стараліся яе ў гэтым абмяжоўваць. Большасць ахвяр - гэта мясцовыя сялянкі. У 1610 годзе чуткі аб забойствах пачалі даходзіць да двару Габсбургаў. Імператар Матвей даручыў палаціну Венгрыі графу Дз'ёрдзю Турзе расследаваць справу. 29 снежня 1610 года Турза з узброеным атрадам уварваўся ў замак і заспеў Лізавету Баторы з падручнымі, якія катавалі чарговых ахвяр. Негледзячы на доказы, і нават на тое, што яе замкнулі ў яе ж замку на некаторы час, быццам для яе ж бяспекі, пакуль яна не паўстане перад судом, Лізавета так ніколі і не была на судзе. Вядомае імя Баторы (брат Чахціцкай пані, Габар Баторы, кіраваў Трансільваніяй)зрабіла сваю справу. Тым не менш, астатак жыцця Лізавета правяла ў зняволенні ва ўласным Чахціцкім замку. Суд над падручнымі графіні адбыўся 2 студзеня 1611 года ў Бітчанскім замку - рэзідэнцыі палаціна Д.Турзы. Усе яны былі прысуджаны да смяротнага пакарання.
 
Неўзабаве пасля набыцця замка, у 1604 годзе, Ферэнц памер, і Лізавета засталася ўдавой.
 
Дакладны час, калі Лізавета пачала забіваць дзяўчын, невядомы. Прынята лічыць, што гэта адбылося паміж 1585 і 1610 гадамі. Верагодна, што муж і сваякі ведалі аб гэтым і стараліся яе ў гэтым абмяжоўваць. Большасць ахвяр - гэта мясцовыя сялянкі. У 1610 годзе чуткі аб забойствах пачалі даходзіць да двару Габсбургаў. Імператар Матвей даручыў палаціну Венгрыі графу Дз'ёрдзю Турзе расследаваць справу. 29 снежня 1610 года Турза з узброеным атрадам уварваўся ў замак і заспеў Лізавету Баторы з падручнымі, якія катавалі чарговых ахвяр. Негледзячы на доказы, і нават на тое, што яе замкнулі ў яе ж замку на некаторы час, быццам для яе ж бяспекі, пакуль яна не паўстане перад судом, Лізавета так ніколі і не была на судзе. Вядомае імя Баторы (брат Чахціцкай пані, Габар Баторы, кіраваў Трансільваніяй)зрабіла сваю справу. Тым не менш, астатак жыцця Лізавета правяла ў зняволенні ва ўласным Чахціцкім замку. Суд над падручнымі графіні адбыўся 2 студзеня 1611 года ў Бітчанскім замку - рэзідэнцыі палаціна Д.Турзы. Усе яны былі прысуджаны да смяротнага пакарання.
 
[[Катэгорыя:Асобы]]