Була: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Новая старонка: 'Була (ад {{lang-la|Bulla}} - «пячатка», літар. - «пузырок») - асноўны сярэднявечны [[Па...'
 
інтэрвікі, ілюстрацыя
Радок 1:
[[Выява:Papal.bull.JPG|thumb|300px|Булл папы Урбана VIII, [[1637]]]]
'''Була''' (ад {{lang-la|Bulla}} - — «пячатка», літар. - — «пузырок») - — асноўны [[Сярэднявечча|сярэднявечны]] [[Папства|папскі]] дакумент з свінцовай (пры асаблівых выпадках - — залаты) пячаткай, пасля [[XV стагоддзе|XV стагоддзя]] выдаваўся радзей.
==Гісторыя==
 
== Гісторыя ==
 
Була ў сярэднія стагоддзя называлі металічную пячатку, затым капсулу, у якую была пячатка, замацоўваўшая дзяржаўны [[акт]]; таксама назва самога акту ([[імператар]]скага або папскага). У пазнейшых стагоддзя буляй сталі называць толькі важныя указы і ўрачыстыя пасланні пап.
==Папская була==
 
== Папская була ==
Як і энцыкліка, называецца па першых двух словах лацінскага тэксту, прадубляваных у загалоўку. На пячатцы, прымацоўванай да булы чырвонай і жоўтай шаўковай ніткай, ставілася лацінская манаграма «SPSP» ў гонар святых [[Апостал Пётр|Пятра]] і [[Апостал Павел|Паўла]] з імем Папы на абароце. З канца XVIII ст. друку была заменена адпаведнай чырвонай пячаткай непасрэдна на дакуменце, хоць напрыклад була [[Іаан XXIII|Іаана XXIII]] пры скліканні [[Другі Ватыканскі сабор|Другога Ватыканскага сабора]] была традыцыйнай свінцовай. У сучаснай булы, якая замацоўваецца металічнай пячаткай толькі пры асаблівых аказіях, пасля імя Папы стаіць традыцыйны надпіс «episcopus, servus servorum Dei» ( «[[біскуп]], раб рабоў Божых»). Булы падпісваюцца членам [[Рымская курыя|Рымскай курыі]], звычайна дзяржаўным сакратаром [[Ватыкан]]а, але на асаблівых булях стаяць асабістыя подпісы пап.
 
Як і энцыкліка, называецца па першых двух словах лацінскага тэксту, прадубляваных у загалоўку. На пячатцы, прымацоўванай да булы чырвонай і жоўтай шаўковай ніткай, ставілася лацінская манаграма «SPSP» ў гонар святых [[Апостал Пётр|Пятра]] і [[Апостал Павел|Паўла]] з імем Папы на абароце. З канца XVIII ст. друку была заменена адпаведнай чырвонай пячаткай непасрэдна на дакуменце, хоць напрыклад була [[Іаан XXIII|Іаана XXIII]] пры скліканні [[Другі Ватыканскі сабор|Другога Ватыканскага сабора]] была традыцыйнай свінцовай. У сучаснай булы, якая замацоўваецца металічнай пячаткай толькі пры асаблівых аказіях, пасля імя Папы стаіць традыцыйны надпіс «episcopus, servus servorum Dei» ( «[[біскуп]], раб рабоў Божых»). Булы падпісваюцца членам [[Рымская курыя|Рымскай курыі]], звычайна дзяржаўным сакратаром [[Ватыкан]]а, але на асаблівых булях стаяць асабістыя подпісы пап.
 
== Асноўныя булы ==
* «Omne datum optimum», [[1139]];
* «Milites Templi», [[1144]];
Радок 24 ⟶ 26:
* «Munificentissimus Deus», [[1950]];
 
== Асаблівыя булы ==
 
Пры непасрэдным удзеле айца Дыега дэ Торэс Больо, заснавальніка індзейскай місіі [[Езуіты|езуітаў]] у [[Парагвай|Парагваі]], у [[1603]]  г. была выдадзена першая і адзіная ў гісторыі каталіцкай царквы папская була не на латыні, а на мове [[Кечуа]]. Яна была адрасавана братэрству Імя Ісусава ў горадзе [[Куска]], [[Перу]], і інкскай шляхты папам [[Клімент VIII|Кліментам VIII]].
 
[[Катэгорыя:Каталіцтва]]
Пры непасрэдным удзеле айца Дыега дэ Торэс Больо, заснавальніка індзейскай місіі [[Езуіты|езуітаў]] у [[Парагвай|Парагваі]], у [[1603]] г. была выдадзена першая і адзіная ў гісторыі каталіцкай царквы папская була не на латыні, а на мове [[Кечуа]]. Яна была адрасавана братэрству Імя Ісусава ў горадзе [[Куска]], [[Перу]], і інкскай шляхты папам [[Клімент VIII|Кліментам VIII]].
[[Катэгорыя:Гісторыя папства]]
[[Катэгорыя:Папскія дакументы]]
 
[[ru:Булла]]
[[Катэгорыя:Каталіцтва]] [[Катэгорыя:Гісторыя папства]] [[Катэгорыя:Папскія дакументы]]