Арбалет: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др +ів |
крыху дапісаў |
||
Радок 1:
'''АРБАЛЕТ''' ({{lang-fr|arbalète}}), '''самастрэл''', '''куш''' — від халоднай кідальнай зброі,
З'яўленне арбалета змяніла тагачасную вайсковую справу. Не так як з [[лук]]ам, з арбалету мог страляць і малавучаны салдат, а ў моцы стрэлу болт арбалета перамагаў звычайны лук, і цягам амаль усёй гісторыі свайго развіцця прабіваў сучасны яму панцыр. Такім чынам, феадальная панцырная конніца атрымала небяпечнага ворага. Як "несумленная зброя, падказаная нячысцікам", арбалет быў, у свой час, забаронены папскім указам, хоць вядома, што ўказ гэты рэальна не выконваўся.
Стралец з арбалету, з-за параўнальна невысокай хуткастрэльнасці і пройгрышу ў дальнасці перад, напр., доўгім лукам, на полі бою мусіў мець абарону на час нацягвання цецівы. Таму звычайнай на полі бою была тактыка руху стральцоў парай, з якой адзін стралец нацягваў і страляў, а другі пераносіў і прыкрываў напарніка вялікім у рост чалавека шчытом — [[павеза]]й.
Да перыяду 11 ст. лук арбалета звычайна рабілі з дрэва, потым з'явіліся кампазітныя (дрэва-рогавыя), рогавыя і сталёвыя лукі. З павышэннем магутнасці лука павысілася і патрэбнае для яго нацягвання намаганне. Таму ад пачаткова распаўсюджаных стрэмяў для нагі і поясных крукоў перайшлі да "казінай нагі" (адмысловай формы рычага), а яшчэ пазней (13 ст.) да накладаных на арбалет калаўротаў (дзвюх асноўных, "англійскай" і "нямецкай" сістэм). Пасля распаўсюджання агнястрэльнай зброі арбалет страціў сваё вайсковае значэнне, але яшчэ доўгі час, фактычна, да распаўсюджання [[крамянёвы замок|крамянёвых замкоў]], выкарыстоўваўся на паляванні.
У наш час арбалетамі, сканструктаванымі і вырабленымі з сучасных, у т.л., сінтэтычных матэрыялаў, карыстаюцца ў спецыфічных сферах дзейнасці, напрыклад, у [[спецыяльныя службы|спецслужбах]].
[[bg:Арбалет]]
| |||