Манархія: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
др арфаграфія, replaced: сьц → сц (2) using AWB
Радок 1:
{{арфаграфія}}
 
'''Мана́рхія''' — 1) форма кіравання, пры якой [[вярхоўная дзяржаўная ўлада]] належыць адной асобе — [[манарх]]у ([[Кароль|каралю]], [[Цар|царуцар]]у, [[імператар]]у, [[герцаг]]у, [[эрцгерцаг]]у, [[султан]]у, [[эмір]]у…) і звычайна перадаецца па спадчыне.
 
'''Манархія''' — 2) гэта форма дзяржаўнага кіравання, у якой крыніцай улады з'яўляецца [[Бог]] (самадзяржаўе) або сам носбіт дзяржаўнай улады (самаўладзтва), а падставай улады служаць яе маральны аўтарытэт у грамадстве і традыцыя, у сілу чаго ўлада спадчынная і неадрынваная. (Таксама манархія, адна з найстаражытных формаў кіравання.)
Радок 7:
== Выгляды манархій ==
* [[Абсалютная манархія]] — манархія, якая прадугледжвае амаль неабмежаваную ўладу манарха. Пры абсалютнай манархіі [[урад|ўрад]] або іншыя [[орган улады|органы ўлады]] адказныя толькі перад манархам як [[Глава дзяржавы|главой дзяржавы]], а [[парламент]] у шэрагу выпадкаў наогул адсутнічае або з'яўляецца толькі дарадчым органам пры манарху (цару, каралю і інш.).
* [[Канстытуцыйная манархія]] — манархія, пры якой улада манарха абмежаваная [[канстытуцыя|канстытуцыяй]]й. Пры канстытуцыйнай манархіі рэальная заканадаўчая [[Улада (дзяржава)|ўлада]] прыналежыць парлямэнту, а выканаўчая — ураду. Канстытуцыйная манархія існуе ў двух формах: дуалістычная манархія і парлямэнтарная манархія.
** Дуалістычная манархія ({{lang-la|Dualis}} — дваісты) — канстытуцыйная манархія, у якой улада манарха абмежаваная канстытуцыяй, але манарх фармальна і фактычна захоўвае шырокую ўладу.
** Парламентарная манархія — канстытуцыйная манархія, у якой манарх выконвае свае функцыі чыста намінальна. Пры парлямэнтарнай манархіі ўрад адказна перад парлямэнтам, якому прыналежыць фармальнае вяршэнства сярод іншых органаў дзяржавы.
Радок 57:
 
== [[Дамініён]]ы ==
У дамініёнах, або [[каралеўства СадружнасьціСадружнасці|каралеўствах СадружнасьціСадружнасці]], главой з'яўляецца манарх [[Вялікабрытанія|Вялікабрытаніі]], прадстаўлены генерал-губернатарам.
 
=== [[Амерыка]] ===