Касцёл Святога Мікалая (Геранёны)

Святамікольскі касцёл у Геранёнах — гатычны храм, да непазнавальнасьці зменены пазнейшымі перабудовамі.

Касцёл Святога Міколы, малюнак Напалеона Орды

Гісторыя

• 1529 — збудаваны Альбрэхтам Гаштольдам.
• 1771—1779 — пасля моцнага пажару, перабудаваны ў стылі Віленскага барока.
• 1828—1829 — рэстаўраваны.
• 1934 — выкананая размалёўка інтэр’еру.
• 1923, 1954—1955 — рэстаўраваны.

Архітэктура

Святамікольскі касцёл амаль цалкам страціў рысы познегатычнага збудавання. Ад гатычнага касцёла захаваліся адно агульны плян і контрфорсы на галоўным фасадзе. Збудаваны паблізу прыватнаўласніцкага замку ў Геранёнах ён меў невялікі памер. Кафалікон, падобна касцёлу святой Гертруды ў Каўнасе быў перакрыты гатычнымі скляпеннямі без апорных слупоў, утвараючы такім чынам адзін неф.

З геранёнскім касцёлам Святога Міколы звязаны лёс у тыя часы першай прыгажуні Вялікага Княства, а ў будучым — знакамітага прывіду Нясвіжскага замка Барбары Радзівіл. У гэтай святыні 18 траўня 1537 году пайшоў пад вянец са сваёй выбранніцай пятнаццацігадовай Барбарай Станіслаў Гаштольд (апошні прадстаўнік гэтага роду па мужчынскай лініі). Праз пяць гадоў Барбара стане ўдавой і неўзабаве спадабаецца князю Жыгімонту II Аўгусту. Гэты захапляльны раман завяршыўся каранаваньнем Барбары насуперак волі нядобразычліўцаў. Апазыцыю тады ўзначаліла сама каралева-маці Бона Сфорца. Як лічаць шматлікія гісторыкі, менавіта з яе «падмогі» ў 1551 годзе Барбара памерла, верагодней за ўсё, атручаная моцнадзейным ядам. Жыгімонт Аўгуст больш не ажаніўся, і таму пасля яго смерці ў 1572 годзе каралеўскі род Ягелончыкаў назаўжды знік са старонак гісторыі Вялікага Княства.