Генацыд: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Luckas-bot (размовы | уклад) др [r2.5.2] робат Дадаем: be-x-old:Генацыд |
дадатак |
||
Радок 1:
{{вызнч|1=Генацыд}} (ад слова ''генезіс'' «паходжанне»): знішчэнне або пераследаванне людзей паводле прыкметы пэўнай агульнасці іх паходжання (згодна з прынцыпам [[калектыўная адказнасць|калектыўнай адказнасці]]). Канцэпцыя генацыду не закладае абавязковай ''біялагічнай'' агульнасці пераследаванай супольнасці.
Міжнародны юрыдычны сэнс паняцця, згодна з Міжнароднай канвенцыяй 1948 году, уключае: забойства членаў сацыяльнай групы;
Ідэалогія генацыду аснаваная на перакананні, што рэпрэсіі могуць і павінны распаўсюджвацца не толькі на людзей, вінаватых у нечым асабіста, але і на тых, хто знаходзіцца з імі у адной групе (сацыяльнай, культурнай, біялагічнай).
{{вызн2|Паўнамаштабны генацыд}} мае мэтай татальнае фізічнае знішчэнне асобных супольнасцяў. {{вызн2|Усеабдымны генацыд}} мае мэтай такое знішчэнне не часткі, а ўсіх супольнасцяў. Вузейшы тэрмін {{вызн2|этнацыд}} ужываецца ў дачыненні да пераследавання этнічнай, нацыянальнай групы. Складавымі часткамі генацыду з'яўляюцца {{вызн2|палітацыд}}
== Тэрмін ==
Тэрмін быў складзены амерыканскім юрыстам Рафаэлем Лемкіным (1943) і азначаў пачаткова «дзеянні заваёўнікаў, што знішчаюць народы і этнічныя
Тэрмін увайшоў у палітычны абарот неўзабаве пасля [[2СВ|2-й сусв. вайны]] у сувязі з разгляданнем злачынстваў фашызму і ўжо тады шырока выкарыстоўваўся ў дакументах ААН. Аднак, сама практыка генацыду вядомая здаўна.
Радок 15:
Прыкладамі паўнамаштабнага генацыду з'яўляюцца дзеянні іспанцаў і партугальцаў супраць індзейцаў Лацінскай Амерыкі (1492—1750), генацыд паўноамерыканскіх індзейцаў.
Х. Шэрэр назваў 4 выпадкі паўнамаштабнага генацыду ў 20 ст.: турэцкі генацыд супраць армянаў (1,5
Звычайнай практыкай сталіся працяглыя дыскусіі вакол паняцця і адпаведнасці яго выкарыстання ў канкрэтнай сітуацыі, якія працягваюцца ў пошуках палітычнай карысці або, наадварот, пазбягання палітычных наступстваў і адказнасці. Да прыкладаў, адмаўлення факту генацыду адносіцца, напрыклад, стаўленне савецкага кіраўніцтва да мільёнаў насельніцтва тэрыторый, што трапілі пад радыёактыўнае заражэнне пасля чарнобыльскай катстрофы.
{{Літ|1=[[Я. С. Разенблат|Евгений Розенблат]]. Терминология темы Холокоста: основные проблемы // {{крыніцы/ГА-9}} С.92—103.}}
== Гл. таксама ==
* [[Армянскі генацыд]]
[[Катэгорыя:Генацыд]]
|