Вікіпедыя

Украінізацыя: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Няма тлумачэння праўкі
арфаграфія, закаментаваў рускі тэкст
Радок 2:
'''Украінізацыя''' — палітыка прасоўвання і ўкаранення элементаў [[украінская мова|украінскай мовы]] і украінскай культуры, у розных сферах жыцця.
 
Украінізацыя 1920—30 гадоў з'яўлялася састаўным элементам агульнасаюзнай кампаніі [[карэнізацыя|'''карэнізацыі''']].
 
== Савецкая украінізацыя 1920—1930-х гадоў ==
Падчас грамадзянскай вайны ў 1917-20 гадах на поўдні былой Расійскай імперыі быў арганізаваны шэраг урадаў, якія ставілі сваёй мэтай пабудову незалежнай украінскай дзяржавы. Аднак, на большай частцы сучаснай тэрыторыі Украіны да ўлады прыйшлі [[бальшавікі]]. З мэтай замацавання улады, бальшавікі ўзяліся за рэалізацыю праграмы коренизациикарэнізацыі - замены рускай мовы на мовы нацыянальных меншасцяў у адміністрацыі, адукацыі і сферы культуры. На ЎкраінеУкраіне гэтая праграма атрымала назву ўкраінізацыіукраінізацыі. У красавіку 1923 г. XII з'езд РКП (б) абвясціў [[карэнізацыя|карэнізацыю]] афіцыйным курсам партыі ў нацыянальным пытанні. У тым жа месяцы VII канферэнцыя КП (б) У заявіла аб палітыцы ўкраінізацыіукраінізацыі, што ўкраінскіяукраінскія ЦВК і Саўнаркам адразу ж аформілі дэкрэтамі. Было прынятапрынятае рашэнне аб украінізацыі дзяржструктур і прадпрыемстваў, якую планавалася скончыць да 1 студзеня 1926 года. Усе рабочыя і служачыя прадпрыемстваў і ўстаноў былі абавязаны вывучыць ўкраінскіукраінскую мову пад пагрозай звальнення з працы.
З дзяржаўнага архіва Луганскай вобласці:
<blockquote>
Радок 11:
Президиум Луганского Окр. исполкома: «Подтвердить сотрудникам, что неаккуратное посещение курсов и нежелание изучать украинский язык влечет за собой их увольнение со службы». Р-401, оп.1, дело 72.
</blockquote>
У ліпеніліпні 1930 года прэзідыум Сталінскага окрисполкомаакрвыканкама прыняў рашэнне «прыцягваць да крымінальнай адказнасці кіраўнікоў арганізацый, фармальна адносяцца да ўкраінізацыіукраінізацыі, якія не знайшлі спосабаў украінізаванай падначаленых, якія парушаюць дзеючае заканадаўства ў справе украінізацыі».
Украінізаванай газеты, школы, ВНУ, тэатры, установы, надпісы, шыльды і т. д. У Адэсе, дзе навучэнцы-украінцы складалі менш за трэць, былі украінізаванай усе школы. У 1930 г. на Украіне заставалася толькі 3 вялікія рускамоўныя газеты.
 
== Украінізацыя часоў нямецкай акупацыі ==
[[Выява:Bundesarchiv Bild 183-J10854, Ausländische Arbeitskräfte, Bekanntmachung Kiew.jpg|thumb|right|Двухмоўны плакат нямецкіх акупацыйных уладаў на нямецкай і ўкраінскай мовах, які паведамляе аб адпраўцы моладзі на працу ў НямеччынуГерманію. КиевКіеў. 31 мая 1943 года.]]
 
У Харкаўскім Дзяржаўным архіве (ГАХО) на вул. Універсітэцкай захоўваецца загад № 24/5-6 обер-бургамістра горада Харкава Крамарэнка ад 9 сакавіка 1942 г.:
Радок 42:
 
== Украінізацыя пасля 1991 года ==
<!--
 
[[28 октября]] [[1989 год]]а [[Верховный Совет Украинской ССР]] внёс изменения в Конституцию и принял Закон «Про мови в Українській РСР»<ref>[http://zakon.rada.gov.ua/cgi-bin/laws/main.cgi?nreg=8312-11 Про мови в Українській РСР]</ref>. Украинский язык был объявлен единственным государственным языком. Другим языкам, употребляемым на Украине, была гарантирована конституционная защита.
 
Радок 62:
** В 2000/2001 учебном году удельный вес русскоязычных средних учебных заведений был ниже доли русскоязычного населения: в Донецкой области насчитывалось 518 русских школ (41,6 % от общего числа); в Запорожской области — 180 (26.9 %); в Луганской области — 451 (55,1 %); в Одесской области — 184 (19,7 %); в Харьковской области — 157 (16,1 %).
** В Одессе в 1998 году было 46 (32 %) с русским языком обучения, при том, что русскоязычные жители города составляют 73 %.
** В [[Горловка|Горловке]] (Донецкая область, в которой по опросу 2006 года 82 % респондентов назвали родным языком русский <ref>[http://diac.com.ua/analytics/paper1710.html Отношение Жителей Донецкой Области К Проблеме Русского Языка<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>).
-->
 
== Гл. таксама ==
 
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Украінізацыя"