'''Варатынскія''' - — княжацкі род у [[ВКЛ]] і Расіі. Вядуць паходжанне ад чарнігаўскай галіны [[Рурыкавічы|Руракавічаў]]. Родапачынальнік - — Леў Раманавіч, сын [[Раман Сямёнавіч Навасільскі|Рамана Сямёнавіча Навасільскага]] (памёр да [[1427]] г.). Прозвішча ўтворана ад родавага ўладання - — г.[[Варатынск]]. Акрамя тэрыторыі свайго княства (вотчыны) Варатынскія валодалі вялікім масівам зямель, падараваных вялікім князямі літоўскімі [[Казімір IV Ягелончык|Казімірам IV]] і [[Аляксандр Ягелончык|Аляксандрам]] (гарады [[Масальск]], [[Недаходаў]], [[Сярпейск]], [[Апокаў]], [[Лучын]] і іншыя, шэраг валасцей). З канца [[XV ст.]] прадстаўнікі роду пераходзілі на службу у Маскву, дзе занялі прывілеяванае становічша. [[Уладзімір Іванавіч Варатынскі|Уладзімір Іванавіч]] памёр у [[1556]] г. бяздзетным. У [[1562]] г. два застаўшыхся брата «за изменные дела» сасланы, але неўзабаве памілаваны. Удзел князёў Варатынскіх адноўлены не быў. [[Міхаіл Іванавіч Варатынскі]] праславіўся перамогай [[1572]] г. над крымскім ханам [[Дэўлет-Гірэй|Дэўлет-Гірэем]]. Паводле духоўнай граматы [[1572]] г. цара [[Іван IV Грозны|Івана IV Грознага]] Міхаілу Іванавічу належалі яго старыя родавыя ўладанні. У [[1573]] г. ён быў арыштаваны і пакарыны смерцю. Найбольш вядомыя:
* [[Фёдар Львовіч Варатынскі]]
* [[Міхаіл Фёдаравіч Варатынскі]]
* [[Дзмітрый Фёдаравіч Варатынскі]]
* [[Сямён Фёдаравіч Варатынскі]]
* [[Іван Міхайлавіч Варатынскі (старшы)|Іван Міхайлавіч Варатынскі]] (памёр [[1534]])
* [[Міхаіл Іванавіч Варатынскі]] (каля [[1510]] - —[[1573]])
* [[Уладзімір Іванавіч Варатынскі]] (памёр [[1553]])
* [[Аляксандр Іванавіч Варатынскі]] (памёр [[1564]])
* [[Іван Міхайлавіч Варатынскі (малодшы)|Іван Міхайлавіч Варатынскі]] (памёр [[1627]])
* [[Дзмітрый Міхайлавіч Варатынскі]] (памёр [[1584]])
* [[Аляксей Іванавіч Варатынскі]] ([[1610]] - —[[1679]])
== Літаратура ==
* {{крыніцы/ЭнцВКЛ|[[Віктар Цемушаў|Цемушаў В.]]|Варатынскае княства|1|389}}
** Kuczyński S.M. Ziemie czernihowsko-siewierskie pod rządami Litwy. – — Warszawa, 1936. - — (Prace Ukraińskiego institutu naukowego. Tom 33).
** Баталин, А. М. Город Воротынск и князья Воротынские в истории России / А. М. Баталин. - — Калуга: Золотая аллея - — ИКЦ "«Воротынск"» , 1995 - — 70,[1] с.ил. - — (Калуга. Памятники краеведения). - — ISBN 5-7111-0235-4
** Базилевич К. В. Внешняя политика русского централизованного государства: Вторая половина XV века / К. В. Базилевич; [Предисловие М. Е. Бычкова]. – — 2-е издание. – — М.: Территория, 2001. - — 541, [1] с. ил. - — (Памятники русской исторической мысли). - — ISBN 5-900829-09-X
** Зимин, А. А. Формирование боярской аристократии в России во второй половине XV – — первой трети XVI в. / А. А. Зимин; Академия наук СССР, Институт истории СССР; [Ответственный редактор [и автор предисловия] В. И. Буганов]. – — М.: Наука, 1988.
** Кром, М. М. Меж Русью и Литвой: Западнорусские земли в системе русско-литовских отношений конца XV – — первой трети XVI вв. / М. М. Кром; Российский государственный архив древних актов. – — М.: Археографический центр, 1995. – — 292, [3] с. – — (Исследования по русской истории, Выпуск 4).
** Любавский, М. Областное деление и местное управление Литовско-Русского государства ко времени издания Первого Литовского Статута: Исторические очерки / Матвей Любавский. – — [М., 1892].
** Шеков, А. В. Верховские княжества: (Краткий очерк политической истории XIII – — середины XVI вв.) / А. В. Шеков. – — Тула, 1993. – — 93 с.: рис., табл. – — (Труды Тульской археологической экспедиции, Выпуск 1).
[[Катэгорыя:Князі варатынскія]]
[[Катэгорыя:Вялікалітоўская арыстакратыя]]
[[Катэгорыя:Расійская арыстакратыя]]
[[ru:Воротынские]]
|