Дзяк: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др r2.6.4) (робат Дадаем: zh:书记; касмэтычныя зьмены |
|||
Радок 1:
'''ДЗЯК''' ({{lang-el|διακονος / diakonos}} — служэбнік), службовая асоба на [[Русь|Русі]], у [[ВКЛ]] і [[Маскоўская дзяржава|Маскоўскай дзяржаве]].
На Русі дзякі былі асабістымі слугамі [[князь|князя]], часта нават людзьмі нявольнымі, займаліся справаводствам пры княскім двары, іншым разам улікам у княжацкім скарбе, выконвалі дробныя адміністрацыйныя даручэнні князя ці больш высокіх службовых асобаў. Напрыклад, [[
== Дзякі ў Вялікім княстве Літоўскім ==
Радок 12:
Супрацьстаянне маскоўскіх уладароў з іншымі князямі і баярскім станам, вымусіла іх шукаць падтрымку ў стане дробных службоўцаў, што прычынілася да ўзвышэння дзякаў - пісьменных, але бедных і цалкам залежных ад волі князя. Ужо пры [[Іван III|Іване III]] дзякі, паводле [[Судзебнік, 1497|Судзебніка (1497)]], на шэрагу з баярамі займаюцца судаводствам. З утварэннем [[прыказ]]аў дзякі робяцца іх чальцамі ў якасці намеснікаў баяр, а пасля самі ўжо ўзначальваюць прыказы. У [[16 стагоддзе|16 ст.]] дзякі ўжо маюць важкую ролю ня толькі дзяржаўным апараце, але і ў мясцовым кіраванні. Дзякі з'яўляюцца таварышамі [[намеснік]]аў, і фактычна займаюцца ўсімі справамі [[Намесніцтвы Маскоўскай дзяржавы|намесніцтваў Маскоўскай дзяржавы]], акрамя вайсковых - яны засяроджваюць выключна ў сваіх руках фінансавае кіраванне.
Тыя дзякі якія нездолелі прабіцца на вярхі тагачаснага маскоўскага грамадства, а засталіся
Буйны крокам ва ўзвышэнні дзякаў было пранікненне іх у Гасудараву Думу, гэта было вынікам узначаленьня імі Прыказаў - зьявіўся тытул [[дзяк думны|думны дзяк]]. Самы гэты тытул упершыню ўжываецца ў дачыненні да [[Андрэй Якаўлевіч Шчалкалаў|Андрэя]] і [[Васілій Якаўлевіч Шчалкалаў|Васілія Шчалкалавых]], якія мянуюцца ''дзякамі Вялікага Гаспадара блізкія Думы''. Думные дзякі звычайна бывалі разам з тым і начальнікамі чатырох найважных прыказаў - [[Разрадны прыказ|Разраднага]], [[Пасольскі прыказ|Пасольскага]], [[Паместны прыказ|Паместнага]] і [[Прыказ Казанскага дварца|Казанскага дварца]]. Лік іх не заставаўся нязменным - на працягу [[17 стагоддзе|17 ст.]] ён вагаўся ад 3 да 8. У думе дзякі ня толькі былі сакратарамі, але і карысталіся роўным з іншымі чальцамі правам голасу ў рашэнні спраў, хоць не сядзелі, а стаялі на паседжаннях.
Радок 25:
[[es:Diak]]
[[ru:Дьяк]]
[[zh:书记]]
| |||