Сербскахарвацкая мова: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Gvozdet (размовы | уклад)
Gvozdet (размовы | уклад)
Няма тлумачэння праўкі
Радок 18:
}}
[[Выява:Serbo croatian languages2006.png|thumb|300px|Ethno-political variants of the Serbo-Croatian language or Serbo-Croatian diasystem (as of 2006)]]
'''СэрбскахарвацкаяСербскахарвацкая''' ці '''харвацкасэрбскаяхарвацкасербская мова''' (таксама '''сэрбскаясербская або харвацкая''', '''харвацкая аб сэрбскаясербская''') (у арыгінале ''srpskohrvatski''/''cрпскохрватски'', ''hrvatskosrpski'', ''hrvatski ili srpski'', ''srpski ili hrvatski'') — [[паўднёваславянскія мовы|паўднёваславянская мова]].
 
Тэрмін «сэрбскахарвацкаясербскахарвацкая мова» выкарыстоўваўся для абагульнення пад адной назвай сукупнасьці дыялектаў, якія ўжываюцца ў [[СэрбіяСербія|СэрбііСербіі]], [[Чарнагорыя|Чарнагорыі]], [[Босьнія і Герцагавіна|Босьніі і Герцагавіне]] і [[Харватыя|Харватыі]]. Афіцыйная мова [[Югаславія|Югаславіі]] (разам са [[славенская мова|славенскай]], пазьней і [[македонская мова|македонскай]]) з [[1918]] да [[1991]] году.
 
Літаратурны стандарт базаваўся на [[штокаўскі дыялект|штокаўскім дыялекце]] і дапускаў [[экаўскі дыялект|экаўскі]] і [[іекаўскі дыялект|іекаўскі]] варыянты (неафіцыйна яны лічыліся «ўсходнім» (сэрбскімсербскім) і «заходнім» (харвацкім) варыянтамі літаратурнай мовы). Да таго ж, фармальна дыялектамі сэрбскахарвацкай лічыліся [[кайкаўскі дыялект|кайкаўскі]] і [[чакаўскі дыялект]]ы, але яны не былі ў афіцыйным ужытку.
 
Упершыню тэрмін «сэрбскахарвацкаясербскахарвацкая мова» быў выкарыстаны [[Славенія|славенскім]] філёлягам [[Ярней Копітар|Ярнеем Копітарам]] у ліставанні ў [[1836]] годзе, хоць нельга выключыць, што Копітар пазнаёміўся з гэтым тэрмінам, чытаючы рукапіс працы [[Славаччына|славацкага]] філёляга [[Павал Ёзэф Шафарык|Шафарыка]] «''Slovanské starožitnosti''» («''Славянскія старажытнасьці''»), якая была надрукаваная ў [[1837]] годзе.
 
З распадам Югаславіі афіцыйнымі мовамі новаствораных дзяржаў сталіся [[сэрбскаясербская мова|сэрбскаясербская]], [[харвацкая мова|харвацкая]], [[басьнійская мова|басьнійская]], [[чарнагорская мова|чарнагорская]] мовы. Тэрмін «сэрбскахарвацкая мова» пачаў зьнікаць з ужытку, спачатку з афіцыйных дакумэнтаў, пасьля паступова і зь лінгвістычнай літаратуры. Сёння найменне «сэрбскахарвацкая мова» зьяўляецца дыскусыйным гістарычна-палітычным пытаннем. Шматлікія носьбіты лічаць тэрмін «сэрбскахарвацкая» палітычна некарэктным і нават абразьлівым. Іншыя працягваюць ужываць гэты тэрмін.
 
Сярод лінгвістаў няма адзінага погляду на лёс тэрміну. Ён усё яшчэ вырарыстоўваецца, дзякуючы ляканічнасьці пры абазначэнні сукупнасьці некалькі моваў. Альтэрнатыўная назва ''басьнійская/харвацкая/сэрбская мова'' (БХС) зьявілася ў афіцыйным ужытку ў замежжы. У рэгіянальнай лінгвістыцы існуе таксама тэрмін «цэнтральная паўднёваславянская дыясыстэма».
Радок 37:
! [[Руская мова]]
! [[Харвацкая мова]]
! [[СэрбскаяСербская мова]]
|---- |- bgcolor="gainsboro"
! Параўнаць