Сербскахарвацкая мова: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Gvozdet (размовы | уклад)
Няма тлумачэння праўкі
арфаграфія
Радок 20:
'''Сербскахарвацкая''' ці '''харвацкасербская мова''' (таксама '''сербская або харвацкая''', '''харвацкая аб сербская''') (у арыгінале ''srpskohrvatski''/''cрпскохрватски'', ''hrvatskosrpski'', ''hrvatski ili srpski'', ''srpski ili hrvatski'') — [[паўднёваславянскія мовы|паўднёваславянская мова]].
 
Тэрмін «сербскахарвацкая мова» выкарыстоўваўся для абагульнення пад адной назвай сукупнасьцісукупнасці дыялектаў, якія ўжываюцца ў [[Сербія|Сербіі]], [[Чарнагорыя|Чарнагорыі]], [[БосьніяБоснія і Герцагавіна|БосьнііБосніі і Герцагавіне]] і [[Харватыя|Харватыі]]. Афіцыйная мова [[Югаславія|Югаславіі]] (разам са [[славенская мова|славенскай]], пазьнейпазней і [[македонская мова|македонскай]]) з [[1918]] да [[1991]] году.
 
Літаратурны стандарт базаваўсябазіраваўся на [[штокаўскі дыялект|штокаўскім дыялекце]] і дапускаў [[экаўскі дыялект|экаўскі]] і [[іекаўскі дыялект|іекаўскі]] варыянты (неафіцыйна яны лічыліся «ўсходнім» (сербскім) і «заходнім» (харвацкім) варыянтамі літаратурнай мовы). Да таго ж, фармальна дыялектамі сэрбскахарвацкайсербскахарвацкай лічыліся [[кайкаўскі дыялект|кайкаўскі]] і [[чакаўскі дыялект]]ы, але яны не былі ў афіцыйным ужытку.
 
Упершыню тэрмін «сербскахарвацкая мова» быў выкарыстаны [[Славенія|славенскім]] філёлягамфілолагам [[Ярней Копітар|Ярнеем Копітарам]] у ліставанні ў [[1836]] годзе, хоць нельга выключыць, што Копітар пазнаёміўся з гэтым тэрмінам, чытаючы рукапіс працы [[Славаччына|славацкага]] філёлягафілолага [[Павал Ёзэф Шафарык|Шафарыка]] «''Slovanské starožitnosti''» («''Славянскія старажытнасьцістаражытнасці''»), якая была надрукаваная ў [[1837]] годзе.
 
З распадам Югаславіі афіцыйнымі мовамі новаствораных дзяржаў сталіся [[сербская мова|сербская]], [[харвацкая мова|харвацкая]], [[басьнійскаябаснійская мова|басьнійскаябаснійская]], [[чарнагорская мова|чарнагорская]] мовы. Тэрмін «сэрбскахарвацкаясербскахарвацкая мова» пачаў зьнікацьзнікаць з ужытку, спачатку з афіцыйных дакумэнтаўдакументаў, пасьляпасля паступова і зьз лінгвістычнай літаратуры. Сёння найменне «сэрбскахарвацкаясербскахарвацкая мова» зьяўляеццаз'яўляецца дыскусыйнымдыскусійным гістарычна-палітычным пытаннем. Шматлікія носьбіты лічаць тэрмін «сэрбскахарвацкаясербскахарвацкая» палітычна некарэктным і нават абразьлівымабразлівым. Іншыя працягваюць ужываць гэты тэрмін.
 
Сярод лінгвістаў няма адзінага погляду на лёс тэрміну. Ён усё яшчэ вырарыстоўваеццавыкарыстоўваецца, дзякуючы ляканічнасьцілаканічнасці пры абазначэнні сукупнасьцісукупнасці некалькі моваў. Альтэрнатыўная назва ''басьнійскаябаснійская/харвацкая/сэрбскаясербская мова'' (БХС) зьявіласяз'явілася ў афіцыйным ужытку ў замежжы. У рэгіянальнай лінгвістыцы існуе таксама тэрмін «цэнтральная паўднёваславянская дыясыстэмадыясістэма».
 
Узаемна зразумелыя формы сэрбскахарвацкайсербскахарвацкай мовы працягваюць выкарыстоўвацца пад рознымі назоваміназвамі ў СэрбііСербіі, Чарнагорыі, Харватыі і БосьнііБосніі і Герцагавіне.
 
=== Прыклады адрозненняў у лексіцы ===
Радок 135:
|}
 
== У Сеціве ==
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Interwiki|sh|cэрбскахарвацкай|}}