|
[[File:Ole Rømer.jpg|thumb|Оле Крыстэнсен Ромер]]
'''Оле (Олаф) Крыстэнсен РомерРОМЕР'''<ref name=pr>Напісанне прозвішча ў адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах. Т.13., Мн., 2001, С. 405.</ref> (дацк. {{lang-de|Ole Christensen Rømer}}; [[25 верасня]] [[1644]], [[горад Орхус|Орхус]] - — [[19 верасня]] [[1710]], [[Капенгаген]]) — дацкі астраном, першым вымерыўзмерыў [[хуткасць святла]] (1676).
== Біяграфія ==
У 1681 г. Ромер вярнуўся на радзіму. Зрабіўшыся прафесарам матэматыкі ў [[Капенгагенскі ўніверсітэт|Капенгагенскім універсітэце]], Ромер заняўся ўладкаваннем мясцовай астранамічнай абсерваторыі, якая, дзякуючы яго працам, хутка заняла вельмі бачнае месца ў навуцы. Ромер вынайшаў некалькі астранамічных інструментаў: паўднёвую трубу, мерыдыяннае кола, экватарыял з гадзінным колам і дугой скланенняў і некаторыя іншыя. З дапамогай іх ён зрабіў цэлы шэраг выдатных даследаванняў: вызначыў скланенні і прамыя узыходжанні больш за 1000 зорак; рабіў на працягу 17 або 18 гадоў назіранні, якія, на яго думку, павінны былі прывесці да вызначэння гадавых паралаксаў нерухомых зорак і інш.
У 1728 г. пажар знішчыў абсерваторыю. Вучню і пераемніку Ромера па кіраванні абсерваторыяй, Гарэбаву, удалося выратаваць толькі нязначную частку рукапісаў Ромера, што затым ў 1735 годзе было ім надрукавана ў яго творы «Basis Astronomiae, seu Astronomiae pars mechanica».
У 1705 году Ромер быў прызначаны на пасады паліцэймайстэрапаліцмейстара і бургамістра ў Капенгагене, якія займаў затым да самай сваёй смерці з вялікай карысцю для горада.
Ромер належыць таксама заслуга ўвядзення ў Даніі ў 1710 годзе грыгарыянскага календара. Пасля вяртання Ромера на радзіму ў друку з'явіліся толькі два належаць яму твора - — абодва ў «Miscellanea Berolinensia»: «Descriptio luminis borealis» (I, 1710) і «De instrumento astronomicis observationibus inserviente a se invento» (III, 1727).
== Літаратура ==
{{Зноскі}}
{{DEFAULTSORT:Ромер}}
[[Катэгорыя:Асобы]]
|
