Феод: Розніца паміж версіямі

Феод ў Заходняй Еўропе ў перыяд сярэднявечча насіў назву зямельнага надання, прадстаўленае сеньёраў свайму васалу ў спадчыннае валоданне пры ўмове выканання феадальных службаў: ваеннай, прыдворнай і г.д.

Гэтая самая зямля, перададзеная васаламі на тых жа ўмовах сваім васалам, называлася "«арьер-феодом"». Шэраг падпарадкаваных адзін аднаму носьбітаў ўладальніцкіх правоў, на адну і тую ж зямельную адзінку, складаў своеасаблівую феадальную "«лесвіцу"», якая стала асновай [[тытул]]ярнай сістэмы.

Супрацьлегласцю феода быў "«аллод" -» — безумоўнае землеўладанне, не абцяжаранае феадальных павіннасцяў, якія складалі індывідуальна-сямейны ўласнасць з неабмежаваным правам распараджэння, адчужэння, спадчыну і інш..

"«Алодіальнае"» шляхецкае землеўладанне ў [[Польшча|Польшчы]] стала дамінуючым ўжо ў канцы [[XIV]] ст. з кансалідацыяй [[Шляхта|шляхты]] ў замкнёны прывілеяванае [[саслоўе]], што упершыню зафіксавана ў "«Кошыцкі прывілеі"» [[1374]] p..

У [[Галічына|Галіцыі]] і Заходнім [[Падолле]] феоды, прадастаўленыя да [[1504]]  г., прызнаныя безумоўнай уласнасцю шляхты на каранацыйных [[сойм]]е [[Стафан Баторый|Стэфана Баторыя]] ў [[1576]]  г.. Да гэтага часу аналагам заходнееўрапейскага феода з пэўнай доляй умоўнасці тут можна лічыць так званую выслугу - — землеўладання, якое давалася [[Баяры|баярыну]] ад вялікага князя пры ўмове выканання ваеннай службы і іншых павіннасцяў. Рудыменты умоўнага землеўладання заставаліся ў форме баярскіх [[лен]]ов.

З развіццём таварна-грашовых адносін і падзеннем значэння феадальнага апалчэння [[рыцар]]аў абавязацельствы [[васал]]а ў адносінах да [[сеньёр]]а трансфармаваліся: замест асабістай ваеннай службы трымальнік феода стаў выплачваць пэўную грашовую рэнту. Акрамя таго, паўсталі так званыя грашовыя феоды, калі рыцарам прадстаўлялася не зямля, а грашовае ўтрыманне. Гэта прывяло да адміранне "«панцырных ленов"», гэта значыць зямельных трымання за асабістую ваенную службы сеньёра. Акрамя зямельнага валодання, у рэдкіх выпадках феод мог ўяўляць сабой якое-небудзь права. Напрыклад, на збор дарожнай, маставой, паромнай пошліны або права ўласнасці на маёмасць, якое патрапіла на зямлю феадала.

* с. 870, "«Словник іншомовних слів"», за ред. академіка АН УРСР О.  С.  Мельничука, м. Київ, 1985 р.;

* "«Османська імперія: Класична доба (1300-16001300—1600)"», Іналджик Г., м. Київ, "«Критика"», 1998  г., 287 с.

* "«Historia ustroju Polski w zarysie"», Kutrzeba S., Lwów, 1914, T. 1, S. 24.

* "«Volumina legum"», T. 2 , S. 164.

* [http://zhurnal.lib.ru/h/hramcew_d_w/670.shtml Храмцев Д. В.  Феодализм на Руси]