Сідней: Розніца паміж версіямі

|рэгіён у табліцы = Новы Паўднёвы Уэльс

|від рэгіёна = штат

|раён =

|раён у табліцы =

|від раёна =

|карта краіны = <!-- альтэрнатыўная -->

|карта рэгіёна = <!-- альтэрнатыўная -->

|карта раёна = <!-- альтэрнатыўная -->

|унутранае дзяленне =

|від главы = Мэр

|глава = Кловер Мур

|заснаваны = 1788

|першае згадванне =

|згадванне ref =

|ранейшыя імёны =

|статус з = 1842

|статус дата =

|плошча = 12144,6

|від вышыні =

|вышыня цэнтра НП =

|афіцыйная мова =

|афіцыйная мова-ref =

|насельніцтва = 4 504 469

|год перапісу = 2009

|шчыльнасць = 371

|нацыянальны склад =

|канфесійны склад =

|часавы пояс = +10

|DST =

|тэлефонны код = +61 2

|паштовы індэкс =

|паштовыя індэксы =

|аўтамабільны код =

|від ідэнтыфікатара =

|лічбавы ідэнтыфікатар =

|катэгорыя ў Commons = Sydney

|сайт = http://www.cityofsydney.nsw.gov.au/

|мова сайта = en

|мова сайта 2 =

|мова сайта 3 =

|мова сайта 4 =

|мова сайта 5 =

|add1n =

|add1 =

|add2n =

|add2 =

|add3n =

|add3 =

{{вызнч|1=Сідней}} ({{lang-en|Sydney}}) - — найбуйнейшы горад [[Аўстралія|Аўстраліі]] плошчай 12144,6 км² і насельніцтвам 4,5  млн. чалавек (2009). Сідней з'яўляецца сталіцай штата [[Штат Новы Паўднёвы Уэльс|Новы Паўднёвы Уэльс]]. Горад быў заснаваны ў [[1788]] Артурам Філіпам, які прыбыў сюды на чале "«Першага флоту"», і з'яўляўся месцам першага каланіяльнага еўрапейскага пасялення ў Аўстраліі. Горад быў названы каланістамі ў гонар лорда Сіднея, які быў на той момант міністрам калоній Вялікабрытаніі.

Першым еўрапейцам, які наведаў Порт-Джэксан быў [[Джэймс Кук]], гэта адбылася [[29 красавіка]] [[1770]]. [[18 снежня]] [[1788]] капітан Артур Філіп высадзіўся ў паўднёвай частцы Порта Джэксана. Экспэдыцыя на працягу трох тыдняў даследавала навакольныя мясціны, а [[26 студзеня]] [[1788]] Філіп вызначыў самае зручнае месца для заснавання будучага горада. Гэта дата лічыцца момантам заснавання Сіднея.

Сідней доўгі час заставаўся асноўным месцам спасылкі зняволеных з [[Вялікабрытанія|Вялікабрытаніі]]. Нягледзячы на тое, што пачынаючы з [[1815]], пасля заканчэння напалеонаўскіх войн, свабодная іміграцыя пачала набіраць абароты, у [[1820]] прыкладна 40 % насельніцтва складалі зняволеныя. У [[1789]] французскі мараплавацель [[Лаперуз]] наведаў [[заліў Ботані]], і неўзабаве пасля гэтага сярод абарыгенаў, якія засялялі мясцовасць, непасрэдна прылеглую да Сіднея, пачалася самая моцная эпідэмія [[воспа|воспы]], у выніку якой тысячы абарыгенаў загінулі.

[[Выява:Sydney ASTER 2001 oct 12.jpg|thumb|left|200px|Фатаграфія Сіднея зробленая з космасу. У верхняй правай частцы здымка бачны працяглы і ізвілісты заліў Порт-Джэксан. У ніжняй частцы размяшчаецца заліў Ботані.]]

Гарадскія раёны Сіднея размяшчаюцца ў прыбярэжнай даліне, якая абмежавана з усходу [[Ціхі акіян|Ціхім акіянам]], Блакітнымі гарамі з захаду, ракой Хоксберы на поўначы і Каралеўскім нацыянальным паркам на поўдні. Берагавая лінія парэзаная шматлікімі залівамі і бухтамі, якія ўтварыліся ў выніку таго, што па меры пацяплення клімату ў канцы ледавіковага перыяду і пад'ёму ўзроўня Сусветнага акіяна, вада затапіла прыбярэжныя рачныя даліны і цясніны невысокіх гор.

Сідней размяшчаецца ў зоне вільготнывільготнага субтрапічнысубтрапічнага клімату з характэрнымі для яго цёплым летам і прахладнай зімой. Колькасць ападкаў, якія выпадаюць ў горадзе, размяркоўваецца на працягу года з перавагай у зімовыя месяцы. У раёнах горада, непасрэдна прылеглых да акіяна, клімат з'яўляецца больш роўным, аднак у заходніх раёнах горада, размешчаных больш глыбока ў кантынентальнай Аўстраліі, часта назіраюцца больш экстрэмальныя тэмпературы. Самым цёплым месяцам з'яўляецца студзень з сярэдняй тэмпературай паветра 16,6-25,8 °C і з сярэдняй колькасцю дзён з тэмпературай паветра больш за 30 °C - — 14,6. Абсалютны рэкорд тэмпературы быў зафіксаваны [[14 студзеня]] [[1939]], калі тэмпература паветра склала 45,3 °C. Зімовая тэмпература рэдка апускаецца ніжэй за 5 °C у прыбярэжных раёнах. Самым халодным месяцам з'яўляецца ліпень з сярэднядзённай тэмпературай 8-16,2 °C. Рэкордна нізкая тэмпература была зафіксаваная ў Сіднеі на ўзроўні 2,1 °C. Ападкі размеркаваны на працягу года больш-менш раўнамерна з некаторым перавагай у першыя месяцы года, калі надвор'е ў горадзе вызначаюць ўсходнія вятры. Сярэднегадавая колькасць ападкаў у Сіднеі складае 1217  мм, сярэдняя колькасць дажджлівых дзён у годзе - — 138. Снегапад быў зафіксаваны ў цэнтральнай частцы горада ў апошні раз у [[1836]]. Аднак снежная крупа, якая выпала ў горадзе ў [[2008]], якая часам памылкова прымаецца за снег, прымушае думаць, што з'ява [[1836]] таксама магла быць крупой а не снегам.

Сіднэй схільны да паводкі, якая ўзнікае ў выніку моцных дажджоў, якія выпадаюцьў горадзе ў асноўным у зімовы і вясенні час. Самая моцная паводка адбылася ў Сіднеі [[6 жніўня]] [[1986]], калі на горад на працягу 24 гадзін выпала 327,6  мм ападкаў. Гэтая паводка прывяла да паралізацыі транспарту ў некаторых частках горада, а таксама нанесла шкоду многім будынкам.

Найважнымі сектарамі эканомікі Сіднея, калі судзіць па колькасці занятых у іх працаўнікоў, з'яўляюцца сфера абслугоўвання, гандаль, вытворчасць, ахова здароўя і камунальнае абслугоўванне. Пачынаючы з 1980-х, агульная сітуацыя на рынку працы змяняецца такім чынам, што ўсё большая колькасць працоўных месцаў пераходзіць са сферы вытворчасці ў сферу абслугоўвання і сферу інфармацыйных тэхналогій. Эканоміка Сіднея складае прыкладна 25 % ад усёй эканомікі краіны.

У горадзе размяшчаецца Аўстралійская біржа каштоўных папер (ASX) і Рэзервовы банк Аўстраліі, а таксама штаб-кватэры 90 банкаў і больш за палову найбуйнейшых кампаній краіны. Сідней з'яўляецца асноўным цэнтрам Аўстраліі, у якім размяшчаюцца рэгіянальныя офісы міжнародных кампаній (іх налічваецца каля 500). Жыхары горада маюць самы высокі сярэдні даход на душу насельніцтва ў краіне, ён складае 42.599 дол. ЗША на чалавека. Па стане на [[2004]] узровень беспрацоўя складаў у горадзе 4,9 %.