Імператар: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
EmausBot (размовы | уклад)
др r2.6.4) (робат дадаў: kk:Император
др выдалена Катэгорыя:Валадары (праз HotCat)
Радок 1:
{{вызнч|1=Імпер{{*|а}}тар}}, ж.р.: {{вызн2|1=імператр{{*|ы}}ца}} ({{lang-la|imperator}}  — валадар), [[манархія|манархічны]] [[тытул]].
 
Спачатку — ганаровы тытул галоўнакамандуючага [[Старажытны Рым|рымскай]] арміі, над якою меў ''imperium''  — камандаванне. З часу [[Другая Пунічная вайна|Другой Пунічнай вайны]] тытул імператара сталі даваць пасля першай вялікай перамогі, першым яго атрымаў [[Сцыпіён Афрыканскі]].
 
[[Юлій Цэзар]] насіў тытул імператара, не аддзяляючы яго ад афіцыйных тытулаў. Ад праўлення [[Аўгуст|Аўгуста]]а тытул імператара займеў манархічны характар, як найменне галавы [[Дзяжава|дзяржавы]]. Пачынаючы праўленнем [[Дыяклетыян]]а, на чале [[Рымская імперыя|Рымскай імперыі]] стаялі два імператары з тытуламі ''аўгустаў''.
 
З падзеннем [[Заходняя Рымская імперыя|Заходняй Рымскай імперыі]] ([[476]]) тытул імператара захаваўся ва [[Усходняя Рымская імперыя|Усходняй Рымскай імперыі]] (Візантыі). [[імператары усходнерымскія|Усходнерымскіая імператары]] заўсёды лічылі толькі сябе сапраўднымі [[Translatio imperii|спадкаемцамі]] імператарскага тытула.
 
У [[Заходняя Еўропа|Заходняй Еўропе]] тытул імператара быў узноўлены [[Карл Вялікі|Карлам Вялікім]] ([[800]]), у выглядзе Imperator Augustus. [[Каралі германскія|Кароль германскі]] [[Атон I]] ([[962]]) аб’явіўаб'явіў сябе [[Імператары свяшчэннарымскія|імператарам Свяшчэннай Рымскай імперыі]]. Пазней тытул імператара атрымлівалі манархі іншых дзяржаў. Першым у [[Новы час]] тытул імператара атрымаў [[Цары рускія|рускі цар]] [[Пётр I, імператар расійскі|Пётр І]] ([[1721]]) пасля [[Ніштадскі мір|Ніштадскага міру]].
 
[[Напалеон I]], узяў тытул [[Імператары французскія|імператара Францыі]] ў [[1804]], пазней гэты тытул насіў [[Напалеон ІІІ]]. У [[1808]] з’явіўсяз'явіўся [[Імператары бразільскія|імператар Бразіліі]], у [[1811]]  — [[Гаіці]], у [[1864]] [[аўстрыйскі эрцгерцаг]] Максіміліян стаў [[Імператары мексіканскія|імператарам Мексікі]], у [[1871]], пасля аб’яднанняаб'яднання [[Германія|Германіі]], [[Каралі прускія|прускі кароль]] атрымаў тытул [[Імператары германскія|германскага імператара]]. У [[1876]] [[Каралі вялікабрытанскія|каралева Вялікабрытаніі]] атрымала тытул [[Імператары індыйскія|імператрыцы Індыі]]. У [[1877]] [[Султаны турэцкія|турэцкі султан]] афіцыйна ўзяў тытул [[Імператары асманскія|імператара Асманскай імперыі]].
 
У еўрапейскай літаратуры імператарамі завуцца манархі шэрагу нееўрапейскіх [[краіна]]ў ([[Кітай]], [[Японія]], [[Эфіопія]] і г.д.)
 
[[Катэгорыя:ВаладарыІмператары|*]]
 
[[af:Keiser]]