Вандалы: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
EmausBot (размовы | уклад)
др r2.6.4) (робат змяніў: eu:Bandalo
др re-categorisation per CFD using AWB (7794)
Радок 1:
[[Image:Vandal alan kingdom 526.png|thumb|300px]]
{{вызн|1=Вандалы}} — народ [[германцы|германскага]] паходжання, блізкі да [[готы|гоцкай]] групы, згаданы ўпершыню [[Пліній|Плініем]] у 1 ст. калі '''вандалы''' жылі па абодвух берагам сярэдняй плыні [[рака Одэр|Одэра]], куды яны дайшлі, верагодна, з берагоў [[Балтыйскае мора|Балтыйскага мора]].
 
Высяленне вандалаў з берагоў Одэра на поўдзень пачалося ў 2-ой пал. 2 ст. Яны прынялі ўдзел у [[маркаманская вайна|маркаманскай вайне]], і ў [[174]] годзе рымскі імператар [[Марк Аўрэлій]] адводзіць ім зямлі ў [[Дакія|Дакіі]]. У Дакіі вандалы заставаліся да [[330]]-х гадоў; за ўвесь гэты час мір з рымлянамі быў перапынены толькі адзін раз — у [[271]] годзе. З Дакіі вандалы былі выцесненыя готамі, якія, начале з каралём Геберыха ([[331]]—[[337]]), нанеслі ім моцную параза, прычым у бітве загінуў кароль вандалаў Візімар. Вандалы звярнуліся па дапамогу да імператара [[Канстанцін I, імператар рымскі|Канстанціна I]], які перавёў увесь народ на правы бераг [[рака Дунай|Дуная]], у [[Панонія|Панонію]]. За гэта яны павінны былі пастаўляць імперыі дапаможныя конныя атрады. У Паноніі вандалы заставаліся нядоўга. У самым пачатку 5 ст., верагодна пад уціскам [[гуны|гунаў]], яны, пад кіраўніцтвам караля Гадэгізеля, накіраваліся ўсім народам уверх па Дунаі да [[рака Рэйн|Рэйна]] і далей у [[Галія|Галію]]. Да іх у [[Багемія|Багеміі]] далучылася частка [[свевы|свеваў]] (маркаманаў) і частка [[аланы|аланаў]] (племя цюркскага паходжання). Кароль Гадэгізель загінуў у [[406]] годзе падчас змагання з [[франкі|франкамі]] на Рэйне, пасля чаго злучаныя полчышчы вандалаў, свеваў і аланаў, спустошыўшы Галію, перайшлі праз [[Пірэнеі]] ў адну з лепшых правінцый [[Заходняя Рымская імперыя|Заходняй Рымскай імперыі]] — [[Іспанія|Іспанію]], якую падзялілі паміж сабой па жэрабі.
Радок 14:
{{літ|1=|Диснер Г.-И. Королевство вандалов. Взлет и падение. СПб., Евразия, 2002.|Корсунский А.Р., Гюнтер Р. Упадок и гибель Западной Римской Империи и возникновение германских королевств. М., 1984.|Від=Б}}
 
[[Катэгорыя:НародыСтаражытныя старажытнасцінароды]]
 
[[af:Vandale]]