Вікіпедыя

Калімантан: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Xqbot (размовы | уклад)
Боты
183 862 праўкі
др r2.7.2) (робат змяніў: ta:போர்னியோ
++
Радок 3:
|Нацыянальная назва =
|Карта =Borneo sat.jpg
|Месца =ЮгоПаўднёва-ВосточнаяУсходняя АзияАзія
|Краіна =
|Краіна 1 =
Радок 23:
|Выява =Dawn in Borneo.jpg
|Памер =250px
|Подпіс =РассветСвітанак ву джунглях КалимантанаКалімантана
|Commons =
}}
[[Выява:Borneo Topography.png|thumb|Востраў Калімантан (Барнеа)]]
{{вызнч|1='''Калімант{{*|а}}н}}''' — (інданез. ''Kalimantan''; таксама {{вызн2|1=Барнеа}}, [[Малайская мова|малайск.]] ''Borneo'') — трэці па велічыні [[востраў]] у свеце. Знаходзіцца ў центры [[Малайскі архіпелаг|Малайскага архіпелага]], уваходзіць у склад [[Вялікія Зондскія астравы|Вялікіх Зондскіх астравоў]]. Плошча — 743 330 км².
 
Адзіны востраў, які падзелены адразу паміж трымы дзяржавамі: [[Інданезія]]й, [[Малайзія]]й і [[Бруней|Брунеем]]. Востараў абмываюць [[Паўднёва-Кітайскае мора]], [[мора Сулу]], [[мора Сулавесі]], [[Яванскае мора]], пралівы Макасарскі і Карымата. Плошча 734 тыс. км², з прыбярэжнымі астравамі 746,5 тыс. км². Даўжыня з паўднёвага захаду на паўночны ўсход каля 1100 км. Берагі слаба расчлянёныя, нізінныя, забалочаныя. Бухтаў мала.
 
Рэльеф пераважна горны. У цэнтральнай частцы і на паўночным усходзе глыбавыя нагор'і (г. Кінабалу 4101 м) і ўзгоркавыя плато. На ўзбярэжжах поўдню і захаду нізіны. Геалагічную будову Калімантана скяадаюць на паўночным захадзе старажытная дамезазойская Зондская платформа, на поўдні і ўсходзе кімерыйская і альпійская складкавасці. Горы складзены з [[граніт]]аў, [[гнейс]]аў і крышталічных сланцаў, нізіны — з алювіяльных адкладаў. Радовішчы нафты, газу, каменнага вугалю, жалезнай і поліметалічных руд.
 
Клімат экватарыяльны. Тэмпература на раўнінах 25—27 °С. Ападкаў 2000—3500 мм, у гарах да 5000 мм за год. Рэкі кароткія, паўнаводныя (найбольшыя Капуас, Барыта, Махакам), у верхняй частцы парожыстыя, з вялікімі запасамі гідраэнергіі, у ніжняй — суднаходныя.
 
Значная частка вострава занята экватарыяльнымі лясамі (гілеямі) да вышыні 1200—1500 м. Сярод лясной расліннасці пераважаюць дыптэракарпавыя, фікусы, пальмы, дрэвападобныя папараці, бамбук. Шмат ліян і эпіфітаў. Вышэй 1500 м — субтрапічная і барэальная флора. Уздоўж узбярэжжаў мангравыя зараснікі. Сярод фауны трапляюцца чалавекападобныя ([[арангутан]]гі) і іншыя малпы, сланы, насарогі, тапіры, дзікі, птушкі, паўзуны і земнаводныя.
 
Насельніцтва каля 10 млн. чал. Вырошчваюць [[рыс]], каўчуканосы, алейныя пальмы. Буйныя гарады: Пантыянак, Банджармасін (Інданезія), Кучынг (Малайзія), [[Бандар-Серы-Бегаван]] (Бруней).
 
{{DEFAULTSORT:Калімантан}}
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Калімантан"